The Project Gutenberg EBook of Konstruestro Solness, by Henrik Ibsen  
  
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with  
almost no restrictions whatsoever.  You may copy it, give it away or  
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included  
with this eBook or online at www.gutenberg.org  
  
  
Title: Konstruestro Solness  
  
Author: Henrik Ibsen  
  
Translator: Odd Tangerud  
  
Release Date: November 18, 2006 [EBook #19858]  
  
Language: Esperanto  
  
  
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK KONSTRUESTRO SOLNESS ***  
  
  
  
  
Produced by Andrew Sly  
  
  
  
  
  

Unu'a Akt'o

(Simpl'e ekip'it'a labor'ĉambr'o ĉe konstru'estr'o Solness. Du'flug'il'a pord'o en la mur'o mal'dekstr'e konduk'as al la antaŭ'ĉambr'o. Dekstr'e est'as la pord'o al la intern'a'j ĉambr'o'j de la dom'o. En la fon'mur'o est'as mal'ferm'a pord'o al la desegn'ej'o. Antaŭ'e mal'dekstr'e est'as pupitr'o kun libr'o'j, paper'o'j kaj skrib'il'o'j. Kontraŭ'e al la pord'o est'as forn'o. En la angul'o dekstr'e est'as sof'o kun tabl'o kaj kelk'a'j seĝ'o'j. Sur la tabl'o est'as akv'o'karaf'o kaj glas'o. Pli mal'grand'a tabl'o kaj balanc'seĝ'o kaj apog'seĝ'o en la antaŭ'o dekstr'e. Ek'lum'ig'it'a'j labor'lamp'o'j sur la tabl'o en la desegn'ej'o, sur la tabl'o en la angul'o kaj sur la pupitr'o.)

(En la desegn'ej'o sid'as Knut Brovik kaj li'a fil'o Ragnar okup'at'a'j pri konstru'aĵ'o'j kaj kalkul'o'j. Ĉe la pupitr'o en la labor'ĉambr'o star'as Kaj'a Fosli skrib'ant'e en la ĉef'libr'o'n. Knut Brovik est'as mal'jun'a, mal'dik'a vir'o kun blank'a har'ar'o kaj barb'o. Li est'as vest'it'a en iom uz'it'a sed bon'e ten'it'a nigr'a mantel'o. Li port'as okul'vitr'o'j'n kaj blank'a'n, iom flav'iĝ'int'a'n kol'tuk'o'n. Ragnar Brovik est'as en la tri'dek'jar'o'j, bel'e vest'it'a, hel'har'a, kun iom klin'a poz'o. Kaj'a Fosli est'as mal'dik'a, jun'a knab'in'o de iom pli ol du'dek jar'o'j, zorg'e vest'it'a, sed de mal'san'ec'a aspekt'o. Ŝi hav'as verd'a'n ŝirm'il'o'n super la okul'o'j. — Ĉiu'j tri labor'as iom da temp'o en silent'o.)

Knut BROVIK
(subit'e, kvazaŭ en tim'o, rekt'ig'as si'n ĉe la desegn'o'tabl'o, suspir'as pez'e kaj pen'e dum li ir'as al la pord'apertur'o) Ne, nun mi baldaŭ ne plu el'ten'os!

Kaj'a
(ir'as al li) Ĉu est'as pli mal'bon'e ĉi-vesper'e, onkl'o?

BROVIK
Ho, ŝajn'as al mi, ke pli'mal'bon'iĝ'as tag'o'n post tag'o.

RAGNAR
(ek'star'is kaj proksim'iĝ'as) Vi dev'us ir'i hejm'e'n, patr'o. Prov'u iom'et'e dorm'i —

BROVIK
(sen'pacienc'e) En'lit'iĝ'i, ĉu? Ĉu vi dezir'as, ke mi tut'e sufok'iĝ'u!

Kaj'a
Sed far'u almenaŭ et'a'n promen'ad'o'n.

RAGNAR
Jes, far'u. Mi akompan'os vi'n.

BROVIK
(impet'e) Mi ne for'ir'os antaŭ ol li ven'as! Ĉi-vesper'e mi al'parol'os li'n rekt'e — (sub'prem'e koler'a) al li — la ĉef'o.

Kaj'a
(en tim'o) Ho ne, onkl'o, — nepr'e atend'u pri tio!

RAGNAR
Jes, atend'u do, patr'o!

BROVIK
(spir'as pen'e) Hah, — hah —! Mi, mi ver'e ne hav'as temp'o'n atend'i mult'e pli long'e.

Kaj'a
(aŭskult'ant'e) Tŝ! Jen mi aŭd'as li'n mal'supr'e sur la ŝtup'ar'o!

(Ĉiu'j tri re'ir'as al si'a labor'o. Mal'long'a silent'o.)

(Konstru'estr'o Halvard Solness en'ven'as tra la antaŭ'ĉambr'a pord'o. Li est'as iom aĝ'a, san'a kaj fort'a, kun dens'e tond'it'a, krisp'a har'ar'o, mal'hel'a'j lip'har'o'j kaj mal'hel'a'j, dik'a'j brov'o'j. Li port'as griz'e'verd'a'n, buton'um'it'a'n jak'o'n kun ne'fleks'ebl'a kol'um'o kaj larĝ'a'j re'fald'aĵ'o'j. Sur la kap'o li hav'as mol'a'n, griz'a'n felt'ĉap'o'n, kaj sub la brak'o kelk'a'j'n paper'uj'o'j'n.)

Konstru'estr'o SOLNESS
(ĉe la pord'o, montr'as al la desegn'ej'o kaj demand'as flustr'e) Ĉu ili el'ir'is?

Kaj'a
(mal'laŭt'e, sku'ant'e la kap'o'n) Ne. (Ŝi de'pren'as la okul'ŝirm'il'o'n.)

(Solness ir'as antaŭ'e'n sur la plank'o, ĵet'as si'a'n ĉapel'o'n sur seĝ'o'n, met'as la uj'o'j'n sur la tabl'o'n apud la sof'o, kaj de'nov'e proksim'iĝ'as al la pupitr'o. Kaj'a sen'halt'e skrib'as, sed aspekt'as nerv'e mal'trankvil'a.)

SOLNESS
(laŭt'e) Kio'n vi tie en'skrib'as, fraŭl'in'o Fosli?

Kaj'a
(ek'sku'iĝ'as) Ho, est'as nur io, kio —

SOLNESS
Vid'ig'u, fraŭl'in'o. (klin'as si'n super ŝi'n, pretend'ant'e rigard'i en la ĉef'libr'o'n, kaj flustr'as) Kaj'a?

Kaj'a
(skrib'ant'e; mal'laŭt'e) Jes?

SOLNESS
Kial vi ĉiam de'pren'as tiu'n ŝirm'il'o'n, kiam mi ven'as?

Kaj'a
(kiel antaŭ'e) Ĉar mi aspekt'as mal'bel'e kun ĝi.

SOLNESS
(rid'et'as) Kaj tio'n do ne vol'as, Kaj'a?

Kaj'a
(ek'rigard'as al li) Por neni'o en la mond'o. Ne en vi'a'j okul'o'j.

SOLNESS
(kares'as mild'e ŝi'a'n har'ar'o'n) Kompat'ind'a, kar'a, et'a Kaj'a —

Kaj'a
(klin'as la kap'o'n) Tŝ, — ili pov'as aŭd'i vi'n!

(Solness paŝ'ad'as trans la plank'o'n dekstr'e'n, turn'as si'n kaj halt'as apud la pord'o de la desegn'ej'o.)

SOLNESS
Ĉu iu ven'is por konsult'i mi'n?

RAGNAR
(ek'star'as) Jes, la jun'a par'o, kiu dezir'as konstru'ig'i la vila'o'n ekster'e sur Løvstrand.

SOLNESS
(grumbl'ant'e) Nu ili? Ili dev'as atend'i. Mi ankoraŭ ne sufiĉ'e pri'pens'is la plan'o'n.

RAGNAR
(pli proksim'e, iom hezit'ant'e) Urĝ'as por ili ek'hav'i la desegn'aĵ'o'j'n.

SOLNESS
(kiel antaŭ'e) Jes, je Di'o, — tio'n vol'as ja ĉiu'j!

BROVIK
(ek'rigard'as) Ĉar ili fort'e sopir'as trans'loĝ'iĝ'i en propr'a'n dom'o'n, ili dir'is.

SOLNESS
Nu ja; jes ja. Tio'n ni ja sci'as! Kaj ili akcept'as kio'n ajn. Kontent'a'j pri tia aŭ tia loĝ'ej'o. Nur ia rest'ad'ej'o. Sed neni'a hejm'o. Ne dank'o'n! Ke ili turn'u si'n al iu ali'a. Dir'u tio'n al ili, kiam ili re'ven'os.

BROVIK
(puŝ'as la okul'vitr'o'j'n supr'e'n al la frunt'o, kaj ek'rigard'as li'n surpriz'it'e) Al iu ali'a? Ĉu vi vol'us for'don'i tiu'n labor'o'n?

SOLNESS
(sen'pacienc'e) Jes, jes, jes, je diabl'o! Se tiel est'u —. Prefer'e tio ol konstru'i sen'cel'e en la aer'o. (ek'kri'e) Ĉar mi ja apenaŭ kon'as tiu'j'n hom'o'j'n!

BROVIK
La hom'o'j est'as sufiĉ'e solid'a'j. Ragnar kon'as ili'n. Li vizit'ad'as la famili'o'n. Tre solid'a'j hom'o'j.

SOLNESS
Ho, solid'a'j, — solid'a'j! Ne tem'as ja pri tio. Je Di'o, — ĉu eĉ ne vi kompren'as mi'n? (impet'e) Mi ne vol'as implik'iĝ'i en io kun tiu'j fremd'a'j hom'o'j. Ke ili turn'u si'n al kiu ajn!

BROVIK
(ek'star'as) Ĉu tio est'as vi'a sincer'a opini'o?

SOLNESS
(moroz'e) Jes, est'as. — Definitiv'e. (Li paŝ'ad'as antaŭ'e'n tra la ĉambr'o.)

(Brovik inter'ŝanĝ'as ek'rigard'o'n kun Ragnar, kiu far'as avert'a'n gest'o'n. Post'e li ir'as en la antaŭ'a'n ĉambr'o'n.)

BROVIK
Permes'u al mi parol'i kelk'a'j'n vort'o'j'n kun vi?

SOLNESS
Bon'e.

BROVIK
(al Kaj'a) En'ir'u tie'n dum'e, vi.

Kaj'a
(tim'em'e) Ho, sed onkl'o —

BROVIK
Far'u kiel mi dir'as, infan'o. Kaj ferm'u la pord'o'n post vi.

(Kaj'a ir'as hezit'ant'e en la desegn'ej'o'n, ek'rigard'as tim'em'e kaj pet'e al Solness, kaj ferm'as la pord'o'n.)

BROVIK
(iom mal'laŭt'e) Mi ne vol'as, ke la infan'o'j sci'u, kiel mal'bon'e stat'as pri mi.

SOLNESS
Jes, vi ver'e aspekt'as mal'san'e nun'temp'e.

BROVIK
Pri mi est'as baldaŭ fin'it'e. La fort'o'j mal'kresk'as — de tag'o al tag'o.

SOLNESS
Sid'u iom'et'e.

BROVIK
Dank'o'n, — se mi rajt'as?

SOLNESS
(tir'as la apog'seĝ'o'n pli konven'a) Jen. Bon'vol'u. — Nu?

BROVIK
(kun pen'o ek'sid'as) Jes, est'as tio pri Ragnar. Est'as tio, kio est'as la plej prem'ig'a. Kio far'iĝ'os el li?

SOLNESS
Vi'a fil'o, li kompren'ebl'e rest'os ĉi tie ĉe mi tiom long'e, kiom li dezir'as.

BROVIK
Est'as ja ĝust'e tio, kio'n li ne vol'as. Trov'as ke li ne pov'as — nun ne plu.

SOLNESS
Nu, li hav'as ja bon'a'j'n kondiĉ'o'j'n, mi opini'us. Sed se li postul'us pli, mi ne est'us mal'inklin'a al —

BROVIK
Ne, ne! Tut'e ne tem'as pri tio. (sen'pacienc'e) Sed li dev'as iam hav'i okaz'o'n labor'i mem'star'e, ankaŭ li!

SOLNESS
(ne li'n rigard'ant'e) Ĉu vi opini'as, ke Ragnar hav'as talent'o'j'n neces'a'j'n por tio?

BROVIK
Ne, jen la terur'aĵ'o — ke mi komenc'is dub'i pri la knab'o. Ĉar vi ja neniam dir'is eĉ — eĉ unu sol'a'n kuraĝ'ig'a'n vort'o'n pri li. Sed tamen ŝajn'as al mi, ke neni'o ali'a ebl'as. Dev'as est'i talent'o'j en li.

SOLNESS
Nu, sed li ja neni'o'n lern'is — tiel fund'e. Escept'e desegn'i.

BROVIK
(rigard'as li'n kun kaŝ'a mal'am'o kaj dir'as raŭk'e:) Ankaŭ vi ne mult'e est'is lern'int'a pri la fak'o, kiam vi serv'is ĉe mi. Sed vi tamen ek'komenc'is, vi. (spir'as pez'e) Kaj progres'is. Kaj super'is mi'n kaj — kaj mult'a'j'n ali'a'j'n.

SOLNESS
Jes, vid'u, — far'iĝ'is tiel por mi.

BROVIK
Vi prav'as. Ĉio far'iĝ'is por vi. Sed vi do ne hav'as kor'o'n por las'i mi'n ir'i tomb'ej'e'n — sen vid'i por kio Ragnar taŭg'as. Kaj mi ankaŭ dezir'us vid'i ili'n ge'edz'iĝ'int'a'j — antaŭ ol mi for'pas'os.

SOLNESS
(akr'e) Ĉu est'as ŝi, kiu tio'n vol'as?

BROVIK
Ne tiom Kaj'a. Sed Ragnar pri'parol'as tio'n ĉiu'n tag'o'n. (pet'e) Vi dev'as, — vi dev'as help'i li'n al iu mem'star'a labor'o nun! Mi dev'as vid'i i'o'n, kio'n la knab'o far'is. Ĉu vi aŭd'as?

SOLNESS
(koler'e) Sed, je la diabl'o, mi ne pov'as tir'i mend'o'j'n por li de la lun'o!

BROVIK
Ĝust'e nun li pov'as ek'hav'i bon'a'n mend'o'n. Grand'a'n labor'o'n.

SOLNESS
(mal'trankvil'a, ek'mir'e) Ĉu li?

BROVIK
Se vi don'us vi'a'n konsent'o'n.

SOLNESS
Kia labor'o est'as tiu?

BROVIK
(iom hezit'e) Li pov'os konstru'i tiu'n vila'o'n tie sur Løvstrand.

SOLNESS
Tiu'n! Sed ĝi'n mi ja mem konstru'os!

BROVIK
Ho, vi ja ne ver'e em'as.

SOLNESS
(ek'koler'as) Ne em'as! Mi! Kiu kuraĝ'as dir'i tio'n?

BROVIK
Vi ja mem ĵus dir'is.

SOLNESS
Ho, ne atent'u kio'n mi tiel — dir'as. — Ĉu ili pet'is al Ragnar konstru'i la vila'o'n?

BROVIK
Jes. Li ja kon'as la famili'o'n. Kaj li far'is, — nur pro amuz'iĝ'o — far'is desegn'aĵ'o'j'n kaj kalkul'o'n kaj la krom'o'n —

SOLNESS
Kaj pri la desegn'aĵ'o'j ili est'as kontent'a'j? Tiu'j kiu'j loĝ'os tie?

BROVIK
Jes. Se vi nur vol'us tra'rigard'i ili'n kaj aprob'i, ili —

SOLNESS
Ili vol'us ig'i Ragnar konstru'i la hejm'o'n por si?

BROVIK
Eg'e plaĉ'is al ili, kio'n li prezent'is. Ŝajn'is al ili ke est'as io tut'e nov'a. Jen kio'n ili dir'is.

SOLNESS
Hoho! Nov'a! Ne tia eks'mod'a sen'valor'aĵ'o, kia'n mi kutim'as konstru'i!

BROVIK
Ŝajn'is al ili, ke est'as io ali'a.

SOLNESS
(en sub'prem'at'a koler'o) Do est'is pro Ragnar, ke ili ven'is — dum mi est'is for!

BROVIK
Ili ven'is por vi'n salut'i. Kaj demand'i, ĉu vi est'us vol'em'a re'tir'i vi'n —

SOLNESS
(ek'koler'as) Re'tir'i mi'n! Mi!

BROVIK
Se vi trov'us, ke la desegn'aĵ'o'j de Ragnar —

SOLNESS
Mi! Re'tir'i mi'n por vi'a fil'o!

BROVIK
Re'tir'i vi'n de la inter'konsent'o, ili pens'is.

SOLNESS
Ho, tio ja est'as la sam'a. (rid'as koler'e) Nu, ĉu tiel! Halvard Solness, — li nun komenc'u re'tir'i si'n! Don'i lok'o'n al tiu'j, kiu'j est'as pli jun'a'j. Al la plej jun'a'j, ebl'e! Nur don'i lok'o'n! Lok'o'n! Lok'o'n!

BROVIK
Je Di'o, est'as ja lok'o por pli ol nur unu sol'a —

SOLNESS
Ho, ne est'as tiel eg'e sufiĉ'a lok'o ĉi tie. Nu, pri tio est'u kiel est'u. Sed mi neniam re'tir'os mi'n! Neniam ced'os al kiu ajn! Neniam liber'vol'e. Neniam je mi'a viv'o mi tio'n far'os!

BROVIK
(ek'star'as pen'e) Mi do el'ir'u el la viv'o sen trankvil'o? Sen ĝoj'o? Sen fid'o kaj kred'o pri Ragnar? Sen vid'i unu sol'a'n verk'o'n de li? Ĉu tio'n mi far'u?

SOLNESS
(du'on'e turn'as si'n flank'e'n kaj murmur'as) Hm, — ne plu demand'u.

BROVIK
Jes, respond'u pri tio. Ĉu mi el'ir'u el la viv'o tut'e mizer'a?

SOLNESS
(aspekt'e lukt'as kun si mem; fin'e li dir'as per mal'laŭt'a, sed firm'a voĉ'o) Vi ir'u el la viv'o tiel, kiel vi laŭ ebl'ec'o'j sci'as kaj pov'as.

BROVIK
Do, tiel est'u. (li paŝ'as trans la plank'o'n)

SOLNESS
(post'ir'as, du'on'e mal'esper'a) Mi ja ne pov'as ali'e, kompren'u! Mi ja est'as kia mi est'as! Kaj re'kre'i mi'n mem mi ja ne pov'as!

BROVIK
Ne, ne, — vi ebl'e ne pov'as. (ŝancel'as kaj halt'as apud la sof'o'tabl'o) Permes'u al mi glas'o'n da akv'o?

SOLNESS
Bon'vol'u. (verŝ'as kaj etend'as al li la glas'o'n)

BROVIK
Dank'o'n. (trink'as kaj de'met'as la glas'o'n)

(Solness ir'as kaj mal'ferm'as la pord'o'n al la desegn'ej'o.)

SOLNESS
Ragnar, — vi dev'as akompan'i vi'a'n patr'o'n hejm'e'n.

(Ragnar ek'star'as rapid'e. Li kaj Kaj'a ven'as en la labor'ej'o'n.)

RAGNAR
Kio est'as, patr'o?

BROVIK
Pren'u mi'n sub la brak'o. Kaj ni ir'u.

RAGNAR
Jes bon'e. Vest'u vi'n ankaŭ vi, Kaj'a.

SOLNESS
Fraŭl'in'o Fosli dev'as rest'i. Nur moment'o'n. Mi hav'as leter'o'n skrib'end'a'n.

BROVIK
(rigard'as al Solness) Bon'a'n nokt'o'n. Dorm'u bon'e — se vi pov'os.

SOLNESS
Bon'a'n nokt'o'n.

(Brovik kaj Ragnar el'ir'as tra la antaŭ'ĉambr'a pord'o. Kaj'a ir'as al la pupitr'o. Solness star'as kun klin'it'a kap'o dekstr'e apud la apog'seĝ'o.)

Kaj'a
(ne'cert'a) Ĉu est'as leter'o —?

SOLNESS
(mal'long'e) Ne, kompren'ebl'e ne. (rigard'as ŝi'n sever'e) Kaj'a!

Kaj'a
(tim'em'e, mal'laŭt'e) Jes?

SOLNESS
(montr'as ordon'e per la fingr'o al la plank'o) Ven'u ĉi tie'n! Tuj!

Kaj'a
(hezit'e) Jes.

SOLNESS
(kiel antaŭ'e) Pli proksim'e'n!

Kaj'a
(obe'as) Kio'n vi vol'as?

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n moment'o'n) Ĉu est'as vi, kiu'n mi dev'as dank'i por tio ĉi?

Kaj'a
Ne, ne, tio'n ne kred'u!

SOLNESS
Sed edz'in'iĝ'i, — tio'n vi ja nun vol'as.

Kaj'a
(mal'laŭt'e) Ragnar kaj mi est'as ge'fianĉ'o'j kvar — kvin jar'o'j'n, kaj tial —

SOLNESS
Kaj vi opini'as, ke tio dev'as hav'i fin'o'n. Ĉu tiel est'as?

Kaj'a
Ragnar kaj onkl'o dir'as, ke mi dev'as. Kaj tial mi ja dev'as ced'i.

SOLNESS
(pli indulg'e) Kaj'a, ĉu vi ne tamen iom'et'e am'as Ragnar?

Kaj'a
Mi foj'e mult'e am'is Ragnar. — Antaŭ ol mi ven'is al vi.

SOLNESS
Sed nun ne plu? Tut'e ne?

Kaj'a
(pasi'e, plekt'as la man'o'j'n antaŭ li) Ho, vi ja sci'as, ke nun mi nur am'as unu sol'a'n! Neniu'n ali'a'n en la tut'a mond'o. Neniam am'os ali'ul'o'n!

SOLNESS
Jes, tiel vi parol'as. Kaj tamen vi for'ir'os de mi. Las'os mi'n sid'i sol'a kun ĉio!

Kaj'a
Sed ĉu mi ne pov'us rest'i ĉe vi, eĉ se Ragnar —?

SOLNESS
(rifuz'ant'e) Ne, ne, tio tut'e ne ebl'as. Se Ragnar for'ir'os, kaj komenc'os labor'i mem'star'e, li ja mem bezon'os vi'n.

Kaj'a
(tord'as la man'o'j'n) Ho, ŝajn'as al mi, ke mi ne pov'as dis'iĝ'i de vi! Est'as ja tut'e, tut'e ne'ebl'e, mi pens'as!

SOLNESS
Do zorg'u, ke Ragnar for'las'os tiu'j'n stult'a'j'n ide'o'j'n. Edz'in'iĝ'u al li se vi vol'as — (ŝanĝ'as ton'o'n) persvad'u li'n rest'i en si'a bon'a ofic'o ĉe mi. Tiel mi ja pov'as re'ten'i ankaŭ vi'n, kar'a Kaj'a.

Kaj'a
Ho jes, kiel bel'eg'e est'us, se pov'us tiel aranĝ'iĝ'i!

SOLNESS
(kapt'as ŝi'n per ambaŭ man'o'j ĉe la kap'o kaj flustr'as) Ĉar mi ne pov'as est'i sen vi, kompren'u. Dev'as hav'i vi'n ĉe mi ĉiu'n tag'o'n.

Kaj'a
(nervoz'e rav'it'a) Ho Di'o! Ho Di'o!

SOLNESS
(kis'as ŝi'a'n har'ar'o'n) Kaj'a, — Kaj'a!

Kaj'a
(genu'as antaŭ li) Ho kiel bon'a vi est'as al mi! Kiel ne'dir'ebl'e bon'a!

SOLNESS
(impet'e) Ek'star'u! Ek'star'u do, je diab—! Ŝajn'as al mi, ke iu ven'as! (help'as ŝi'n ek'star'i. Ŝi ŝancel'as al la pupitr'o.)

(Sinjor'in'o Solness aper'as ĉe la pord'o dekstr'e. Ŝi aspekt'as magr'e kaj kun ĉagren'o'j, kun iom'a spur'o de pas'int'a bel'ec'o. Blond'a'j, pend'ant'a'j bukl'o'j. Elegant'e, nigr'e vest'it'a. Parol'as iom mal'rapid'e kaj per plend'ant'a voĉ'o.)

Sinjor'in'o SOLNESS
(ĉe la pord'o) Halvard!

SOLNESS
(turn'as si'n) Ho, ĉu vi, kar'a —?

Sinjor'in'o SOLNESS
(kun rigard'o al Kaj'a) Mi ven'as al ĝen'o, mi kompren'as.

SOLNESS
Tut'e ne. Fraŭl'in'o Fosli nur skrib'os ankoraŭ leter'et'o'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, tio'n mi vid'as.

SOLNESS
Kio'n vi do vol'as de mi, Aline?

Sinjor'in'o SOLNESS
Mi nur vol'as dir'i, ke doktor'o Herdal sid'as en la angul'ĉambr'o. Ĉu ebl'e ankaŭ vi en'ven'os, Halvard?

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n suspekt'em'e) Hm, — ĉu la doktor'o nepr'e vol'as parol'i kun mi?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne preciz'e nepr'e. Li ven'is al mi vizit'e. Kaj kompren'ebl'e li dezir'as salut'i vi'n sam'temp'e.

SOLNESS
(rid'as silent'e) Mi imag'as tio'n, jes. Nu, vi do pet'u li'n iom'et'e atend'i.

Sinjor'in'o SOLNESS
Kaj vi do ven'os al li iom post'e?

SOLNESS
Ebl'e post'e, — post'e, kar'a. Post iom.

Sinjor'in'o SOLNESS
(kun de'nov'a rigard'o al Kaj'a) Nu, ne forges'u do, Halvard. (re'tir'as si'n kaj ferm'as la pord'o'n post si)

Kaj'a
(mal'laŭt'e) Ho Di'o, ho Di'o, — la sinjor'in'o cert'e pens'as i'o'n mal'bon'a'n pri mi!

SOLNESS
Tut'e ne. Almenaŭ ne pli ol ordinar'e. Sed tamen est'as pli bon'e, ke vi nun for'ir'u, Kaj'a.

Kaj'a
Jes, jes, nun mi dev'as for'ir'i.

SOLNESS
(sever'e) Kaj vi met'os tio'n ali'a'n en ord'o por mi. Ĉu vi aŭd'as?

Kaj'a
Ho, se ver'e de'pend'us nur de mi —

SOLNESS
Mi vol'as hav'i tio'n en ord'o, mi dir'as! Kaj jam morgaŭ!

Kaj'a
(tim'em'e) Se ne ebl'as ali'manier'e, mi volont'e romp'os la fianĉ'ec'o'n.

SOLNESS
(ekscit'e) Romp'i la fianĉ'ec'o'n! Ĉu vi est'as frenez'a! Vi vol'as romp'i —?

Kaj'a
(mal'esper'e) Jes, prefer'e tio'n. Ĉar mi dev'as, — mi dev'as rest'i ĉe vi! Ne pov'as for'ir'i de vi! Est'as tiel — tiel tut'e ne'ebl'e!

SOLNESS
(ek'flam'iĝ'as) Sed, je diabl'o, — kaj Ragnar! Est'as ja ĝust'e Ragnar kiu'n mi —

Kaj'a
(rigard'as li'n per tim'ig'it'a'j okul'o'j) Ĉu est'as precip'e pro Ragnar, ke — ke vi —?

SOLNESS
(reg'as si'n) Ho ne, cert'e ne! Vi do neni'o'n kompren'as. (mild'e kaj mal'laŭt'e) Kompren'ebl'e est'as vi, kiu'n mi dezir'as hav'i. Unu'e vi, Kaj'a. Sed ĝust'e tial vi dev'as persvad'i ankaŭ Ragnar, ke li rest'u en la okup'o. Nu, nu, — ir'u nun hejm'e'n.

Kaj'a
Jes, jes, bon'a'n nokt'o'n do.

SOLNESS
Bon'a'n nokt'o'n. (kiam ŝi est'as el'ir'ont'a) Aŭskult'u! Ĉu la desegn'aĵ'o'j de Ragnar est'as tie en'e?

Kaj'a
Jes, mi ne vid'is ke li kun'pren'is ili'n.

SOLNESS
Do, en'ir'u, kaj trov'u ili'n por mi. Ebl'e mi pov'us tamen tra'rigard'i ili'n.

Kaj'a
(ĝoj'a) Ho jes, far'u tio'n!

SOLNESS
Pro vi, kar'a Kaj'a. Nu, rapid'u por trov'i ili'n!

(Kaj'a rapid'as en la desegn'ej'o'n, serĉ'as tim'em'e en la tir'kest'o, el'trov'as dokument'uj'o'n kaj al'port'as ĝi'n.)

Kaj'a
Jen ĉiu'j desegn'aĵ'o'j.

SOLNESS
Met'u ili'n tie'n sur la tabl'o'n.

Kaj'a
(de'met'as la uj'o'n) Bon'a'n nokt'o'n, do. (pet'e) Kaj pens'u bon'e kaj ĝentil'e pri mi.

SOLNESS
Ho, tio'n mi ja ĉiam far'as. Bon'a'n nokt'o'n, kar'a et'a Kaj'a. (ek'rigard'as dekstr'e'n) Do for'ir'u!

(Sinjor'in'o Solness kaj doktor'o Herdal ven'as tra la pord'o dekstr'e. Li est'as iom aĝ'a, dik'et'a sinjor'o kun rond'a, mem'kontent'a vizaĝ'o, sen'barb'a, kun mal'dens'a, hel'a har'ar'o, kaj port'as or'a'j'n okul'vitr'o'j'n.)

Sinjor'in'o SOLNESS
(ankoraŭ ĉe la pord'o) Halvard, mi ne pov'as plu re'ten'i la doktor'o'n.

SOLNESS
Nu, do ven'u ĉi tie'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
(al Kaj'a, kiu esting'as la pupitr'a'n lamp'o'n) Vi jam fin'is la leter'o'n, fraŭl'in'o?

Kaj'a
(konfuz'it'a) La leter'o'n —?

SOLNESS
Jes, est'is mal'long'a.

Sinjor'in'o SOLNESS
Cert'e est'is tre mal'long'a.

SOLNESS
Vi pov'as for'ir'i, fraŭl'in'o Fosli. Kaj re'ven'u ĝust'a'temp'e morgaŭ.

Kaj'a
Mi far'os. — Bon'a'n nokt'o'n, sinjor'in'o. (Ŝi el'ir'as tra la antaŭ'ĉambr'a pord'o)

Sinjor'in'o SOLNESS
Cert'e est'as bon'e por vi, Halvard, ke vi ek'hav'is tiu'n fraŭl'in'o'n.

SOLNESS
Jes, efektiv'e. Ŝi est'as uz'ebl'a por io el ĉio, ŝi.

Sinjor'in'o SOLNESS
Laŭ'ŝajn'e ŝi est'as.

Doktor'o HERDAL
Ankaŭ lert'a en libr'o'ten'ad'o, ĉu?

SOLNESS
Nu, — iom'a'n spert'o'n ŝi ja akir'is dum tiu'j du jar'o'j. Kaj ŝi est'as ĝentil'a kaj bon'vol'as far'i kio'n ajn.

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes tio dev'as ja est'i grand'a agrabl'ec'o —

SOLNESS
Tiel est'as. Precip'e kiam oni ne est'as dorlot'it'a en tiu rilat'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
(mild'e riproĉ'e) Ĉu tio'n vi pov'as dir'i, Halvard?

SOLNESS
Ho ne, ne, kar'a Aline. Mi pet'as pardon'o'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
Neni'u kaŭz'o. — Nu, doktor'o, vi do re'ven'os post'e por trink'i te'o'n ĉe ni?

Doktor'o HERDAL
Tuj post la vizit'o al iu mal'san'ul'o mi ven'os.

Sinjor'in'o SOLNESS
Tre afabl'e. (Ŝi el'ir'as tra la pord'o dekstr'e.)

SOLNESS
Ĉu urĝ'as, doktor'o?

Doktor'o HERDAL
Ne, tut'e ne.

SOLNESS
Ĉu ni iom'et'e inter'parol'u?

Doktor'o HERDAL
Jes, bon'vol'e.

SOLNESS
Ni ek'sid'u.

(Li montr'as por la doktor'o lok'o'n en la balanc'seĝ'o kaj mem ek'sid'as en la apog'seĝ'o'n)

SOLNESS
(rigard'as li'n esplor'e) Dir'u al mi, — ĉu vi i'o'n rimark'is pri Aline?

Doktor'o HERDAL
Nun, kiam ŝi est'is ĉi tie, vi alud'as?

SOLNESS
Jes. Rilat'e al mi. Ĉu vi i'o'n rimark'is?

Doktor'o HERDAL
(rid'et'as) Jes, je diabl'o, — ne est'is evit'ebl'e rimark'i, ke vi'a edz'in'o, — hm —

SOLNESS
Nu?

Doktor'o HERDAL
— ke vi'a edz'in'o ne apart'e ŝat'as tiu'n fraŭl'in'o'n Fosli.

SOLNESS
Neni'o'n ali'a'n? Tio'n mi ja mem rimark'is.

Doktor'o HERDAL
Kaj tio ja ne est'as strang'a.

SOLNESS
Kio?

Doktor'o HERDAL
Ke ŝi ne precip'e ŝat'as, ke vi tiel tag'o'n post tag'o hav'as ali'a'n vir'in'o'n ĉe vi.

SOLNESS
Ne, ne, vi ebl'e prav'as. Kaj ankaŭ Aline. Sed tiu afer'o, — ĝi ne pov'as est'i ali'a.

Doktor'o HERDAL
Ĉu vi ne pov'as dung'i ofic'ist'o'n?

SOLNESS
La unu'a'n ul'o'n si'n prezent'ant'a'n? Ne dank'o'n, — per tio mi ne pov'as kontent'iĝ'i.

Doktor'o HERDAL
Sed ĉar vi'a edz'in'o —? Tiel mal'fort'a, kia ŝi est'as —. Ĉar ŝi ne el'ten'as vid'i tio'n ĉi?

SOLNESS
Jes, je Di'o, dev'as est'i kiel est'as — mi dir'us. Mi dev'as re'ten'i Kaj'a Fosli. Ne pov'as uz'i iu'n ali'a'n ol ĝust'e ŝi'n.

Doktor'o HERDAL
Neniu'n ali'a'n?

SOLNESS
(mal'long'e) Ne, neniu'n ali'a'n.

Doktor'o HERDAL
(tir'as la seĝ'o'n pli proksim'e'n) Aŭskult'u nun, kar'a sinjor'o Solness. Permes'u al mi far'i demand'o'n en plen'a konfid'o.

SOLNESS
Jes, bon'vol'u.

Doktor'o HERDAL
La vir'in'o'j, vid'u, — en cert'a'j afer'o'j ili hav'as damn'it'e bon'a'n spur'flar'o'n —

SOLNESS
Ili ja hav'as. Cert'e. Sed —?

Doktor'o HERDAL
Nu. Do, aŭskult'u. Ĉar vi'a edz'in'o tut'e ne pov'as toler'i tiu'n Kaj'a Fosli —?

SOLNESS
Jes, kio do?

Doktor'o HERDAL
— ĉu ŝi ne hav'as i'a'n — i'a'n et'a'n kaŭz'o'n por tiu sen'vol'a mal'toler'em'o?

SOLNESS
(rigard'as li'n kaj ek'star'as) Hoho!

Doktor'o HERDAL
Ne ofend'iĝ'u. Sed ĉu ŝi ne hav'as?

SOLNESS
(mal'long'e kaj decid'e) Ne.

Doktor'o HERDAL
Tut'e neniu'n kaŭz'o'n do?

SOLNESS
Neniu'n ali'a'n kaŭz'o'n ol si'a'n propr'a'n suspekt'em'o'n.

Doktor'o HERDAL
Mi sci'as, ke vi kon'is mult'a'j'n vir'in'o'j'n dum vi'a viv'o.

SOLNESS
Jes, mi kon'is.

Doktor'o HERDAL
Kaj ankaŭ trov'as kelk'a'j'n el ili al'log'a'j.

SOLNESS
Ho jes, ankaŭ tio.

Doktor'o HERDAL
Sed en tio ĉi pri fraŭl'in'o Fosli —? Do ne est'as iu ti'aĵ'o en tiu ĉi rilat'o?

SOLNESS
Ne. Neni'o — de mi'a flank'o.

Doktor'o HERDAL
Sed de ŝi'a?

SOLNESS
Pri tio mi opini'as, ke vi ne rajt'as demand'i, doktor'o.

Doktor'o HERDAL
Ni el'ir'is de la spur'flar'o de vi'a edz'in'o.

SOLNESS
Ni ja far'is. Kaj pri tio — (mal'alt'ig'as la voĉ'o'n) La spur'flar'o de Aline, kiel vi dir'as, — ĝi en cert'a manier'o el'ten'is la prov'o'n, ĝi.

Doktor'o HERDAL
Nu, — jen jen!

SOLNESS
(ek'sid'as) Doktor'o Herdal, — mi nun rakont'os al vi pri strang'a okaz'aĵ'o. Se vi do vol'as aŭskult'i.

Doktor'o HERDAL
Mi volont'e aŭskult'as strang'a'j'n rakont'o'j'n.

SOLNESS
Nu, bon'e. Vi ebl'e memor'as, ke mi pren'is Knut Brovik kaj la fil'o'n en mi'a'n serv'o'n, — kiam eg'e mal'progres'is por la mal'jun'ul'o.

Doktor'o HERDAL
Pri tio mi est'as ja inform'it'a, jes.

SOLNESS
Ĉar ili ja est'as par'o da lert'ul'o'j, tiu'j du. Ili hav'as talent'o'j'n, ambaŭ si'a'flank'e. Sed jen la fil'o ek'pens'is fianĉ'iĝ'i. Sekv'e, kompren'ebl'e, li vol'is edz'iĝ'i, — kaj komenc'i konstru'i mem. Ĉar tiel ja pens'as ili ĉiu'j, la jun'ul'o'j.

Doktor'o HERDAL
(rid'as) Jes, ili hav'as tiu'n mal'bon'a'n kutim'o'n, ke ili vol'as kun'iĝ'i.

SOLNESS
Nu. Sed pri tio mi ja ne pov'is est'i kontent'a. Ĉar mi ja mem bezon'is Ragnar. Kaj ankaŭ la mal'jun'ul'o'n. Li est'as ja tre lert'a por kalkul'i port'ebl'ec'o'n kaj volum'o'n — kaj ĉi'a'j'n tia'j'n diabl'aĵ'o'j'n, li.

Doktor'o HERDAL
Nu ja, ankaŭ tio ja aparten'as al la meti'o.

SOLNESS
Jes cert'e. Sed Ragnar, li vol'is absolut'e komenc'i mem'star'e. Neni'o mal'help'is tio'n.

Doktor'o HERDAL
Sed li ja tamen rest'is ĉe vi.

SOLNESS
Jes, aŭd'u nun. Unu tag'o'n tiu Kaj'a Fosli ven'is en ili'a'n desegn'ej'o'n kun misi'o. Ŝi neniam antaŭ'e est'is tie. Kiam mi vid'is kiel kor'e ili ĉarm'iĝ'is unu de la ali'a, mi ek'hav'is la pens'o'n, ke se mi pov'is dung'i ŝi'n en la ofic'ej'o, ebl'e Ragnar rest'us, ankaŭ li.

Doktor'o HERDAL
Est'is ja kompren'ebl'a pens'o.

SOLNESS
Jes, sed tiam mi neniel alud'is pri io tia. Nur star'is ŝi'n rigard'ant'e — kaj eg'e dezir'is hav'i ŝi'n ĉi tie. Mi iom'et'e afabl'e parol'is kun ŝi, — tiel pri sen'signif'aĵ'o'j. Kaj post'e ŝi for'ir'is.

Doktor'o HERDAL
Nu?

SOLNESS
Sed la sekv'a'n tag'o'n, je la vesper'o, kiam Brovik kaj Ragnar est'is ir'int'a'j hejm'e'n, ŝi re'ven'is al mi kaj kondut'is kvazaŭ mi est'us far'int'a inter'konsent'o'n kun ŝi.

Doktor'o HERDAL
Inter'konsent'o'n? Pri kio?

SOLNESS
Ĝust'e pri tio, kio'n kaŝ'e mi est'is dezir'int'a. Sed kio'n mi tut'e ne menci'is eĉ per unu sol'a vort'o.

Doktor'o HERDAL
Tre strang'e.

SOLNESS
Jes, ĉu ne? Kaj nun ŝi vol'is sci'i kio'n ŝi dev'us far'i ĉi tie. Ĉu ŝi komenc'u tuj la sekv'a'n maten'o'n. Kaj tiel plu.

Doktor'o HERDAL
Ĉu vi ne opini'as, ke ŝi tio'n far'is por pov'i est'i kun'e kun si'a am'ant'o?

SOLNESS
Ankaŭ mi hav'is tiu'n pens'o'n en la komenc'o. Sed ne est'is tiel. De li ŝi kvazaŭ tut'e for'glit'is, — kiam ŝi est'is establ'it'a ĉe mi.

Doktor'o HERDAL
For'glit'is al vi do?

SOLNESS
Jes, komplet'e. Mi pov'as rimark'i, ke ŝi sent'as mi'a'n rigard'o'n al si de mal'antaŭ'e. Ŝi trem'as, eĉ se mi nur proksim'iĝ'as al ŝi. Kio'n vi pens'as pri tio?

Doktor'o HERDAL
Hm, — est'as ja klar'ig'ebl'e.

SOLNESS
Nu, sed jen tio ali'a? Ke ŝi kred'is ke mi est'is dir'int'a al ŝi tio'n, kio'n mi nur vol'is kaj dezir'is — tiel silent'e. Intern'e. Por mi mem. Kio'n vi dir'as pri tio? Ĉu vi pov'as klar'ig'i al mi ti'aĵ'o'n, doktor'o Herdal?

Doktor'o HERDAL
Ne, pri ti'aĵ'o'j mi ne okup'as mi'n.

SOLNESS
Tio'n mi antaŭ'sent'us. Tial ĝis nun mi ne vol'is parol'i pri tio. — Sed est'as diabl'e embaras'e laŭ'long'e, kompren'u. Jen mi dev'as ĉiu'n tag'o'n ŝajn'ig'i kvazaŭ mi —. Kaj est'as ja bedaŭr'ind'e por ŝi, la kompat'ind'ul'in'o. (impet'e) Sed mi ne pov'as i'o'n ali'a'n! Ĉar se ŝi for'kur'os de mi, — ankaŭ Ragnar for'ir'os.

Doktor'o HERDAL
Kaj vi ne rakont'is al vi'a edz'in'o la koneks'o'n en tio ĉi?

SOLNESS
Ne.

Doktor'o HERDAL
Sed, je Di'o, kial vi ne far'as?

SOLNESS
(fiks'rigard'as li'n kaj dir'as mal'laŭt'e) Ĉar ŝajn'as al mi ke est'as kvazaŭ — kvazaŭ ia bon'far'a mem'turment'ad'o por mi en tio, ke Aline rajt'as est'i mal'just'a al mi.

Doktor'o HERDAL
(agit'as la kap'o'n) El tio ĉi mi kompren'as eĉ ne di'a'n vort'er'o'n.

SOLNESS
Jen vid'u, — est'as ja kvazaŭ iu part'o'pag'o por sen'lim'a, sen'mezur'a ŝuld'o —

Doktor'o HERDAL
Al vi'a edz'in'o?

SOLNESS
Jes. Kaj tio iom'et'e mal'pez'ig'as la konscienc'o'n. Oni pov'as spir'i iom pli liber'e moment'o'n, kompren'u.

Doktor'o HERDAL
Je Di'o, ĉu mi vort'o'n kompren'as —

SOLNESS
(inter'romp'as; de'nov'e ek'star'as) Jes, jes, jes, — do ni ne plu parol'u pri tio.

(Li paŝ'ad'as sur la plank'o, re'ven'as kaj halt'as ĉe la tabl'o.)

SOLNESS
(rigard'as la doktor'o'n kun ŝerc'em'a rid'et'o) Cert'e ŝajn'as al vi, ke vi lert'e ek'ig'is mi'n rakont'i, doktor'o?

Doktor'o HERDAL
(iom ĉagren'it'a) Ig'is vi'n rakont'i? Ankaŭ el tio mi neni'o'n kompren'as, sinjor'o Solness.

SOLNESS
Ho, dir'u nur tut'e mal'kaŝ'e. Mi ja bon'e rimark'is tio'n, kompren'u!

Doktor'o HERDAL
Kio'n vi rimark'is?

SOLNESS
(mal'laŭt'e, mal'rapid'e) Ke vi afabl'as ĉi tie ten'ant'e okul'o'n sur mi'n.

Doktor'o HERDAL
Ĉu mi! Diabl'e, kial mi tio'n far'us?

SOLNESS
Ĉar vi kred'as, ke mi — (ekscit'e) Nu, je diabl'o, — vi kred'as la sam'o'n pri mi kiel Aline!

Doktor'o HERDAL
Kaj kio'n do ŝi kred'as pri vi?

SOLNESS
(de'nov'e si'n'reg'a) Ŝi komenc'as kred'i, ke mi est'as tiel — tiel — mal'san'a.

Doktor'o HERDAL
Mal'san'a! Vi! Pri tio ŝi neniam el'ig'is viv'a'n vort'o'n al mi. Kio do est'us al vi, kar'a?

SOLNESS
(klin'as si'n sur la seĝ'dors'o'n kaj flustr'as) Aline kred'ad'as, ke mi est'as frenez'a. Jen kio'n ŝi kred'as.

Doktor'o HERDAL
(ek'star'as) Sed kar'a bon'a sinjor'o Solness —!

SOLNESS
Jes, je mi'a etern'a sav'o —! Tiel est'as. Kaj tio'n ŝi ankaŭ kred'ig'is al vi! Ho, mi pov'as cert'ig'i vi'n, doktor'o, — mi klar'e rimark'as tio'n el vi'a si'n'ten'o. Ĉar tiel facil'e ne est'as ruz'i kontraŭ mi, vi sci'u.

Doktor'o HERDAL
(rigard'as li'n en surpriz'o) Neniam, sinjor'o Solness — neniam tia'n pens'o'n mi ek'hav'is.

SOLNESS
(kun mal'kred'em'a rid'et'o) Ĉu? Ver'e ne, ĉu?

Doktor'o HERDAL
Neniam! Kaj cert'e neniam vi'a edz'in'o. Pri tio mi opini'as, ke mi pov'us ĵur'i.

SOLNESS
Nu, pri tio vi prefer'e rezign'us. Ĉar ia'manier'e, vid'u, ŝi — ŝi ebl'e hav'us kaŭz'o'n por kred'i i'o'n tia'n.

Doktor'o HERDAL
Ne, nun mi ver'e dev'as dir'i —!

SOLNESS
(inter'romp'ant'e, el'sving'as la man'o'n) Bon'e, bon'e, kar'a doktor'o, — ni tio'n ĉi ne pli profund'e pri'parol'u. Pli bon'e est'as, ke ĉiu ten'as si'n al la si'a. (ŝanĝ'as al silent'a gaj'ec'o) Sed aŭskult'u nun, doktor'o — hm —

Doktor'o HERDAL
Jes?

SOLNESS
Ĉar vi tamen ne kred'as, ke mi est'as — tiel — mal'san'a — aŭ frenez'a — kaj tiel plu —

Doktor'o HERDAL
Kio'n do, vi alud'as?

SOLNESS
Tial vi cert'e imag'as, ke mi est'as tre'eg'e feliĉ'a vir'o?

Doktor'o HERDAL
Ĉu tio do est'us nur'a imag'o?

SOLNESS
(rid'as) Ne, ne, — kompren'u mi'n! Je Di'o! Imag'u, — est'i konstru'estr'o Solness! Halvard Solness! Ho jes, dank'o'n!

Doktor'o HERDAL
Jes, mi dev'as konfes'i, ke al mi ŝajn'as kvazaŭ la feliĉ'o sekv'is vi'n en ver'e ne'kred'ebl'a grad'o.

SOLNESS
(sub'prem'as sombr'a'n rid'et'o'n) Ĝi far'is. Mi ne pov'as plend'i pri tio.

Doktor'o HERDAL
Unu'e ja brul'is tiu mal'nov'a, terur'a rab'ist'kastel'o por vi. Kaj tio est'is ja grand'a bon'ŝanc'o.

SOLNESS
(serioz'e) Est'is la famili'a hejm'o de Aline, kiu for'brul'is. Memor'u tio'n.

Doktor'o HERDAL
Jes, por ŝi tio cert'e est'is pez'a aflikt'o.

SOLNESS
Ĝis hodiaŭ ŝi ne liber'iĝ'is el ĝi. Eĉ ne post tiu'j dek du — dek tri jar'o'j.

Doktor'o HERDAL
Kio sekv'is post'e cert'e est'is la plej pez'a bat'o por ŝi.

SOLNESS
Io kun la ali'a.

Doktor'o HERDAL
Sed vi, — vi mem, — vi progres'is pro tio. Komenc'is kiel mal'riĉ'a knab'o el la kamp'ar'o, — kaj star'as nun kiel la unu'a en vi'a branĉ'o. Ho jes, sinjor'o Solness, vi ja ver'e est'is bon'ŝanc'a.

SOLNESS
(ek'rigard'as li'n evit'em'e) Jes, sed est'as ja ĝust'e tio, kio'n mi tiel fort'e tim'as.

Doktor'o HERDAL
Tim'as? Ĉar la sukces'o sekv'as vi'n?

SOLNESS
Fru'e kaj mal'fru'e mi tim'as, — tim'as. Ĉar iam la ŝanĝ'iĝ'o ja ven'os, kompren'u.

Doktor'o HERDAL
Babil'aĵ'o! De kie ven'us la ŝanĝ'iĝ'o?

SOLNESS
(firm'e kaj cert'e) Ven'os de la jun'ul'ar'o.

Doktor'o HERDAL
Pa! La jun'ul'ar'o! Vi ja ne est'as eks'mod'a, vi, mi opini'us. Ho ne, — Vi star'as ja nun tiel solid'e ĉi tie, kiel neniam antaŭ'e.

SOLNESS
La ŝanĝ'iĝ'o ven'os. Mi antaŭ'sent'as. Kaj mi vid'as ĝi'n proksim'iĝ'i. Iu komenc'as postul'i: re'tir'u vi'n por mi! Kaj ĉiu'j la ali'a'j sturm'as post li kaj minac'as kaj kri'as: spac'o'n — spac'o'n — spac'o'n! Jes, atent'u nur, doktor'o. Iam ven'os la jun'ul'o'j frap'ant'e sur la pord'o'n —

Doktor'o HERDAL
(rid'et'as) Nu, bon'a Di'o, kio sekv'e?

SOLNESS
Kio sekv'e? Jes, tiam est'os fin'it'e pri konstru'estr'o Solness.

(Iu frap'as la mal'dekstr'a'n pord'o'n.)

SOLNESS
(sku'iĝ'as) Kio est'as? Ĉu vi aŭd'is??

Doktor'o HERDAL
Iu frap'is.

SOLNESS
(laŭt'e) En'ven'u!

(Hilde Wangel en'ven'as tra la antaŭ'ĉambr'a pord'o. Ŝi est'as mez'e alt'a, elast'a kaj bel'statur'a. Iom sun'brun'a. Vest'it'a en turism'a kostum'o, kun supr'e'n'fiks'it'a jup'o, kaj etend'it'a mar'ist'kol'um'o kaj mar'ist'ĉap'et'o sur la kap'o. Dors'o'sak'o, plejd'o en rimen'o kaj long'a mont'ar-baston'o.)

HILDE WANGEL
(ir'as kun bril'ant'a'j, ĝoj'a'j okul'o'j al Solness) Bon'a'n vesper'o'n!

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n ne'cert'e) Bon'a'n vesper'o'n —

HILDE
(rid'as) Aspekt'e vi ne re'kon'as mi'n!

SOLNESS
Ne, ver'e mi dev'as dir'i, ke — tiel en la moment'o —

Doktor'o HERDAL
(proksim'iĝ'as) Sed mi re'kon'as vi'n, fraŭl'in'o —

HILDE
(kontent'e) Ho, ĉu est'as vi, kiu —!

Doktor'o HERDAL
Jes, cert'e est'as mi. (al Solness) Ni renkont'iĝ'is ĉi-somer'e supr'e en mont'o'dom'et'o. (al Hilde) Kio do okaz'is pri la ali'a'j vir'in'o'j?

HILDE
Ho, ili pren'is la voj'o'n okcident'e'n, ili.

Doktor'o HERDAL
Cert'e ne plaĉ'is al ili la bru'o, kiu'n ni far'is en la vesper'o.

HILDE
Ne, cert'e ili tio'n ne ŝat'is.

Doktor'o HERDAL
(minac'as per la fingr'o) Kaj ne est'as ebl'e ne'i, ke vi iom'et'e koket'is kun ni.

HILDE
Tio est'is ja pli amuz'a, ol sid'i trik'ant'e ŝtrump'o'j'n kun'e kun tiu'j vir'in'o'j.

Doktor'o HERDAL
(rid'as) Mi tut'e sam'opini'as kun vi!

SOLNESS
Ĉu vi ven'is al la urb'o nun-vesper'e?

HILDE
Jes, mi ĵus ven'is.

Doktor'o HERDAL
Tut'e sol'a, fraŭl'in'o Wangel?

HILDE
Jes!

SOLNESS
Wangel? Ĉu vi nom'iĝ'as Wangel?

HILDE
(rigard'as li'n gaj'e, surpriz'e) Kompren'ebl'e mi ja tiel nom'iĝ'as.

SOLNESS
Vi do est'as fil'in'o de la distrikt'a kurac'ist'o en Lysanger?

HILDE
(kiel antaŭ'e) Jes, kies fil'in'o mi ali'e est'us?

SOLNESS
Nu, ni do renkont'iĝ'is tie. La somer'o'n, kiam mi konstru'is tur'o'n sur la mal'nov'a preĝ'ej'o.

HILDE
(pli serioz'e) Jes, kompren'ebl'e tiam est'is.

SOLNESS
Nu, est'as long'e de tiam.

HILDE
(rigard'as li'n firm'e) Est'as nun preciz'e tiu'j dek jar'o'j de tiam.

SOLNESS
Kaj tiam vi est'is nur infan'o, mi pens'as.

HILDE
(pas'e rimark'ant'e) Tamen dek du — dek tri jar'o'j'n.

Doktor'o HERDAL
Ĉu est'as la unu'a foj'o, ke vi vizit'as ĉi tiu'n urb'o'n, fraŭl'in'o Wangel?

HILDE
Jes, ver'e est'as.

SOLNESS
Kaj vi ebl'e neniu'n kon'as ĉi tie?

HILDE
Neniu'n escept'e vi'n. Jes, kaj vi'a'n edz'in'o'n.

SOLNESS
Nu, ankaŭ ŝi'n vi kon'as?

HILDE
Nur iom'et'e. Ni est'is kun'e kelk'a'j'n tag'o'j'n en la sanatori'o —

SOLNESS
Nu tie.

HILDE
Ŝi dir'is, ke mi ven'u vizit'i ŝi'n, se mi ven'us ĉi tie'n en la urb'o'n. (rid'et'as) Ceter'e invit'i ne est'us neces'e.

SOLNESS
Kaj ŝi neniam tio'n pri'parol'is —

(Hilde met'as la baston'o'n apud la forn'o'n, mal'lig'as la dors'o'sak'o'n kaj met'as ĝi'n kaj la plejd'o'n sur la sof'o'n. Doktor'o Herdal vol'as help'i ŝi'n. Solness star'as ŝi'n rigard'ant'e.)

HILDE
(ir'as al li) Nu, do mi pet'as permes'o'n rest'i ĉi tie ĉi tiu'n nokt'o'n.

SOLNESS
Tio cert'e bon'e ebl'as.

HILDE
Ĉar mi ne hav'as ali'a'j'n vest'aĵ'o'j'n ol tiu'j'n, kiu'j'n mi nun sur'hav'as. Jes, kaj komplet'o'n de sub'vest'aĵ'o'j en la dors'o'sak'o. Sed tiu bezon'as lav'ad'o'n. Ĉar ĝi est'as tre mal'pur'a.

SOLNESS
Ho jes, tio ebl'as. Mi nur inform'u mi'a'n edz'in'o'n —

Doktor'o HERDAL
Kaj inter'temp'e mi far'os mi'a'n vizit'o'n al tiu mal'san'ul'o.

SOLNESS
Jes, far'u. Kaj post'e vi ja re'ven'os.

Doktor'o HERDAL
(ŝerc'e, kun ek'rigard'o al Hilde) Jes, pri tio vi pov'as ĵur'i! (rid'as) Vi tamen profet'is ver'e, sinjor'o Solness!

SOLNESS
Kiel?

Doktor'o HERDAL
La jun'ul'o'j tamen ven'is frap'ant'e vi'a'n pord'o'n.

SOLNESS
(viv'ig'it'a) Jes, sed tamen ali'manier'e.

Doktor'o HERDAL
Jes. Sen'dub'e!

(Li el'ir'as tra la antaŭ'ĉambr'a pord'o. Solness mal'ferm'as la pord'o'n dekstr'e, kaj vok'as en la apud'a'n ĉambr'o'n.)

SOLNESS
Aline! Bon'vol'u en'ven'i. Ven'is iu fraŭl'in'o Wangel, kiu'n vi kon'as.

Sinjor'in'o SOLNESS
(aper'as ĉe la pord'o) Kiu est'as, vi dir'as? (ek'vid'as Hilde) Ho, ĉu est'as vi? (al'proksim'iĝ'as kaj etend'as man'o'n) Vi do tamen ven'is al la urb'o.

SOLNESS
Fraŭl'in'o Wangel ĵus al'ven'is. Kaj ŝi pet'as rest'i ĉi tie la nokt'o'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ĉe ni? Jes kompren'ebl'e.

SOLNESS
Por ord'ig'i si'a'j'n vest'aĵ'o'j'n, vid'u.

Sinjor'in'o SOLNESS
Mi zorg'os pri vi kiel ebl'e bon'e. Est'as ja nur dev'o. Vi'a valiz'o do post'ven'os?

HILDE
Mi ne hav'as valiz'o'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
Nu, tio ord'iĝ'os, mi esper'as. Sed nun vi dev'as kontent'iĝ'i ĉi tie ĉe mi'a edz'o. Kaj mi pri'zorg'os ĉambr'o'n agrabl'a'n por vi.

SOLNESS
Ĉu ni ne pov'as pren'i unu el la infan'ĉambr'et'o'j? Ĉar ili ja star'as tut'e pret'a'j.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho jes. Tie ni hav'as pli ol sufiĉ'e da lok'o. (al Hilde) Ek'sid'u nun kaj iom'et'e ripoz'u. (Ŝi el'ir'as dekstr'e'n)

(Hilde, kun la man'o'j sur la dors'o, paŝ'ad'as en la ĉambr'o kaj ek'rigard'as i'o'n aŭ ali'a'n. Solness star'as antaŭ la tabl'o, ankaŭ li kun la man'o'j sur'dors'e, kaj ŝi'n sekv'ant'e per la okul'o'j.)

HILDE
(halt'as kaj rigard'as li'n) Ĉu vi hav'as plur'a'j'n infan'ĉambr'et'o'j'n?

SOLNESS
Est'as tri infan'ĉambr'et'o'j en la dom'o.

HILDE
Oho, mult'e. Vi do hav'as eg'e mult'a'j'n infan'o'j'n, ĉu?

SOLNESS
Ne. Ni hav'as neniu'n infan'o'n. Sed nun vi ja pov'as est'i infan'o ĉi tie.

HILDE
Ĉi tiu'n nokt'o'n, jes. Mi ne kri'os. Mi prov'os dorm'i kiel ŝton'o.

SOLNESS
Jes. Vi cert'e est'as tre lac'a, mi pens'as.

HILDE
Ho ne! Sed tamen —. Ĉar est'as terur'e bon'eg'e kuŝ'i tiel sonĝ'ant'e.

SOLNESS
Vi oft'e sonĝ'as nokt'e, ĉu?

HILDE
Ho jes! Preskaŭ ĉiam.

SOLNESS
Pri kio vi plej'e sonĝ'as?

HILDE
Tio'n mi ne dir'as ĉi-vesper'e. Ali'a'n foj'o'n — ebl'e.

(Ŝi de'nov'e paŝ'ad'as sur la plank'o, halt'as apud la pupitr'o kaj foli'um'as iom'et'e inter la libr'o'j kaj la paper'o'j.)

SOLNESS
(ir'as pli proksim'e'n) Ĉu vi i'o'n serĉ'as?

HILDE
Ne, mi nur star'as rigard'ant'e tio'n ĉi. (turn'as si'n) Ebl'e mi ne rajt'as?

SOLNESS
Jes, bon'vol'u.

HILDE
Ĉu est'as vi, kiu skrib'as en tiu'n grand'a'n protokol'o'n?

SOLNESS
Ne, tio'n far'as la libr'o'ten'ist'in'o.

HILDE
Vir'in'o?

SOLNESS
(rid'et'as) Jes, kompren'ebl'e.

HILDE
Tia, kia'n vi ten'as ĉe vi tie ĉi?

SOLNESS
Jes.

HILDE
Ĉu ŝi est'as edz'in'iĝ'int'a?

SOLNESS
Ŝi est'as fraŭl'in'o.

HILDE
Nu tiel.

SOLNESS
Sed ŝi ebl'e baldaŭ edz'in'iĝ'os.

HILDE
Est'as bon'e por ŝi, tio.

SOLNESS
Sed ne precip'e bon'e por mi. Ĉar tiam mi hav'os neniu'n por help'i mi'n.

HILDE
Ĉu vi ne pov'as hav'ig'i iu'n ali'a'n, kiu est'as sam'e taŭg'a?

SOLNESS
Ebl'e vi vol'us rest'i ĉi tie kaj — kaj skrib'i en la protokol'o'n?

HILDE
(rigard'as li'n de supr'e mal'supr'e'n) Nu, tio'n vi kred'us! Ne dank'o'n, — tio ne okaz'u.

(Ŝi de'nov'e paŝ'ad'as trans la plank'o'n kaj ek'sid'as sur la balanc'seĝ'o'n. Ankaŭ Solness ir'as al la tabl'o.)

HILDE
(kvazaŭ daŭr'ig'ant'e) — ĉar ĉi tie cert'e est'as ali'a'j ebl'ec'o'j por okup'iĝ'i ol ti'aĵ'o'j. (rigard'as li'n rid'et'e) Ĉu ne ankaŭ vi tio'n opini'as?

SOLNESS
Kompren'ebl'e. Unu'e vi ebl'e vol'as vizit'i la butik'o'j'n por proviz'i vi'n per bezon'aĵ'o'j.

HILDE
(ŝerc'e) Ne, tio'n mi ne intenc'as!

SOLNESS
Ĉu?

HILDE
Jes, ĉar mi jam plen'e el'spez'is mi'a'n mon'o'n.

SOLNESS
(rid'as) Do, nek valiz'o kaj nek mon'o!

HILDE
Neni'o el ambaŭ. Sed ĉit, — ne grav'as nun.

SOLNESS
Jen, pro tio mi ŝat'as vi'n!

HILDE
Nur pro tio?

SOLNESS
Pro divers'a'j kial'o'j. (ek'sid'as sur la apog'seĝ'o'n) Ĉu vi'a patr'o ankoraŭ viv'as?

HILDE
Jes, patr'o viv'as.

SOLNESS
Kaj nun vi ebl'e intenc'as stud'i ĉi tie?

HILDE
Ne, pri tio mi ne ek'pens'is.

SOLNESS
Sed vi do rest'os ĉi tie dum iom'a temp'o, mi pens'as?

HILDE
Laŭ la okaz'aĵ'o'j.

(Ŝi sid'as moment'o'n balanc'ant'e, kaj rigard'ant'e li'n, du'on'e serioz'e, du'on'e kun sub'prem'at'a rid'et'o. Ŝi de'pren'as si'a'n ĉapel'o'n, kaj met'as ĝi'n antaŭ si'n sur la tabl'o'n.)

HILDE
Konstru'estr'o Solness?

SOLNESS
Jes?

HILDE
Vi est'as tre forges'em'a, ĉu?

SOLNESS
Forges'em'a? Ne, ne laŭ mi'a sci'o.

HILDE
Sed ĉu vi nepr'e ne vol'as parol'i kun mi pri tio tie nord'e?

SOLNESS
(ek'mir'as) Nord'e en Lysanger? (indiferent'e) Nu, pri tio ne est'as mult'e dir'end'a, mi pens'as.

HILDE
(rigard'as li'n riproĉ'e) Kial vi nun sid'as tie dir'ant'e ti'aĵ'o'n!

SOLNESS
Nu, do vi parol'u al mi pri tio.

HILDE
Kiam la tur'o est'is fin'konstru'it'a, est'is grand'a solen'aĵ'o en la urb'o.

SOLNESS
Jes, tiu'n tag'o'n mi ne facil'e forges'os.

HILDE
(rid'et'as) Ĉu ne? Est'as afabl'e de vi, tio!

SOLNESS
Afabl'e?

HILDE
Est'is muzik'o en la preĝ'ej'a plac'o. Kaj mult'a'j, mult'a'j cent'o'j da hom'o'j. Ni lern'ant'in'o'j est'is blank'e vest'it'a'j. Kaj ni ĉiu'j port'is flag'o'j'n.

SOLNESS
Ho jes, la flag'o'j'n, — tiu'j'n mi ja efektiv'e memor'as!

HILDE
Kaj vi grimp'is rapid'e supr'e'n la skafald'o'n. Tut'e supr'e'n al la plej alt'a pint'o. Kaj grand'a'n flor'kron'o'n vi kun'port'is. Kaj tiu'n flor'kron'o'n vi pend'ig'is tut'e supr'e sur la vent'o'montr'il'o.

SOLNESS
(mal'long'e, inter'romp'ant'e) Tiel mi tiam far'is. Ĉar est'is mal'nov'a kutim'o.

HILDE
Est'is mir'ind'e incit'e star'i tie sub'e kaj rigard'i supr'e'n al vi. Imag'u se li fal'us! Li, — la konstru'estr'o mem!

SOLNESS
(kvazaŭ de'turn'ant'e) Jes, jes, jes, pov'us okaz'i. Ĉar unu el tiu'j blank'e vest'it'a'j diabl'id'o'j, — ŝi kondut'is tiel frenez'e kaj kri'is supr'e'n al mi —

HILDE
(bril'e ĝoj'e) “Hur'a por konstru'estr'o Solness”! Jes!

SOLNESS
— kaj sving'ad'is tiel per la flag'o, ke mi — ke mi preskaŭ kap'turn'iĝ'is rigard'ant'e.

HILDE
(pli mal'laŭt'e, serioz'e) Tiu diabl'id'o, — tiu est'is mi.

SOLNESS
(fiks'as rigid'e la okul'o'j'n sur ŝi'n) Pri tio mi nun cert'as. Dev'as est'i vi.

HILDE
(de'nov'e vigl'a) Ĉar est'is terur'e log'e kaj incit'e. Mi ne pov'is kred'i, ke trov'iĝ'as en la mond'o konstru'estr'o, kiu pov'us konstru'i tia'n sen'mezur'e alt'a'n tur'o'n. Kaj jen tio, ke vi mem star'is tie supr'e ĉe la plej alt'a pint'o! Tut'e viv'ant'a! Kaj ke vi tut'e ne kapt'iĝ'is de vertiĝ'o! Tio est'is ja la pli — pli — vertiĝ'ant'a imag'o.

SOLNESS
Kiel vi do tiel cert'e sci'is, ke mi ne vertiĝ'is —?

HILDE
(re'puŝ'ant'e) Ho ne! Ne! Tio'n mi sent'is intern'e. Ĉar ali'e vi ne est'us pov'int'a star'i tie supr'e kant'ant'a.

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n mir'e) Kant'ant'a? Ĉu mi kant'is?

HILDE
Jes, vi efektiv'e far'is.

SOLNESS
(agit'as la kap'o'n) Mi neniam dum mi'a viv'o kant'is strof'o'n.

HILDE
Jes, tiam vi kant'is. Son'is kiel harp'o'j en la aer'o.

SOLNESS
(pens'em'e) Est'as iom strang'a, — tio ĉi.

HILDE
(silent'as moment'o'n, rigard'as li'n kaj dir'as mal'laŭt'e) Sed jen, — post'e, — tiam sekv'is la ĝust'a.

SOLNESS
La ĝust'a?

HILDE
(bril'e vigl'e) Jes, pri tio mi ja ne bezon'as memor'ig'i vi'n?

SOLNESS
Ho jes, memor'ig'u mi'n iom'et'e ankaŭ pri tio.

HILDE
Ĉu vi ne pov'as memor'i, ke oni aranĝ'is grand'a'n banked'o'n por vi en la klub'o?

SOLNESS
Nu jes. Okaz'is cert'e la sam'a'n post'tag'mez'o'n. Ĉar la sekv'a'n maten'o'n mi for'vojaĝ'is.

HILDE
Kaj post la klub'o vi est'is invit'at'a hejm'e'n al ni por la vesper'manĝ'o.

SOLNESS
Tut'e ĝust'e, fraŭl'in'o Wangel. Strang'e, kiel bon'e vi memor'as ĉi tiu'j'n bagatel'aĵ'o'j'n.

HILDE
Bagatel'aĵ'o'j'n! Ho, vi parol'as! Ĉu ebl'e est'is bagatel'aĵ'o ankaŭ tio, ke mi est'is sol'a en la ĉambr'o, kiam vi ven'is?

SOLNESS
Vi do ver'e est'is?

HILDE
(ne li'n respond'ant'e) Tiam vi ne nom'is mi'n diabl'id'o.

SOLNESS
Ne, tio'n mi ebl'e ne far'is.

HILDE
Vi dir'is, ke mi est'as bel'eg'a en tiu blank'a rob'o, kaj ke mi aspekt'as kvazaŭ et'a princ'in'o.

SOLNESS
Vi cert'e tiel aspekt'is, fraŭl'in'o Wangel. Kaj krom'e — kiom mi sent'is mi'n liber'a kaj vigl'a tiu'n tag'o'n —

HILDE
Kaj vi dir'is, ke kiam mi far'iĝ'os grand'a, mi est'os vi'a princ'in'o.

SOLNESS
(rid'as iom'et'e) Jen, jen, — ĉu ankaŭ tio'n mi dir'is?

HILDE
Jes, vi far'is. Kaj kiam mi demand'is kiom long'e mi dev'us atend'i, vi dir'is ke vi re'ven'os post dek jar'o'j, — kiel trol'o, — por for'rab'i mi'n. Al Hispanio aŭ i'e'n. Kaj tie vi aĉet'us reĝ'land'o'n por mi, vi promes'is.

SOLNESS
(kiel antaŭ'e) Jes, post bon'a tag'manĝ'o oni ne preciz'e nombr'as la mon'er'o'j'n. Sed ĉu mi ver'e dir'is ĉio'n tio'n?

HILDE
(rid'as silent'e) Jes. Kaj vi ankaŭ dir'is la nom'o'n de tiu reĝ'land'o.

SOLNESS
Nu?

HILDE
Ĝi nom'iĝ'us Oranĝosinio, vi dir'is.

SOLNESS
Nu, est'as ja apetit'o'don'a nom'o.

HILDE
Ne, al mi ĝi tut'e ne plaĉ'is. Ĉar aspekt'e vi mok'is mi'n.

SOLNESS
Sed tio cert'e ne est'is mi'a intenc'o.

HILDE
Ne, tio'n oni ja ne kred'us. Laŭ tio, kio'n vi far'is post'e —

SOLNESS
Kio'n mi do post'e far'is?

HILDE
Jes, mank'is nur ke vi ankaŭ tio'n forges'is! Ĉar ti'aĵ'o'n oni dev'as ja memor'i, mi opini'as.

SOLNESS
Jes, jes, iom'et'e memor'ig'u mi'n, kaj ebl'e —. Nu?

HILDE
(fiks'rigard'as li'n) Vi kapt'is mi'n kaj kis'is mi'n, konstru'estr'o Solness.

SOLNESS
(gap'ant'e ek'star'as de la seĝ'o) Ĉu far'is mi!

HILDE
Jes ja, vi far'is. Vi pren'is mi'n per ambaŭ man'o'j kaj klin'is mi'n mal'antaŭ'e'n kaj kis'is mi'n. Mult'a'j'n foj'o'j'n.

SOLNESS
Ho, sed kar'a, bon'a fraŭl'in'o Wangel —!

HILDE
(ek'star'as) Vi do ne vol'as tio'n ne'i?

SOLNESS
Jes, tio'n mi ver'e ne'as!

HILDE
(rigard'as li'n mal'estim'e) Nu tiel.

(Ŝi turn'as si'n kaj ir'as mal'rapid'e tut'e al la forn'o, kie ŝi rest'as star'ant'a for'turn'it'a kaj sen'mov'a kun la man'o'j sur'dors'e. Mal'long'a paŭz'o.)

SOLNESS
(ir'as si'n'gard'em'e al ŝi mal'antaŭ'e) Fraŭl'in'o Wangel —?

HILDE
(silent'as kaj ne mov'as si'n)

SOLNESS
Ne star'u tie kiel ŝton'statu'o. Kio'n vi dir'is, dev'as est'i io, kio'n vi sonĝ'is. (met'as la man'o'n sur ŝi'a'n brak'o'n) Aŭskult'u nun —

HILDE
(far'as sen'pacienc'a'n mov'o'n per la brak'o)

SOLNESS
(kvazaŭ pens'o ek'lum'as en li) Aŭ —! Atend'u! — Kaŝ'as si'n io pli profund'a sub'e, vid'u!

HILDE
(ne mov'as si'n)

SOLNESS
(mal'laŭt'e sed intens'e) Mi ebl'e est'is pens'int'a tio'n ĉi. Mi ebl'e vol'is tio'n. Dezir'is tio'n. Em'is far'i tio'n. Kaj —. Ĉu ne pov'us est'i tiel?

HILDE
(daŭr'e silent'as)

SOLNESS
(sen'pacienc'e) Nu ja, jes, je diabl'o, — do mi far'is!

HILDE
(iom'et'e turn'as la kap'o'n, sen li'n rigard'i) Vi do nun konfes'as?

SOLNESS
Jes, ĉio'n kio'n vi vol'as.

HILDE
Ke vi ĉirkaŭ'brak'is mi'n?

SOLNESS
Jes jes!

HILDE
Kaj klin'is mi'n mal'antaŭ'e'n?

SOLNESS
Tre profund'e mal'antaŭ'e'n.

HILDE
Kaj kis'is mi'n?

SOLNESS
Jes, mi far'is.

HILDE
Mult'a'j'n foj'o'j'n?

SOLNESS
Tiom da foj'o'j kiom vi vol'as.

HILDE
(rapid'e turn'as si'n al li kaj re'pren'as la bril'e ĝoj'a'n esprim'o'n) Nu vid'u, ke mi fin'e sukces'is tio'n el'tir'i el vi!

SOLNESS
(ek'rid'et'as) Jes, imag'u nur, — ke mi pov'is forges'i tio'n.

HILDE
(de'nov'e iom'et'e mal'gaj'humor'a, ir'as for de li) Ho, vi cert'e kis'is tiom mult'a'j'n dum vi'a viv'o, mi kred'as.

SOLNESS
Ne, tio'n vi do ne kred'u pri mi.

(Hilde ek'sid'as en la apog'seĝ'o'n. Solness star'as si'n apog'ant'e al la balanc'seĝ'o.)

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n esplor'e) Fraŭl'in'o Wangel?

HILDE
Jes?

SOLNESS
Kiel do est'is? Kio do okaz'is post'e, — tio inter ni du?

HILDE
Neni'o pli okaz'is. Tio'n vi ja sci'as. Ĉar ven'is ja la ali'a'j gast'o'j, kaj — iŝ!

SOLNESS
Jes ĝust'e! La ali'ul'o'j ven'is. Ke mi pov'is ankaŭ tio'n forges'i.

HILDE
Ho, vi ja efektiv'e neni'o'n forges'is. Nur hont'is iom'et'e. Ti'aĵ'o'n oni ne forges'as, mi sci'as.

SOLNESS
Ne. Aspekt'us ja tiel.

HILDE
(de'nov'e vigl'a, rigard'as li'n) Aŭ ebl'e vi ankaŭ forges'is kiu'n tag'o'n tio okaz'is?

SOLNESS
Kiu'n tag'o'n —?

HILDE
Jes, kiu'n tag'o'n vi met'is la flor'kron'o'n sur la tur'o'n? Nu? Dir'u tuj!

SOLNESS
Hm, — la ĝust'a'n tag'o'n mi ver'e forges'is. Mi nur sci'as, ke est'is antaŭ dek jar'o'j. Tiel dum la aŭtun'o.

HILDE
(kelk'foj'e kap'jes'as mal'rapid'e) Est'is antaŭ dek jar'o'j. La 19an de Septembr'o.

SOLNESS
Nu ja, tiam do ebl'e est'is. Jen, ankaŭ tio'n vi memor'as, vi! (halt'as) Sed aŭd'u —! Jes, — hodiaŭ est'as ankaŭ la 19a de Septembr'o.

HILDE
Jes, est'as. Kaj la dek jar'o'j for'pas'is. Kaj vi ne ven'is, — kiel vi promes'is al mi.

SOLNESS
Promes'is? Tim'ig'is vi'n per tio, vi cert'e pens'as?

HILDE
Mi opini'as, ke tio ne est'as io tim'ig'a.

SOLNESS
Nu, mok'et'is vi'n do.

HILDE
Ĉu est'is nur tio, kio'n vi vol'is? Mok'i mi'n?

SOLNESS
Nu, aŭ nur ŝerc'i iom'et'e kun vi. Je Di'o, mi ne ĝust'e memor'as. Sed io tia cert'e est'is. Ĉar vi est'is ja nur infan'o tiam.

HILDE
Ho, mi ebl'e ne est'is tiel nur'a infan'o. Ne tia knab'in'et'o, kia'n vi opini'as.

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n esplor'e) Ĉu vi ver'e tut'e serioz'e pens'is, ke mi re'ven'us?

HILDE
(kaŝ'as du'on'e ŝerc'a'n rid'et'o'n) Jes ver'e! Tio'n mi atend'is de vi.

SOLNESS
Ke mi re'ven'us al vi por pren'i vi'n kun mi?

HILDE
Ĝust'e kiel trol'o, jes.

SOLNESS
Kaj far'i vi'n princ'in'o?

HILDE
Tio'n vi ja promes'is.

SOLNESS
Kaj ankaŭ donac'i al vi reĝ'land'o'n?

HILDE
(rigard'as al la plafon'o) Kial ne? Ĉar ne dev'us ja nepr'e est'i ia tia ordinar'a, real'a reĝ'land'o.

SOLNESS
Sed iu ali'a, sam'e bon'a?

HILDE
Jes, almenaŭ sam'e bon'a. (rigard'as li'n iom'et'e) Se vi kapabl'is konstru'i la plej alt'a'j'n preĝ'ej'tur'o'j'n en la mond'o, vi ja cert'e ankaŭ pov'us trov'i ebl'ec'o'n por iu reĝ'land'o, — mi pens'is.

SOLNESS
(sku'as la kap'o'n) Mi ver'e ne kapabl'as kompren'i vi'n, fraŭl'in'o Wangel.

HILDE
Ĉu ne? Ŝajn'as al mi tre simpl'e.

SOLNESS
Ne, mi tut'e ne kompren'as ĉu vi ver'e imag'as, kio'n vi dir'as. Aŭ ĉu vi nur sid'as tie ŝerc'ant'e —

HILDE
(rid'et'as) Ebl'e mok'as? Ankaŭ mi?

SOLNESS
Jes ĝust'e. Mok'as. Ni'n ambaŭ. (ek'rigard'as ŝi'n) Ĉu vi long'e sci'as, ke mi est'as edz'iĝ'int'a?

HILDE
Jes, tio'n mi est'as sci'ant'a la tut'a'n temp'o'n. Kial vi demand'as pri tio?

SOLNESS
(pas'e) Ne, ne, mi nur ek'pens'is tiel. (rigard'as ŝi'n serioz'e kaj dir'as mal'laŭt'e) Kial vi ven'is?

HILDE
Ĉar mi vol'as hav'i mi'a'n reĝ'land'o'n. For'pas'is la inter'konsent'it'a temp'o.

SOLNESS
(rid'as sen'vol'e) Vi est'as ŝerc'em'ul'in'o!

HILDE
(gaj'e) Prezent'u mi'a'n reĝ'land'o'n, konstru'estr'o! (frap'as per la fingr'o) La reĝ'land'o'n sur la tabl'o'n!

SOLNESS
(ŝov'as la balanc'seĝ'o'n pli proksim'e'n kaj ek'sid'as) Serioz'e dir'it'e, — kial vi ven'is? Kio'n vi intenc'as far'i ĉi tie?

HILDE
Ho, unu'e mi vol'as ĉirkaŭ'ir'i kaj rigard'i ĉio'n, kio'n vi konstru'is.

SOLNESS
Do vi hav'as sufiĉ'e por ĉirkaŭ'kur'i.

HILDE
Jes, vi ja konstru'is eg'e mult'e.

SOLNESS
Jes, mi far'is. Plej'e la last'a'j'n jar'o'j'n.

HILDE
Ankaŭ mult'a'j'n preĝ'ej'tur'o'j'n? Tia'j'n eg'e alt'a'j'n?

SOLNESS
Ne. Nun mi ne plu konstru'as preĝ'ej'tur'o'j'n. Kaj ankaŭ ne preĝ'ej'o'j'n.

HILDE
Kio'n vi do nun konstru'as?

SOLNESS
Hejm'o'j'n por hom'o'j.

HILDE
(pens'em'e) Ĉu vi ne pov'us far'i i'o'n, — i'o'n simil'a'n al preĝ'ej'tur'o'j ankaŭ sur tiu'j hejm'o'j?

SOLNESS
(mir'as) Kio'n vi alud'as per tio?

HILDE
Mi alud'as i'o'n, — i'o'n montr'ant'a — kvazaŭ liber'e supr'e'n. Kun la vent'o'montr'il'o vertiĝ'e tut'e alt'e.

SOLNESS
(pri'pens'as) Strang'e ke vi tio'n dir'as. Ĉar est'as ja tio, kio'n mi plej'e ŝat'us far'i.

HILDE
(sen'pacienc'e) Sed kial vi tio'n ne far'as?

SOLNESS
(agit'as la kap'o'n) Ne, ĉar la hom'o'j ne vol'as ĝi'n hav'i!

HILDE
Imag'u, — ke ili ne vol'as!

SOLNESS
(pli facil'e) Sed nun mi konstru'as nov'a'n hejm'o'n por mi. Jen, tut'e proksim'e.

HILDE
Por vi mem?

SOLNESS
Jes. Ĝi preskaŭ fin'iĝ'is. Kaj sur ĝi est'as tur'o.

HILDE
Alt'a tur'o?

SOLNESS
Jes.

HILDE
Tre alt'a?

SOLNESS
Hom'o'j cert'e dir'os, ke ĝi est'as tro alt'a. Almenaŭ por hejm'o.

HILDE
Tiu'n tur'o'n mi vol'as tuj rigard'i morgaŭ maten'e.

SOLNESS
(sid'as la menton'o'n apog'it'a'n sur la man'o ŝi'n rigard'ant'e) Dir'u al mi, fraŭl'in'o Wangel, — kiel vi nom'iĝ'as? Bapt'o'nom'e, mi vol'as dir'i.

HILDE
Mi nom'iĝ'as Hilde.

SOLNESS
(kiel antaŭ'e) Hilde? Ĉu?

HILDE
Ĉu vi tio'n ne memor'as? Vi ja mem nom'is mi'n Hilde. La tag'o'n kiam vi mal'bon'kondut'is.

SOLNESS
Ĉu ankaŭ tio'n mi far'is?

HILDE
Sed tiam vi dir'is et'a Hilde. Kaj tio'n mi ne ŝat'is.

SOLNESS
Ĉu tio'n vi ne ŝat'is, fraŭl'in'o Hilde?

HILDE
Ne. Ne je tiu okaz'o. — Ceter'e — “princ'in'o Hilde” — Tio aspekt'os tre bon'e, mi opini'as.

SOLNESS
Nu jes. Princ'in'o Hilde el — el —. Kiel do tiu reĝ'land'o nom'iĝ'us?

HILDE
Iŝŝ do! Mi ne vol'as aŭd'i pli pri tiu stult'a reĝ'land'o. Mi vol'as hav'i iu'n tut'e ali'a'n, mi!

SOLNESS
(klin'as si'n mal'antaŭ'e'n en la seĝ'o, kaj daŭr'e rigard'as ŝi'n) Ĉu ne est'as strang'e —? Ju pli mi pens'as pri tio nun, — est'as por mi kvazaŭ mi tut'a'j'n long'a'j'n jar'o'j'n turment'ad'is mi'n mem por — hm —

HILDE
Por kio?

SOLNESS
Por memor'i i'o'n — i'o'n tra'viv'it'a'n, kio'n aspekt'e mi forges'is. Sed neniam mi kapt'is tio'n, kio ĝi est'us.

HILDE
Vi dev'us far'i nod'o'n sur vi'a'n poŝ'tuk'o'n, konstru'estr'o.

SOLNESS
Tiam mi est'us dev'int'a pens'ad'i, kio'n tiu nod'o signif'us.

HILDE
Nu ja, trov'iĝ'as ankaŭ tia'j trol'o'j en la mond'o.

SOLNESS
(ek'star'as mal'rapid'e) Bon'eg'e ke vi ven'is al mi nun.

HILDE
(rigard'as li'n profund'e) Ĉu est'is bon'e?

SOLNESS
Ĉar mi sid'is ĉi tie tut'e sol'a. Kaj fiks'rigard'is sen'help'e al ĉio. (pli mal'rapid'e) Mi dir'u al vi, — mi komenc'iĝ'is far'iĝ'i tim'em'a, — eg'e tim'em'a pro la jun'ul'o'j.

HILDE
(blov'as) Pa, — la jun'ul'o'j, ĉu ili est'as tim'ig'a'j!

SOLNESS
Jes, ĝust'e ili. Tial mi ŝlos'is kaj en'ferm'is mi'n. (mister'e) Sci'u, ke la jun'ul'o'j ven'os frap'eg'ant'e mi'a'n pord'o'n! En'romp'i en'e'n al mi!

HILDE
Mi do pens'as, ke vi dev'as el'ir'i kaj mal'ferm'i por la jun'ul'o'j.

SOLNESS
Mal'ferm'i?

HILDE
Jes. Por ke la jun'ul'o'j en'ven'u al vi. Tiel liber'e.

SOLNESS
Ne, ne, ne! La jun'ul'o'j, vid'u — ili est'as la venĝ'o. Ili ven'as front'e de la nov'a temp'o. Kvazaŭ sub nov'a standard'o.

HILDE
(ek'star'as, rigard'as li'n kaj dir'as kun trem'a tik'o ĉe la buŝ'o) Ĉu vi pov'as uz'i mi'n por io, konstru'estr'o?

SOLNESS
Jes, mi ja pov'as nun! Ĉar ŝajn'as al mi ke ankaŭ vi ven'as — kvazaŭ sub nov'a standard'o. Jun'ul'o kontraŭ jun'ul'o'j do —!

(Doktor'o Herdal en'ven'as tra la antaŭ'ĉambr'a pord'o)

Doktor'o HERDAL
Nu, — ĉu vi daŭr'e sid'as ĉi tie, vi kaj la fraŭl'in'o?

SOLNESS
Jes. Ni hav'is mult'e pri'parol'ind'a'n, ni du.

HILDE
Kaj nov'aĵ'o'j'n kaj mal'nov'aĵ'o'j'n.

Doktor'o HERDAL
Ĉu ver'e?

HILDE
Ho, est'is eg'e amuz'e. Ĉar konstru'estr'o Solness — li hav'as tia'n bon'eg'a'n memor'kapabl'o'n, li. Ĉiu'j'n ajn bagatel'o'j'n li tuj memor'as.

(Sinjor'in'o Solness ven'as tra la pord'o dekstr'e.)

Sinjor'in'o SOLNESS
Nun, fraŭl'in'o Wangel, la ĉambr'o est'as pret'a por vi.

HILDE
Ho, kiel afabl'a vi est'as al mi!

SOLNESS
(al la sinjor'in'o) La infan'ĉambr'o?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes. La mez'a. Sed unu'e ni dev'us ir'i al la tabl'o, ĉu ne?

SOLNESS
(kap'sign'as al Hilde) Hilde dorm'u en la infan'ĉambr'o, ŝi.

Sinjor'in'o SOLNESS
(rigard'as li'n) Hilde?

SOLNESS
Jes, fraŭl'in'o Wangel nom'iĝ'as Hilde. Mi kon'is ŝi'n, kiam ŝi est'is infan'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, ĉu vi far'is? Nu do, bon'vol'u. La tabl'o est'as pret'a.

(Ŝi pren'as la brak'o'n de doktor'o Herdal kaj ir'as dekstr'e'n)

(Dum'e Hilde kolekt'as si'a'j'n pak'aĵ'o'j'n)

HILDE
(mal'laŭt'e kaj rapid'e al Solness) Ĉu est'as ver'o, kio'n vi dir'is? Ĉu vi pov'as uz'i mi'n por io?

SOLNESS
(pren'as ŝi'a'j'n aĵ'o'j'n) Vi est'as tiu, kiu'n mi plej kor'e sopir'is.

HILDE
(rigard'as li'n per ĝoj'e mir'ant'a'j okul'o'j, kaj kun'frap'as la man'o'j'n) Ho vi grand'a, ĝu'ind'a mond'o —!

SOLNESS
(ekscit'it'e) Nu —?

HILDE
Tiel mi ja hav'as mi'a'n reĝ'land'o'n!

SOLNESS
(sen'vol'e) Hilde —!

HILDE
(de'nov'e kun la trem'ant'a tik'o ĉe la buŝ'o) Preskaŭ, — mi dir'us.

(Ŝi el'ir'as dekstr'e'n. Solness sekv'as ŝi'n.)

Du'a Akt'o

(Bel'e mebl'it'a, pli mal'grand'a salon'o ĉe konstru'estr'o Solness. Sur la fon'a mur'o vitr'a pord'o el'e'n al verand'o kaj ĝarden'o. Dekstr'e angul'o kun oriel'o, en kiu est'as flor'o'j kaj grand'a fenestr'o. Korespond'a angul'o mal'dekstr'e. En tiu est'as mal'grand'a panel'pord'o. Sur ambaŭ flank'a'j mur'o'j ordinar'a'j pord'o'j. Antaŭ'e dekstr'e konzol'tabl'o kun grand'a spegul'o. Flor'o'j kaj plant'o'j riĉ'e aranĝ'it'a'j. Antaŭ'e mal'dekstr'e sof'o kun tabl'o kaj seĝ'o'j. Pli mal'antaŭ'e libr'o'ŝrank'o. Sur la plank'o, antaŭ la oriel'o, tabl'et'o kaj kelk'a'j seĝ'o'j. Est'as fru'e antaŭ'tag'mez'e.)

(Konstru'estr'o Solness sid'as ĉe la tabl'et'o kun la dokument'uj'o de Ragnar mal'ferm'it'a antaŭ si. Li foli'um'as inter la desegn'aĵ'o'j kaj detal'e rigard'as kelk'a'j'n el ili. Sinjor'in'o Solness paŝ'ad'as sen'bru'e kun mal'grand'a akv'uj'o ord'ig'ant'e la flor'o'j'n. Ŝi est'as nigr'e vest'it'a kiel antaŭ'e. Ŝi'a'j ĉapel'o, super'vest'o'j kaj sun'ŝirm'il'o kuŝ'as sur seĝ'o apud la spegul'o. Solness foj'e ne'rimark'it'e sekv'as ŝi'n per la okul'o'j. Neni'u el ili parol'as.)

(Kaj'a Fosli silent'e ven'as tra la pord'o mal'dekstr'e.)

SOLNESS
(turn'as la kap'o'n kaj dir'as indiferent'e pas'e) Nu, ĉu est'as vi?

Kaj'a
Mi vol'is nur inform'i, ke mi ven'is.

SOLNESS
Jes, jes, bon'e. Kaj Ragnar, ĉu ankaŭ li?

Kaj'a
Ne, ankoraŭ ne. Li dev'is rest'i por atend'i la doktor'o'n. Sed post'e li vol'us ven'i por sci'i —

SOLNESS
Kiel stat'as pri la mal'jun'ul'o hodiaŭ?

Kaj'a
Mal'bon'e. Li pet'as pardon'o'n, ke li dev'as kuŝ'i la tut'a'n tag'o'n.

SOLNESS
Nu ja. Ke li far'u. Sed vi do ir'u al vi'a labor'o.

Kaj'a
Jes. (halt'as ĉe la pord'o) Ebl'e vi vol'as parol'i kun Ragnar, kiam li ven'os?

SOLNESS
Ne, — mi ne sci'as pri io preciz'a.

(Kaj'a el'ir'as mal'dekstr'e)

(Solness daŭr'e sid'as foli'um'ant'e la desegn'aĵ'o'j'n.)

Sinjor'in'o SOLNESS
(ĉe la plant'o'j) Mi sci'us, ĉu ne ankaŭ li mort'os.

SOLNESS
(ek'rigard'as ŝi'n) Ankaŭ li? Kiu krom li?

Sinjor'in'o SOLNESS
(ne respond'ant'e) Jes, jes; mal'jun'a Brovik — li ebl'e mort'os nun ankaŭ li, Halvard. Vi vid'os.

SOLNESS
Kar'a Aline, ĉu vi ne dev'us el'ir'i por iom'et'e promen'i?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, mi ja dev'us far'i. (Ŝi daŭr'ig'as ord'ig'i la flor'o'j'n.)

SOLNESS
(laŭt'e, super la desegn'aĵ'o'j) Ĉu ŝi daŭr'e dorm'as?

Sinjor'in'o SOLNESS
(rigard'as li'n) Ĉu est'as fraŭl'in'o Wangel pri kiu vi pens'ad'as?

SOLNESS
(indiferent'e) Tiel hazard'e mi ek'memor'is pri ŝi.

Sinjor'in'o SOLNESS
Fraŭl'in'o Wangel el'lit'iĝ'is antaŭ long'e.

SOLNESS
Nu, ŝi far'is?

Sinjor'in'o SOLNESS
Kiam mi en'rigard'is, ŝi sid'is pret'ig'ant'e si'a'j'n vest'aĵ'o'j'n. (Ŝi ir'as antaŭ la spegul'o'n, kaj komenc'as mal'rapid'e sur'met'i la ĉapel'o'n.)

SOLNESS
(post mal'long'a paŭz'o) Fin'e ni tamen trov'is uz'o'n por infan'ĉambr'et'o, Aline.

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, efektiv'e.

SOLNESS
Kaj ŝajn'as al mi pli bon'e, ol ke ĉio rest'as mal'plen'a.

Sinjor'in'o SOLNESS
Tiu mal'plen'o est'as ver'e terur'a. Vi prav'as.

SOLNESS
(ferm'as la dokument'uj'o'n, ek'star'as kaj proksim'as) Vi tio'n vid'os, Aline, ke de nun far'iĝ'os pli bon'e por ni. Mult'e pli hejm'ec'e. Pli facil'e viv'i. — Precip'e por vi.

Sinjor'in'o SOLNESS
(ek'rigard'as li'n) De nun?

SOLNESS
Jes, kred'u mi'n, Aline —

Sinjor'in'o SOLNESS
Ĉu vi alud'as, — ĉar ŝi ven'is al ni?

SOLNESS
(reg'as si'n) Mi kompren'ebl'e cel'as, — kiam ni trans'loĝ'iĝ'os en la nov'a'n dom'o'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
(pren'as la super'vest'aĵ'o'j'n) Jes, ĉu vi tio'n kred'as, Halvard? Ke tiam far'iĝ'os pli bon'e?

SOLNESS
I'o'n ali'a'n mi tut'e ne pov'as imag'i. Kaj cert'e ankaŭ vi tio'n kred'as?

Sinjor'in'o SOLNESS
Mi tut'e neni'o'n kred'as pri la nov'a dom'o.

SOLNESS
(mal'bon'humor'e) Est'as ver'e sen'iluzi'ig'e por mi aŭd'i tio'n. Ĉar est'as ja precip'e por vi, ke mi konstru'is ĝi'n. (Li vol'as help'i ŝi'n pri la vest'aĵ'o'j.)

Sinjor'in'o SOLNESS
(evit'ant'e) Fund'e vi far'as tro mult'e por mi.

SOLNESS
(iom ekscit'it'e) Ne, ne, ti'aĵ'o'n vi ne dev'as dir'i, Aline! Mi ne toler'as aŭd'i ti'aĵ'o'n de vi!

Sinjor'in'o SOLNESS
Nu, do mi tio'n ne plu dir'os, Halvard.

SOLNESS
Sed mi hav'as opini'o'n mi'a'n. Vi tamen vid'os, ke aranĝ'iĝ'os bon'e por vi en la nov'a dom'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho Di'o, — bon'e por mi —!

SOLNESS
(vigl'e) Jes! Jes! Fid'u nur tio'n! Ĉar tie, vid'u, — tie est'os ne'kred'ebl'e mult'e kio memor'ig'os vi'n pri vi'a propr'a —

Sinjor'in'o SOLNESS
Pri tio, kio est'is post patr'o kaj patr'in'o, — Kaj for'brul'is — ĉio.

SOLNESS
(mal'laŭt'e) Jes, jes, vi kompat'ind'a Aline. Est'is terur'a bat'o por vi, tiu.

Sinjor'in'o SOLNESS
(ek'plend'as) Vi pov'as konstru'i kiom ajn, kio'n vi vol'as, Halvard, — por mi vi ne plu pov'as re'konstru'i ver'a'n hejm'o'n!

SOLNESS
(paŝ'ad'as sur la plank'o) Nu, do ni je Di'o ne plu parol'u pri tio ĉi.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ali'e ni ja ne kutim'as parol'i pri tio. Ĉar vi ja ĉiam evit'as la tem'o'n —

SOLNESS
(abrupt'e halt'as kaj rigard'as ŝi'n) Ĉu mi? Kial mi tio'n far'us? Evit'as?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho jes, mi bon'e kompren'as vi'n, Halvard. Vi vol'as kompat'i mi'n. Kaj ankaŭ sen'kulp'ig'i mi'n. Tiom, — kiom vi pov'as.

SOLNESS
(kun surpriz'it'a'j okul'o'j) Vi'n! Ĉu est'as vi, — vi mem, pri kiu vi parol'as, Aline!

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, dev'as ja est'i pri mi, ĉu ne?

SOLNESS
(ne'vol'e al si mem) Ankaŭ tio!

Sinjor'in'o SOLNESS
Ĉar pri la mal'nov'a dom'o, — pri ĝi dev'is est'i kiel est'is. Grand'a Di'o, — kiam unu'e la akcident'o okaz'is, —

SOLNESS
Jes, vi prav'as. Akcident'o'n oni ne reg'as, — oni dir'as.

Sinjor'in'o SOLNESS
Sed la terur'aĵ'o kiu post'sekv'is la fajr'o'n —! Est'as tio! Tio, tio, tio!

SOLNESS
(impet'e) Pri ĝi ne pens'u, Aline!

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, ĝust'e pri tio mi dev'as pens'i. Kaj fin'e ankaŭ pov'i parol'i pri ĝi. Ĉar ŝajn'as al mi, ke mi ne plu pov'as port'i tio'n. Kaj ke mi neniam permes'iĝ'as pardon'i mi'n mem —!

SOLNESS
(ek'kri'e) Vi'n mem —

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, ĉar mi ja hav'is dev'o'j'n al du flank'o'j. Al vi kaj al la et'ul'o'j. Mi est'us dev'int'a hard'i mi'n. Ne est'us dev'int'a las'i la tim'o'n ŝtel'i mi'a'j'n fort'o'j'n. Eĉ ne la aflikt'o'n, ĉar la hejm'o for'brul'is por mi. (tord'as la man'o'j'n) Ho, se mi est'us pov'int'a, Halvard!

SOLNESS
(mal'laŭt'e, sku'it'a, proksim'iĝ'as) Aline, — promes'u al mi, ke vi neniam plu pens'u tia'j'n pens'o'j'n. — Promes'u al mi tio'n!

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho Di'o, — promes'i! Promes'i! Ebl'as ja promes'i kio'n ajn —

SOLNESS
(prem'as la man'o'j'n kaj paŝ'ad'as sur la plank'o) Ho, est'as mal'esper'ig'e! Neniam radi'o de sun'o! Eĉ ne bril'et'o en'e'n en la hejm'o'n!

Sinjor'in'o SOLNESS
Ĉi tie ja ne est'as hejm'o, Halvard.

SOLNESS
Ho ne! Ver'e, ver'e. (pez'e) Kaj Di'o sci'as ĉu vi ne prav'os en tio, ke ne far'iĝ'os pli bon'e por ni en la nov'a dom'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
Far'iĝ'os neniam. Sam'e mal'plen'e. Sam'e sen'hom'e. Jen'e kiel ĉi tie.

SOLNESS
(impet'e) Sed, je la mond'o, kial ni do konstru'is ĝi'n? Dir'u al mi!

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne, al tio vi dev'as mem respond'i.

SOLNESS
(ek'rigard'as ŝi'n suspekt'em'e) Kio'n vi alud'as per tio, Aline?

Sinjor'in'o SOLNESS
Kio'n mi alud'as?

SOLNESS
Jes, je diabl'o —! Vi el'dir'is tiel strang'e. Kvazaŭ vi hav'us iu'n sub'pens'o'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne, pri tio mi pov'as cert'ig'i vi'n —

SOLNESS
(proksim'iĝ'as) Ho, mult'a'n dank'o'n, — mi sci'as, kio'n mi sci'as. Kaj mi ankaŭ vid'as kaj aŭd'as, mi, Aline. Fid'u tio'n!

Sinjor'in'o SOLNESS
Sed kio do? Kio?

SOLNESS
(star'ig'as si'n antaŭ ŝi'n) Ĉu ne est'as tiel, ke vi trov'as ruz'em'a'n, kaŝ'it'a'n senc'o'n en la plej sincer'a vort'o, kiu'n mi dir'as?

Sinjor'in'o SOLNESS
Mi, vi dir'as! Ĉu mi far'as!

SOLNESS
(rid'as) Ho, ho, ho! Tio est'as ja kompren'ebl'a, Aline! hav'ant'e mal'san'a'n edz'o'n en la dom'o por kiu pen'i —

Sinjor'in'o SOLNESS
(tim'ig'it'e) Mal'san'a? Ĉu vi est'as mal'san'a, Halvard, —

SOLNESS
(ek'kri'as) Du'on'e frenez'a'n edz'o'n, do! Frenez'a'n edz'o'n! Nom'u mi'n kiel al vi plaĉ'as.

Sinjor'in'o SOLNESS
(palp'as por la seĝ'dors'o kaj ek'sid'as) Halvard, — je Di'o en la ĉiel'o —!

SOLNESS
Sed vi erar'as, ambaŭ. Kaj vi kaj la doktor'o. Ne est'as tiel pri mi.

(Li ir'as tie'n kaj re'e'n sur la plank'o. Sinjor'in'o Solness tim'em'e sekv'as li'n per la okul'o'j. Post'e li ir'as al ŝi.)

SOLNESS
(trankvil'e) Fund'e mank'as al mi neni'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne, ĉu ne! Sed kio do est'as pri vi?

SOLNESS
Est'as tio, ke mult'foj'e mi preskaŭ sent'as mi'n ek'fal'i sub tiu terur'a ŝuld'o'ŝarĝ'o —

Sinjor'in'o SOLNESS
Ŝuld'o, vi dir'as! Sed vi ja ne hav'as ŝuld'o'n al iu, Halvard!

SOLNESS
(mal'laŭt'e, en emoci'o) Sen'fund'a'n kulp'o'n, kaj ŝuld'o'n al vi, — al vi, — al vi, Aline.

Sinjor'in'o SOLNESS
(ek'star'as mal'rapid'e) Kiu est'as la sub'pens'o en tio ĉi? Dir'u prefer'e tuj.

SOLNESS
Sed ne est'as iu sub'pens'o! Mi neniam far'is al vi mal'bon'o'n. Almenaŭ ne konsci'e kaj intenc'e. Kaj tamen — sent'iĝ'as kiel prem'eg'ant'a kulp'o kuŝ'ant'a sur mi.

Sinjor'in'o SOLNESS
Kulp'o al mi?

SOLNESS
Plej'e al vi.

Sinjor'in'o SOLNESS
Do vi — tamen est'as mal'san'a, Halvard.

SOLNESS
(pez'e) Do ebl'e est'as. Aŭ io tia. (rigard'as al la pord'o dekstr'e, kiu mal'ferm'iĝ'as) Nu! Nun lum'iĝ'as.

(Hilde Wangel en'ven'as. Ŝi iom'et'e ŝanĝ'is i'o'n sur si'a vest'aĵ'o. La jup'rand'o est'as mal'lev'it'a.)

HILDE
Bon'a'n maten'o'n, konstru'estr'o!

SOLNESS
(kap'sign'as) Vi dorm'is bon'e?

HILDE
Mir'ind'e bon'e! Kvazaŭ en lul'il'o. Ho, — mi kuŝ'is kaj streĉ'is mi'n — kvazaŭ princ'in'o!

SOLNESS
(rid'et'as iom'et'e) Efektiv'e ĝu'ind'e.

HILDE
Efektiv'e.

SOLNESS
Kaj ebl'e ankaŭ sonĝ'is?

HILDE
Jes, jes. Sed tio est'is terur'a.

SOLNESS
Ĉu?

HILDE
Jes, ĉar mi sonĝ'is, ke mi fal'as de terur'e alt'a, krut'a rok'aĵ'o. Ĉu vi neniam sonĝ'as i'o'n tia'n?

SOLNESS
Nu jes, — foj'e —

HILDE
Est'as tre ekscit'e — kiam oni fal'as kaj fal'as.

SOLNESS
Sent'iĝ'as glaci'ig'e, ŝajn'as al mi.

HILDE
Ĉu vi tir'as la gamb'o'j'n supr'e'n sub vi'n dum tio okaz'as?

SOLNESS
Jes, tiel alt'e kiel ebl'as.

HILDE
Ankaŭ mi far'as.

Sinjor'in'o SOLNESS
(pren'as la sun'ŝirm'il'o'n) Nun mi dev'as el'ir'i en la urb'o'n, mi, Halvard. (al Hilde) Kaj mi prov'os trov'i i'o'n por vi util'a'n.

HILDE
(vol'as ĵet'i si'n al ŝi'a kol'o) Ho plej kar'a, plej ĉarm'a sinjor'in'o Solness! Vi est'as ver'e tro afabl'a! Eg'e, eg'e afabl'a —

Sinjor'in'o SOLNESS
(de'turn'ant'e, liber'ig'as si'n) Ho, tut'e ne. Est'as ja nur mi'a dev'o, tio. Kaj tial mi volont'e far'as.

HILDE
(ĉagren'it'a, pint'ig'as la buŝ'o'n) Ceter'e ŝajn'as al mi, ke mi pov'as ir'i en la strat'o'j, — tiel bel'e kiel mi nun ord'ig'is la vest'aĵ'o'j'n. Aŭ ĉu mi ebl'e ne pov'as?

Sinjor'in'o SOLNESS
Sincer'e dir'it'e mi opini'as, ke iu'j post'rigard'us vi'n.

HILDE
(blov'as) Puh! Neni'o ali'a? Tio est'as ja nur amuz'a.

SOLNESS
(en kaŝ'it'a, mal'bon'a humor'o) Jes, sed hom'o'j pov'us imag'i al si, ke ankaŭ vi est'as frenez'a, vi kompren'u.

HILDE
Frenez'a? Ĉu do est'as tiom da frenez'ul'o'j en ĉi tiu urb'o?

SOLNESS
(montr'as al si'a frunt'o) Jen vi vid'as almenaŭ unu tia'n.

HILDE
Vi, — konstru'estr'o?

Sinjor'in'o SOLNESS
Uŝ! Ho ne do, kar'a, bon'a Halvard!

SOLNESS
Ĉu vi ankoraŭ ne rimark'is tio'n?

HILDE
Ne, ver'e ne. (reg'as si'n kaj iom'et'e rid'as) Jes, tamen ebl'e en unu sol'a rilat'o.

SOLNESS
Nu, ĉu vi tio'n aŭd'as, Aline?

Sinjor'in'o SOLNESS
Kiu rilat'o est'as tiu, fraŭl'in'o Wangel?

HILDE
Ne, tio'n mi ne dir'as.

SOLNESS
Ho jes, dir'u!

HILDE
Ho ne, dank'o'n, — tiel frenez'a mi ne est'as.

Sinjor'in'o SOLNESS
Kiam vi kaj fraŭl'in'o Wangel est'os sol'a'j, ŝi cert'e dir'os, Halvard.

SOLNESS
Nu, — Ĉu vi tio'n kred'as?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho jes ja. Ĉar vi ja kon'as ŝi'n bon'e de antaŭ'e. Ĵus ek'de ŝi est'is infan'o, — vi ja rakont'as.

(Ŝi el'ir'as tra la pord'o mal'dekstr'e.)

HILDE
(iom post'e) Vi'a edz'in'o tut'e ne ŝat'as mi'n, ĉu?

SOLNESS
Ĉu vi pov'is rimark'i i'o'n tia'n pri ŝi?

HILDE
Ĉu vi mem tio'n ne rimark'is?

SOLNESS
(evit'em'e) Aline far'iĝ'is tre hom'o'evit'em'a la last'a'j'n jar'o'j'n.

HILDE
Ĉu ankaŭ tia?

SOLNESS
Sed se vi nur pli bon'e kon'iĝ'is al ŝi —. Jes, ĉar fund'e ŝi est'as tre ĝentil'a — kaj afabl'a — kaj bon'a —

HILDE
(sen'pacienc'a) Sed se ŝi tia est'as, — kial ŝi dir'us tio'n ĉi pri dev'o!

SOLNESS
Pri dev'o?

HILDE
Jes, ŝi ja dir'is, ke ŝi vol'is el'ir'i por aĉet'i i'o'n por mi. Ĉar est'as ŝi'a dev'o, — ŝi dir'is. Ho, mi ne pov'as el'ten'i tiu'n mal'bel'a'n vort'o'n!

SOLNESS
Kial ne?

HILDE
Ne, ĉar ĝi aspekt'as mal'varm'e kaj pint'e kaj pik'e. Dev'o — dev'o — dev'o. Ĉu ne ankaŭ vi trov'as — ke ĝi kvazaŭ pik'as?

SOLNESS
Hm, — mi neniam pens'is profund'e pri tio.

HILDE
Ho jes! Kaj se ŝi est'as tiel afabl'a, — kiel vi dir'as, ke ŝi est'as, — kial ŝi do dir'us ti'aĵ'o'n?

SOLNESS
Sed je Di'o, kio'n ŝi est'us dir'int'a?

HILDE
Ŝi pov'us dir'i, ke ŝi vol'is far'i tio'n, ĉar ŝi tiom mult'e ŝat'as mi'n. I'o'n tia'n ŝi est'us pov'int'a dir'i. I'o'n kio est'as ver'e varm'a kaj kor'a, vi kompren'u.

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n) Ĉu est'as tiel, ke vi tio'n prefer'as?

HILDE
Jes, ĝust'e tiel. (paŝ'ad'as sur la plank'o, halt'as apud la libr'o'ŝrank'o kaj rigard'as la libr'o'j'n)

HILDE
Vi hav'as tre mult'a'j'n libr'o'j'n.

SOLNESS
Ho, mi ja akir'is kelk'a'j'n.

HILDE
Ĉu vi ankaŭ leg'as ĉiu'j'n tiu'j'n libr'o'j'n?

SOLNESS
Pli fru'e mi prov'is. Ĉu vi leg'as?

HILDE
Ho ne! Neniam — nun ne plu. Ĉar mi ne sukces'as trov'i la kun'tekst'o'n.

SOLNESS
Ĝust'e tiel est'as ankaŭ pri mi.

(Hilde iom paŝ'ad'as, halt'as ĉe la tabl'et'o, mal'ferm'as la akt'uj'o'n kaj foli'um'as)

HILDE
Ĉu est'as vi, kiu desegn'is tio'n ĉi?

SOLNESS
Ne, est'as jun'a vir'o, kiu'n mi dung'is por help'i mi'n.

HILDE
Unu, kiu'n vi mem instru'is?

SOLNESS
Nu ja, li lern'is iom ankaŭ de mi.

HILDE
(ek'sid'as) Do li cert'e est'as tre lert'a? (rigard'as iom'et'e desegn'aĵ'o'n) Ĉu ne?

SOLNESS
Ne mal'bon'a. Por mi'a bezon'o —

HILDE
Ho jes! Li cert'e est'as eg'e lert'a.

SOLNESS
Ĉu vi vid'as tio'n el la desegn'aĵ'o'j?

HILDE
Pa, — tiu'j krif'aĉ'o'j! Sed ĉar li lern'is de vi, tiam —

SOLNESS
Ho, pro tio —. Est'as mult'a'j ĉi tie, kiu'j lern'is de mi. Kaj sam'e mal'lert'a'j ili est'as.

HILDE
(rigard'as li'n kaj sku'as la kap'o'n) Ne, eĉ se mi mort'us, mi ne kompren'us, ke vi pov'as est'i tiom stult'a.

SOLNESS
Stult'a? Ĉu vi trov'as mi'n tiom stult'a?

HILDE
Jes, mi far'as. Ĉar vi akcept'as instru'ad'i tia'j'n ul'o'j'n, kaj —

SOLNESS
(ek'mir'as) Nu? Kaj kial ne?

HILDE
(ek'star'as, du'on'e serioz'a, du'on'e rid'ant'a) Iŝŝ, ne do, konstru'estr'o! Al kio tio cel'us! Neni'u ali'a ol vi rajt'us konstru'i. Vi est'us la sol'a pri tio. Far'i ĉio'n mem. Nun vi sci'as.

SOLNESS
(sen'per'e) Hilde —!

HILDE
Nu?

SOLNESS
Kiel vi ven'is al tia ide'o?

HILDE
Ĉu vi trov'as tio'n ĉi mal'ĝust'e pens'it'a de mi?

SOLNESS
Ne, tial ja ne. Sed nun mi dir'u i'o'n al vi.

HILDE
Nu kio'n?

SOLNESS
Sen'ĉes'e — en silent'o kaj sol'ec'o — mi pens'ad'as pri la sam'a ide'o.

HILDE
Jes, est'as ja kompren'ebl'e, ŝajn'as al mi.

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n esplor'e) Kaj tio'n vi cert'e jam rimark'is.

HILDE
Ne, tut'e ne.

SOLNESS
Sed antaŭ'e, — kiam vi dir'is, ke vi opini'is mi'n — sen'senc'a? Tiel en unu rilat'o —?

HILDE
Ho, tiam mi pens'is pri io tut'e ali'a.

SOLNESS
Pri kio ali'a?

HILDE
Pov'as est'i indiferent'e por vi, konstru'estr'o.

SOLNESS
(paŝ'ad'as sur la plank'o) Jes, jes, — kiel vi vol'as. (halt'as apud la oriel'o) Ven'u ĉi tie'n, kaj mi montr'u i'o'n al vi.

HILDE
(proksim'iĝ'as) Kio est'as?

SOLNESS
Jen vid'u, — tie en la ĝarden'o —?

HILDE
Jes?

SOLNESS
(montr'as ekster'e'n) Ĝust'e trans tiu ŝton'ej'o —?

HILDE
La nov'a dom'o vi alud'as?

SOLNESS
Tiu kiu est'as konstru'at'a, jes. Preskaŭ fin'it'a.

HILDE
Ĝi hav'as tre alt'a'n tur'o'n, ŝajn'as al mi.

SOLNESS
La skafald'o ankoraŭ star'as.

HILDE
Ĉu tiu est'as vi'a nov'a dom'o?

SOLNESS
Jes.

HILDE
(rigard'as li'n) Ĉu est'as infan'ĉambr'et'o'j ankaŭ en tiu dom'o?

SOLNESS
Tri, kiel ĉi tie.

HILDE
Kaj neniu'j infan'o'j.

SOLNESS
Eĉ ne ven'os.

HILDE
(kun du'on'a rid'o) Jes, ĉu ne est'as kiel mi dir'is —!

SOLNESS
Ke —?

HILDE
Ke vi tamen est'as — iom'et'e — tiel frenez'a.

SOLNESS
Ĉu est'is pri tio ĉi, ke vi pens'is?

HILDE
Jes, pri tiu'j mal'plen'a'j infan'ĉambr'et'o'j, en kiu'j mi dorm'is.

SOLNESS
(mal'laŭt'ig'as la voĉ'o'n) Ni hav'is infan'o'j'n, — Aline kaj mi.

HILDE
(rigard'as li'n intens'e) Ĉu vi —!

SOLNESS
Du knab'et'o'j. Ambaŭ sam'e aĝ'a'j.

HILDE
Du'nask'it'o'j do.

SOLNESS
Jes, du'nask'it'o'j. Est'is antaŭ dek unu — dek du jar'o'j.

HILDE
(atent'em'e) Kaj ambaŭ do est'as —? Do tiu'j'n du'nask'it'o'j'n vi ne plu hav'as?

SOLNESS
(en silent'a emoci'o) Ni hav'is ili'n nur proksim'um'e du semajn'o'j'n. Aŭ apenaŭ tiom long'e. (impet'e ek'dir'as) Ho, Hilde, kiel ne'kompren'ebl'e bon'e est'as por mi, ke vi ven'is! Ĉar nun fin'e mi hav'as iu'n, kun kiu mi pov'as parol'i!

HILDE
Ĉu tio'n vi ne pov'as — eĉ ne kun ŝi?

SOLNESS
Ne pri tio ĉi. Ne kiel mi vol'as kaj dev'as. (pez'e) Kaj ankaŭ ne pri mult'a'j ali'a'j afer'o'j.

HILDE
(mal'laŭt'e) Ĉu nur tio'n vi cel'is, kiam vi dir'is, ke vi bezon'as mi'n?

SOLNESS
Nu ja, pli ĝust'e. Almenaŭ hieraŭ. Ĉar hodiaŭ mi ver'e ne plu sci'as — (inter'romp'ant'e) Ven'u, kaj ni ek'sid'u, Hilde. Ek'sid'u en la sof'o'n, — kaj vi hav'os la ĝarden'o'n antaŭ la okul'o'j.

(Hilde ek'sid'as en la sof'o'angul'o'n)

SOLNESS
(tir'as seĝ'o'n pli proksim'e'n) Ĉu vi ŝat'us aŭd'i pri ĝi?

HILDE
Jes, mi tre ŝat'us aŭskult'i vi'n.

SOLNESS
(ek'sid'as) Kaj mi ĉio'n dir'os al vi.

HILDE
Nun mi hav'as kaj la ĝarden'o'n kaj vi'n antaŭ la okul'o'j, konstru'estr'o. Rakont'u do! Tuj!

SOLNESS
(montr'as al la fenestr'o de la oriel'o) Jen sur la alt'ej'o, — kie vi nun vid'as la nov'a'n dom'o'n —

HILDE
Jes?

SOLNESS
— jen loĝ'is Aline kaj mi dum la unu'a'j jar'o'j. Ĉar tie supr'e situ'is tiam mal'nov'a dom'o, kiu antaŭ'e aparten'is al ŝi'a patr'in'o. Kaj ĝi'n ni hered'is post ŝi. Kaj ankaŭ la tut'a'n grand'a'n ĝarden'o'n.

HILDE
Ĉu est'is tur'o ankaŭ sur tiu dom'o?

SOLNESS
Eĉ ne spur'o de ti'aĵ'o. Est'is grand'a, mal'bel'a, sombr'a lign'a kest'o laŭ ekster'a aspekt'o. Sed tamen sufiĉ'e varm'a kaj hejm'ec'a intern'e.

HILDE
Vi do mal'konstru'is la mal'nov'a'n rub'aĵ'o'n?

SOLNESS
Ne. Ĝi for'brul'is por ni.

HILDE
Ĉio?

SOLNESS
Jes.

HILDE
Ĉu est'is grand'a mal'feliĉ'o por vi, tio?

SOLNESS
De'pend'as. Kiel konstru'estr'o mi prosper'is post tiu fajr'o —

HILDE
Nu, sed —?

SOLNESS
Ni tiam est'is ĵus ricev'int'a'j la du knab'et'o'j'n —

HILDE
La kompat'ind'a'j'n du'nask'it'o'j'n, jes.

SOLNESS
Ili ven'is en la mond'o'n san'a'j kaj vigl'a'j. Kaj ili kresk'is de tag'o al tag'o, vid'ebl'e.

HILDE
Infan'et'o'j kresk'as rapid'e la unu'a'j'n tag'o'j'n.

SOLNESS
Est'is la plej bel'a vid'aĵ'o por la okul'o, kiam Aline kuŝ'is tie kun ambaŭ et'ul'o'j. — Sed jen ven'is la nokt'o de la fajr'o —

HILDE
(intens'e) Kio okaz'is! Dir'u do! Ĉu iu mort'brul'is!

SOLNESS
Ne; ne tiel. Ĉiu'j bon'e sav'iĝ'is el la dom'o —

HILDE
Nu, sed kio do —?

SOLNESS
La tim'o sku'is Aline tiel terur'e. La fajr'o'alarm'o, — la fuĝ'o el la dom'o — tiel urĝ'a, — kaj eĉ en glaci'ig'a nokt'a frost'o —. Ĉar ni dev'is ja el'port'i ili'n tia'j kia'j ili est'is. Kaj ŝi'n kaj la et'ul'o'j'n.

HILDE
Tio'n ili do ne el'ten'is?

SOLNESS
Jes, ili el'ten'is, sed Aline ek'hav'is febr'o'n. Kaj tiu influ'is la lakt'o'n. Mam'nutr'i ili'n mem ŝi nepr'e vol'is. Ĉar est'as ŝi'a dev'o, ŝi dir'is. Kaj ambaŭ ni'a'j knab'et'o'j, ili (kun'prem'as la man'o'j'n) ili — ho!

HILDE
Tio'n ili ne trans'viv'is?

SOLNESS
Ne, tio'n ili ne trans'viv'is. Est'is tio, kio for'pren'is ili'n de ni.

HILDE
Cert'e est'is terur'e por vi.

SOLNESS
Terur'e por mi. Sed dek foj'o'j'n pli terur'e por Aline. (li pugn'ig'as la man'o'j'n en silent'a koler'o) Ho, ke ti'aĵ'o rajt'u okaz'i en la mond'o! (abrupt'e kaj firm'e) Ek'de la tag'o kiam mi perd'is ili'n, mi ne'volont'e konstru'is preĝ'ej'o'j'n.

HILDE
Ebl'e eĉ ne la preĝ'ej'tur'o'n nord'e ĉe ni?

SOLNESS
Ne volont'e. Mi sci'as kiel ĝoj'a kaj facil'a mi sent'is mi'n, kiam tiu tur'o star'is fin'it'a.

HILDE
Tio'n ankaŭ mi sci'as.

SOLNESS
Kaj nun mi neniam konstru'as — neniam plu ti'aĵ'o'j'n! Nek preĝ'ej'o'j'n nek preĝ'ej'tur'o'j'n.

HILDE
(kap'sign'as mal'rapid'e) Nur dom'o'j'n en kiu'j hom'o'j pov'as loĝ'i.

SOLNESS
Hejm'o'j'n por hom'o'j, Hilde.

HILDE
Sed hejm'o'j kun alt'a'j tur'o'j kaj turp'int'o'j.

SOLNESS
Jes, prefer'e tio'n. (ŝanĝ'as al pli facil'a ton'o) Jes, vid'u, — kiel mi dir'is, — tiu fajr'o, ĝi port'is mi'n supr'e'n, ĝi. Ja, kiel konstru'estr'o do.

HILDE
Kial vi ne nom'as vi'n arkitekt'o, kiel la ali'a'j?

SOLNESS
Mi ne stud'is sufiĉ'e profund'e por tio. Kio'n mi sci'as, mi ĉef'e el'pens'is mem.

HILDE
Sed supr'e'n vi tamen ating'is, konstru'estr'o.

SOLNESS
Post la fajr'o, jes. Preskaŭ la tut'a'n ĝarden'o'n mi parcel'ig'is en grund'o'j'n por vila'o'j. Kaj tie mi pov'is konstru'i, ĝust'e kiel mi mem dezir'is. Kaj sekv'e ir'is por mi glat'e.

HILDE
(rigard'as li'n esplor'e) Vi cert'e est'as tre feliĉ'a vir'o. Laŭ vi'a nun'a stat'o.

SOLNESS
(sombr'e) Feliĉ'a? Ĉu ankaŭ vi tio'n dir'as? Kiel ĉiu'j ali'a'j.

HILDE
Jes, ĉar tiel ŝajn'as al mi. Kiam vi nur ne plu pens'as pri la du infan'et'o'j, vi —

SOLNESS
(mal'rapid'e) La du infan'et'o'j, — ne est'as facil'e forges'i ili'n, Hilde.

HILDE
(iom ne'cert'a) Ĉu ili ankoraŭ star'as en la voj'o? Tiel long'e post'e?

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n firm'e, sen respond'i) Feliĉ'a vir'o, vi dir'is —

HILDE
Jes, sed ĉu vi ne est'as, — tamen?

SOLNESS
(daŭr'e rigard'as ŝi'n) Kiam mi rakont'is al vi tio'n pri la fajr'o — hm —

HILDE
Nu ja!

SOLNESS
Ĉu ne est'is iu cert'a pens'o, kiu'n vi — rimark'is?

HILDE
(pri'pens'as van'e) Ne. Kiu pens'o tiu est'us?

SOLNESS
(kun sub'prem'at'a intens'ec'o) Sol'e pro tiu fajr'o mi far'iĝ'is kapabl'a konstru'i hejm'o'j'n por hom'o'j. Hejm'ec'a'j'n, varm'a'j'n, hel'a'j'n hejm'o'j'n, kie patr'o kaj patr'in'o kaj la tut'a infan'ar'o pov'as viv'i en la fid'em'a, ĝoj'a sent'o, ke est'as eg'e feliĉ'a afer'o tio, ekzist'i en la mond'o. Kaj precip'e tio, aparten'i unu al la ali'a — tiel en grand'a'j kaj mal'grand'a'j rilat'o'j.

HILDE
(vigl'e) Jes, sed ĉu ne est'as eg'e grand'a feliĉ'o por vi, tio, ke vi pov'as far'i tia'j'n bel'eg'a'j'n hejm'o'j'n?

SOLNESS
La prez'o, Hilde. La terur'a prez'o kiu'n mi dev'is pag'i por ating'i.

HILDE
Sed ĉu trans tio do tut'e ne'ebl'as pas'i?

SOLNESS
Ne. Por kapabl'i konstru'i hejm'o'j'n por ali'ul'o'j, mi dev'is rezign'i, — por ĉiam rezign'i pri hejm'o por mi mem. Mi alud'as al hejm'o por la infan'ar'o. Kaj ankaŭ por patr'o kaj patr'in'o.

HILDE
(zorg'em'e) Sed ĉu vi tio'n do dev'is? Por ĉiam, vi dir'as?

SOLNESS
(kap'jes'as mal'rapid'e) Est'is la prez'o por tiu feliĉ'o, pri kiu hom'o'j babil'ad'as. (el'spir'as pez'e) Tiu feliĉ'o, — hm, — tiu feliĉ'o ne est'is pli mal'mult'e'kost'e hav'ebl'a, Hilde.

HILDE
(kiel antaŭ'e) Sed ĉu ne ebl'as, ke tio pli'bon'iĝ'os?

SOLNESS
Neniam. Neniam. Ankaŭ tio est'as sekv'o de la fajr'o. Kaj de la post'a mal'san'o de Aline.

HILDE
(rigard'as li'n kun ne'difin'ebl'a esprim'o) Kaj tamen vi daŭr'e konstru'as tiu'j'n infan'ĉambr'et'o'j'n.

SOLNESS
(serioz'e) Ĉu vi neniam rimark'is, Hilde, ke la ne'ebl'ec'o — ĝi kvazaŭ al'log'as kaj vok'as vi'n?

HILDE
(pri'pens'as) La ne'ebl'ec'o? (vigl'e) Jes cert'e! Ĉu ankaŭ vi tiel sent'as?

SOLNESS
Jes, mi tiel sent'as.

HILDE
Do est'as — iom'et'e trol'o ankaŭ en vi?

SOLNESS
Kial trol'o?

HILDE
Kiel vi do vol'as nom'i ti'aĵ'o'n?

SOLNESS
(ek'star'as) Ne, ne, ebl'e est'as. (impet'e) Sed ĉu mi ne dev'as far'iĝ'i trol'o, — pro tio kiel ĉiam okaz'as por mi en ĉio! En ĉio!

HILDE
Kiel?

SOLNESS
(mal'laŭt'e, en intern'a emoci'o) Rimark'u kio'n mi dir'as al vi, Hilde. Ĉio kio'n mi sukces'is far'i, konstru'i, kre'i en bel'ec'o, en sekur'ec'o, en hejm'ec'o, — ankaŭ en grand'anim'o — (pugn'ig'as la man'o'j'n) Ho, ĉu ne est'as terur'e imag'i al si —!

HILDE
Kio do est'as tiel terur'a?

SOLNESS
Ke ĉio'n tio'n mi dev'as konstant'e kontraŭ'pez'i. Pag'i. Ne per mon'o. Sed per hom'a feliĉ'o. Kaj ne sol'e per mi'a propr'a feliĉ'o. Sed per tiu ankaŭ de ali'ul'o'j. Jes, jes, vid'u jen'o'n, Hilde! Tiu'n prez'o'n mi'a art'ist'a star'o kost'is por mi — kaj por ali'ul'o'j. Kaj ĉiu'n op'a'n tag'o'n mi dev'as rigard'ad'i, ke la prez'o de'nov'e pag'iĝ'as por mi, — kaj ĉiam de'nov'e!

HILDE
(ek'star'as kaj fiks'rigard'as li'n) Nun vi cert'e pens'as pri — pri ŝi.

SOLNESS
Jes. Precip'e pri Aline. Ĉar Aline — ŝi hav'is si'a'n viv'o'task'o'n, ankaŭ ŝi. Sam'e kiel mi hav'is la mi'a'n. (la voĉ'o trem'as) Sed ŝi'a viv'o'task'o, ĝi dev'is est'i mis'trakt'at'a, sub'jug'at'a, romp'at'a en pec'o'j'n, — por ke la mi'a ating'u — al ia grand'a venk'o. Jes, ĉar vi sci'u, ke Aline, — ŝi hav'is talent'o'j'n por konstru'i, ankaŭ ŝi.

HILDE
Ŝi! Por konstru'i?

SOLNESS
(sku'as la kap'o'n) Ne dom'o'j'n kaj tur'o'j'n kun pint'o'j — kaj ti'aĵ'o'j, pri kiu'j mi, okup'iĝ'as —

HILDE
Nu, pri kio do?

SOLNESS
(mol'e, en emoci'o) Por konstru'i infan'anim'et'o'j'n, Hilde. Konstru'i infan'anim'o'j'n tiel ke ili pov'as ek'star'i en nobl'a'j, bel'a'j form'o'j. Tiel ke ili pov'us alt'iĝ'i al rekt'a'j, matur'a'j hom'o'j. Tio ĉi est'is por kio Aline hav'is talent'o'n. — Kaj ĉio tio nun nur kuŝ'as tie. Ne'uz'at'a — kaj ne plu uz'ebl'a. Kaj neniel util'a. — Ĝust'e kiel la rub'aĵ'o'j post fajr'o.

HILDE
Jes, sed tamen se tiel est'us —?

SOLNESS
Est'as tiel! Est'as tiel! Mi sci'as.

HILDE
Nu, sed vi almenaŭ ne est'as kulp'a pri tio.

SOLNESS
(fiks'as la okul'o'j'n al ŝi kaj kap'sign'as mal'rapid'e) Nu ja, tiu est'as la grand'a, terur'a demand'o. Tiu est'as la dub'o, kiu mord'ad'as mi'n — nokt'o'n kaj tag'o'n.

HILDE
Tiu ĉi!

SOLNESS
Jes, supoz'u nun — ke mi kulp'us. Iel.

HILDE
Vi! Pri la fajr'o!

SOLNESS
Pri ĉio. Pri la tut'o. — Kaj ebl'e tamen — tut'e sen'kulp'a.

HILDE
(rigard'as li'n zorg'em'e) Ho, konstru'estr'o, — dir'ant'e i'o'n tia'n, vi ja tamen — tamen est'as mal'san'a.

SOLNESS
Hm, — ebl'e mi neniam far'iĝ'os tut'e san'a en tiu rilat'o.

(Ragnar Brovik si'n'gard'em'e mal'ferm'as la et'a'n pord'o'n en la angul'o mal'dekstr'e.)

(Hilde ir'as antaŭ'e'n sur la plank'o.)

RAGNAR
(kiam li vid'as Hilde) Ho — Pardon'u, sinjor'o Solness — (Li vol'as re'tir'i si'n.)

SOLNESS
Ne, ne, rest'u. Por ke est'u far'it'e.

RAGNAR
Ho jes, — se tio ebl'us!

SOLNESS
Pri vi'a patr'o ne pli'bon'iĝ'as, mi aŭd'as.

RAGNAR
Pri patr'o rapid'e grav'iĝ'as. Kaj tial mi eg'e pet'as vi'n, — skrib'u kelk'a'j'n favor'a'j'n vort'o'j'n sur unu el la foli'o'j! I'o'n kio'n patr'o pov'as leg'i antaŭ ol li —

SOLNESS
(impet'e) Ne plu parol'u al mi pri tiu'j vi'a'j desegn'aĵ'o'j!

RAGNAR
Ĉu vi rigard'is ili'n?

SOLNESS
Jes, — mi far'is.

RAGNAR
Kaj ili ne taŭg'as? Kaj ankaŭ mi ne taŭg'as?

SOLNESS
(evit'em'e) Rest'u ĉe mi, Ragnar. Kaj vi ricev'os kondiĉ'o'j'n laŭ vi'a dezir'o. Kaj vi pov'os edz'iĝ'i al Kaj'a. Viv'i sen'zorg'e. Ebl'e ankaŭ feliĉ'e. Nur ne pens'u mem'star'e konstru'i.

RAGNAR
Nu ja, do mi dev'as ir'i hejm'e'n kaj dir'i tio'n al patr'o. Ĉar tio'n mi promes'is al li. — Ĉu mi dir'u tio'n al patr'o — antaŭ ol li mort'os.

SOLNESS
(kor'sufer'as) Ho, dir'u al li, — dir'u al li, kio'n vi vol'as, laŭ mi. Plej bon'e neni'o'n dir'i! (ek'dir'e) Mi ne pov'as ali'e ag'i ol mi far'as, Ragnar!

RAGNAR
Ĉu mi do pov'as kun'pren'i la desegn'aĵ'o'j'n?

SOLNESS
Jes, pren'u ili'n, — pren'u ili'n! Ili kuŝ'as tie sur la tabl'o.

RAGNAR
(ir'as tie'n) Dank'o'n.

HILDE
(met'as la man'o'n sur la uj'o'n) Ne, ne, las'u ili'n.

SOLNESS
Kial?

HILDE
Jes, ĉar ankaŭ mi vol'as rigard'i ili'n.

SOLNESS
Sed vi ja — (al Ragnar) Do, las'u ili'n kuŝ'i.

RAGNAR
Bon'vol'e.

SOLNESS
Kaj ir'u nun hejm'e'n al vi'a patr'o.

RAGNAR
Jes, mi do far'u.

SOLNESS
(kvazaŭ mal'esper'e) Ragnar, — vi ne postul'u de mi i'o'n, kio'n mi ne pov'as! Ĉu vi aŭd'as, Ragnar! Vi ne dev'as!

RAGNAR
Ne, ne. Pardon'u — (Li kap'klin'as kaj el'ir'as tra la pord'o en la angul'o.)

(Hilde ek'sid'as sur seĝ'o'n apud la spegul'o.)

HILDE
(koler'e rigard'as al Solness) Jen'o est'is tre mal'bon'a de vi.

SOLNESS
Ĉu ankaŭ vi tio'n trov'as?

HILDE
Jes, est'is ver'e abomen'e. Rigor'e, mal'bon'e kaj ankaŭ kruel'e.

SOLNESS
Ho, vi ne kompren'as kiel est'as por mi.

HILDE
Tamen —. Vi ne dev'us est'i tia.

SOLNESS
Vi ja mem ĵus dir'is, ke est'as nur mi kiu rajt'us konstru'i.

HILDE
Ti'aĵ'o'n mi pov'as dir'i. Sed vi ne dev'as.

SOLNESS
Mi pli ol iu ali'a. Tiel mult'e'kost'e kiel mi aĉet'is mi'a'n pozici'o'n.

HILDE
Nu ja, — per io kio'n vi nom'as en'dom'a hejm'ec'o — aŭ io simil'a.

SOLNESS
Kaj per mi'a anim'a pac'o al'don'e.

HILDE
(ek'star'as) Anim'a pac'o! (intim'e) Nu ja, vi prav'as! — Kompat'ind'a konstru'estr'o, — vi ja imag'as al vi, ke —

SOLNESS
(kun silent'a, glugl'ant'a rid'o) Ek'sid'u nun re'e, Hilde. Kaj vi aŭd'os komik'aĵ'o'n.

HILDE
(streĉ'it'a, ek'sid'as) Nu jes?

SOLNESS
Aspekt'as kiel io rid'ind'e sen'signif'a. Ĉar la tut'a afer'o tem'as nur pri fend'et'o en kamen'tub'o, kompren'u.

HILDE
Neni'o ali'a?

SOLNESS
Ne, ne komenc'e.

(Li trans'lok'ig'as si'a'n seĝ'o'n pli proksim'e'n al Hilde kaj ek'sid'as.)

HILDE
(sen'pacienc'e, frap'as si'a'n genu'o'n) Do, la fend'et'o en la kamen'tub'o!

SOLNESS
Mi rimark'is tiu'n fend'et'o'n en la tub'o long'e, long'e antaŭ ol ek'brul'is. Ĉiu'n foj'o'n kiam mi supr'e'n'ir'is al la sub'tegment'o, mi ek'rigard'is por sci'i, ĉu ĝi daŭr'e tie est'as.

HILDE
Kaj ĝi est'is?

SOLNESS
Jes. Ĉar neni'u ali'a sci'is pri ĝi.

HILDE
Kaj vi neni'o'n dir'is?

SOLNESS
Ne, mi ne far'is.

HILDE
Eĉ ne pens'is pri ripar'o de la tub'o?

SOLNESS
Cert'e pens'is, — sed ne ek'far'is. Ĉiu'n foj'o'n kiam mi intenc'is komenc'i, est'is kvazaŭ man'o inter'met'is si'n. Ne hodiaŭ, mi pens'is. Morgaŭ. Neniam far'iĝ'is.

HILDE
Jes, sed kial vi do tiel sen'zorg'is!

SOLNESS
Ĉar mi pens'ad'is. (mal'rapid'e kaj mal'laŭt'e) Per tiu et'a nigr'a fend'o en la kamen'tub'o mi pov'us ebl'e alt'iĝ'i — kiel konstru'estr'o.

HILDE
(rigard'as antaŭ si) Cert'e est'is streĉ'e.

SOLNESS
Ne'rezist'ebl'e. Tut'e ne'rezist'ebl'e. Ĉar tiam ĉio aspekt'is por mi facil'e kaj simpl'e. Mi vol'is, ke okaz'u mez'vintr'e. Iom antaŭ tag'mez'o. Mi est'us sur la voj'o vetur'ig'ant'e Aline en la sled'et'o. La serv'ist'o'j hejm'e est'us eg'e hejt'ig'ant'e la forn'o'j'n —

HILDE
Jes, ĉar est'us eg'e mal'varm'e tiu'n tag'o'n?

SOLNESS
Eg'e akr'e — ja. Kaj ili vol'is, ke est'u varm'e por Aline, kiam ŝi en'ven'us.

HILDE
Ĉar ŝi ja est'as eg'e frost'em'a, ŝi.

SOLNESS
Ŝi est'as. Kaj okaz'us dum la vetur'o hejm'e'n, ke ni vid'us la fum'o'n.

HILDE
Nur la fum'o'n?

SOLNESS
Unu'e la fum'o'n. Sed kiam ni ven'us al la ĝarden'a bar'il'pord'o, ni vid'us la mal'nov'a'n lign'a'n kest'o'n en rul'iĝ'ant'a'j fajr'o'flam'o'j. — Tiel mi dezir'is ke okaz'u, kompren'u.

HILDE
Sed, je Di'o, ke ĝi tiel okaz'us!

SOLNESS
Jes, vi dir'as, Hilde.

HILDE
Nu, sed aŭskult'u nun, konstru'estr'o. Ĉu vi est'as tut'e cert'a, ke la fajr'o origin'is en la et'a fend'o en la kamen'tub'o?

SOLNESS
Ne, kontraŭ'e. Mi est'as tut'e cert'a, ke la fend'et'o en la tub'o hav'is neniu'n rilat'o'n al la fajr'o.

HILDE
Nu kio!

SOLNESS
Tut'e klar'e pruv'iĝ'is, ke la fajr'o ek'flam'is en vest'aĵ-ĉambr'et'o, — en tut'e ali'a part'o de la dom'o.

HILDE
Sed kial vi do sid'as tiel babil'ad'ant'e pri tiu fend'it'a kamen'tub'o!

SOLNESS
Ĉu mi rajt'as parol'i pli kun vi, Hilde?

HILDE
Jes, se vi nur parol'os prudent'e, —

SOLNESS
Mi prov'os. (li lok'ig'as si'a'n seĝ'o'n pli proksim'e'n)

HILDE
Do, ek'parol'u, konstru'estr'o.

SOLNESS
(konfidenc'e) Ĉu ne ankaŭ vi tio'n kred'as, Hilde, ke ekzist'as iu'j selekt'it'a'j hom'o'j, kiu'j ricev'is la potenc'o'n kaj kapabl'o'n dezir'i i'o'n, avid'i i'o'n, vol'i i'o'n — tiel intens'e kaj tiel — tiel ne'ced'ig'ebl'e — ke fin'e ili dev'as tio'n akir'i. Ĉu vi ne tio'n kred'as?

HILDE
(kun ne'difin'ebl'a esprim'o en la okul'o'j) Se tiel est'as, ni iam vid'os — ĉu mi aparten'as al tiu'j selekt'it'a'j.

SOLNESS
Ne est'as la mem'o sol'a, kiu kaŭz'as tia'j'n grand'a'j'n re'ag'o'j'n. Ho ne, — la help'ant'o'j kaj serv'ant'o'j, — ili dev'as ja kun'ag'i, ankaŭ ili, se io far'iĝ'u. Sed ili neniam ven'as de si mem. Oni dev'as ili'n persist'e vok'i. Intern'e en si mem do, vi kompren'as.

HILDE
Kia'j help'ant'o'j kaj serv'ant'o'j est'as tiu'j?

SOLNESS
Ho, pri ili ni parol'u ali'a'n foj'o'n. Ni rest'u nun pri la fajr'o.

HILDE
Ĉu vi ne opini'as, ke tiu fajr'o ven'us — eĉ se vi ne est'us dezir'int'a?

SOLNESS
Se mal'jun'a Brovik est'us posed'int'a la dom'o'n, neniam ĝi est'us brul'int'a tiel oportun'e por li. Pri tio mi cert'as. Ĉar li ne kompren'as vok'i la help'ant'o'j'n, li, kaj ankaŭ ne la serv'ant'o'j'n. (ek'star'as en mal'trankvil'o) Vi vid'as, Hilde, ke tamen est'as mi'a kulp'o, ke la du knab'et'o'j dev'is pag'i per la viv'o. Kaj ĉu mi ne ankaŭ kulp'as pro tio, ke Aline ne far'iĝ'is tio, kio'n ŝi dev'is kaj pov'is. Kaj kio'n ŝi ard'e vol'is.

HILDE
Jes, sed ĉar ja nur est'as tiu'j help'ant'o'j kaj serv'ant'o'j, tial —

SOLNESS
Kiu vok'is la help'ant'o'j'n kaj serv'ant'o'j'n? Est'is mi! Kaj ili ven'is kaj ced'is al mi'a vol'o. (en kresk'ant'a ekscit'o) Est'as tio, kio'n hom'o'j nom'as, hav'i la bon'ŝanc'o'n kun si. Sed mi pov'as dir'i al vi, mi, kiel tiu bon'ŝanc'o sent'iĝ'as! Ĝi sent'iĝ'as kiel grand'a, sen'haŭt'a lok'o ĉi tie sur la brust'o. Kaj la help'ant'o'j kaj la serv'ant'o'j sen'haŭt'ig'as ali'ul'o'j'n por kovr'i mi'a'n vund'o'n! — Sed la vund'o tamen ne san'iĝ'as. Neniam, — neniam! Ho, se vi sci'us, kiel ĝi foj'e suĉ'as kaj brul'as.

HILDE
(rigard'as li'n atent'e) Vi est'as mal'san'a, konstru'estr'o. Tre mal'san'a, mi inklin'as kred'i.

SOLNESS
Dir'u frenez'a. Ĉar tio'n vi ja pens'as.

HILDE
Ne, mi opini'as, ke ne mank'as al vi prudent'o.

SOLNESS
Kio do? El'dir'u!

HILDE
Mi dezir'us sci'i, ĉu vi ne nask'iĝ'is en la mond'o'n kun mal'san'a konscienc'o.

SOLNESS
Mal'san'a konscienc'o? Kia diabl'aĵ'o est'as tio?

HILDE
Mi pens'as, ke la konscienc'o en vi est'as eg'e mal'fort'a. Tro sent'em'a. Ne toler'as ek'ag'o'n. Ne kapabl'as lev'i kaj port'i tio'n, kio est'as pez'a.

SOLNESS
(grumbl'as) Hm! Kia do la konscienc'o dev'us est'i, se mi rajt'as demand'i?

HILDE
En vi mi dezir'us, ke la konscienc'o est'us tiel — tiel ver'e fortik'a.

SOLNESS
Ĉu? — Fortik'a? Nu. Ĉu vi hav'as fortik'a'n konscienc'o'n?

HILDE
Mi opini'as ke jes. Mi ne rimark'is i'o'n ali'a'n.

SOLNESS
Ĝi ebl'e ne ver'e sub'met'iĝ'is al pruv'o, mi pens'as.

HILDE
(kun trem'a tir'ad'o ĉe la buŝ'o) Ho, ne est'is tiel facil'e for'las'i patr'o'n, kiu'n mi eg'e am'as.

SOLNESS
Ho ĉu! Por monat'o aŭ du —

HILDE
Mi ebl'e neniam plu re'ven'os hejm'e'n.

SOLNESS
Neniam? Kial vi do for'las'is li'n?

HILDE
(du'on'e serioz'e, du'on'e ŝerc'e) Ĉu vi nun de'nov'e forges'is, ke la dek jar'o'j pas'is?

SOLNESS
Ho babil'aĵ'o. Ĉu est'is problem'o'j hejm'e? Nu?

HILDE
(tut'e serioz'e) Est'is tio ĉi en'e en mi, kio pel'is kaj vip'is mi'n ĉi tie'n. Eĉ log'is kaj tir'is mi'n.

SOLNESS
(vigl'e) Jen la afer'o! Jen la afer'o, Hilde! Loĝ'as trol'o'j ankaŭ en vi. Kiel en mi. Ĉar tio trov'iĝ'as intern'e, kompren'u, — est'as tio, kio vok'as la potenc'o'j'n ekster'a'j'n. Kaj tiam oni dev'as ced'i, — ĉu vol'e, ĉu sen'vol'e.

HILDE
Mi preskaŭ kred'as, ke vi prav'as, konstru'estr'o.

SOLNESS
(paŝ'ad'as sur la plank'o) Ho, est'as tiel absurd'e mult'a'j diabl'o'j en la mond'o, kiu'j'n oni ne vid'as, Hilde!

HILDE
Ankaŭ diabl'o'j?

SOLNESS
(halt'as) Bon'a'j diabl'o'j kaj malic'a'j diabl'o'j. Hel'har'a'j diabl'o'j kaj nigr'e'har'a'j. Se oni nur sci'us, ĉu est'as la hel'har'a'j aŭ la nigr'e'har'a'j, kiu'j kapt'as oni'n! (paŝ'ad'as) Hoho! Tiam ne est'us mal'facil'e!

HILDE
(sekv'as li'n per la okul'o'j) Aŭ se oni hav'us fort'a'n, eg'e san'a'n konscienc'o'n. Tia'n ke oni kuraĝ'us far'i, kio'n oni plej ard'e vol'us.

SOLNESS
(halt'as apud la konsol'tabl'o) Mi opini'as, ke la pli'mult'o est'as sam'e mal'fort'ul'o'j kiel mi en tiu rilat'o.

HILDE
Pov'as ja est'i.

SOLNESS
(apog'as si'n al la tabl'o) En la saga'o'j —. Ĉu vi i'o'n leg'is en tiu'j mal'nov'a'j saga'o'j?

HILDE
Ho jes! Dum la temp'o kiam mi leg'is libr'o'j'n, mi —

SOLNESS
En la saga'o'j rakont'iĝ'as pri viking'o'j, kiu'j vel'is al fremd'a'j land'o'j kaj rab'is kaj brul'ig'is kaj mort'bat'is hom'o'j'n —

HILDE
Kaj rab'is vir'in'o'j'n —

SOLNESS
— kaj ten'is ili'n ĉe si —

HILDE
— kaj pren'is ili'n hejm'e'n sur la ŝip'o'j —

SOLNESS
— kaj kondut'is al ili kiel — kiel la plej aĉ'a'j trol'o'j.

HILDE
(rigard'as antaŭ'e'n kun du'on'e vual'it'a okul'o) Ŝajn'as al mi, ke tio est'us incit'e.

SOLNESS
(kun mal'long'a, grumbl'ant'a rid'o) Jes, kapt'i vir'in'o'j'n, jes?

HILDE
Far'iĝ'i rabat'a.

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n moment'o'n) Nu, tiel.

HILDE
(kvazaŭ inter'romp'ant'e) Sed kie'n vi do cel'as per tiu'j viking'o'j, konstru'estr'o?

SOLNESS
Jes, ĉar tiu'j ul'o'j, ili hav'is fortik'a'n konscienc'o'n! Kiam ili re'ven'is hejm'e'n, ili pov'is kaj vor'i kaj drink'i. Kaj ĝoj'a'j kiel infan'o'j ili ankaŭ est'is. Kaj la vir'in'o'j! Mult'a'j'n foj'o'j'n ili tut'e ne vol'is for'las'i ili'n. Ĉu vi kompren'as ti'aĵ'o'n, Hilde?

HILDE
Tiu'j'n vir'in'o'j'n mi tre bon'e kompren'as.

SOLNESS
Hoho! Ĉu vi ebl'e mem pov'us ag'i sam'manier'e?

HILDE
Kial ne?

SOLNESS
Viv'i kun'e — liber'vol'e kun tia per'fort'ul'o?

HILDE
Se est'us per'fort'ul'o, kiu'n mi ver'e am'us, —

SOLNESS
Ĉu ebl'us am'i tia'n ul'o'n?

HILDE
Bon'a Di'o, oni ja ne pov'as reg'i si'n por kiu oni am'u, mi pens'as.

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n pens'em'e) Ho ne, — ebl'e est'as la trol'o en ni, kiu reg'as tio'n.

HILDE
(kun du'on'a rid'o) Kaj ankaŭ tiu'j ben'it'a'j diabl'o'j, kiu'j'n vi tiel bon'e kon'as. Kaj la hel'har'a'j kaj la nigr'e'har'a'j.

SOLNESS
(varm'e kaj silent'e) Do mi dezir'as, ke la diabl'o'j elekt'u saĝ'e por vi, Hilde.

HILDE
Por mi ili jam elekt'is. Por ĉiam.

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n profund'e) Hilde, — vi est'as kiel sovaĝ'a arb'ar'bird'o.

HILDE
Tio ne. Mi ne kaŝ'as mi'n sub la arbust'o'j.

SOLNESS
Ne, ne. Pli kred'ebl'e est'as iom de rab'o'bird'o en vi.

HILDE
Pli ĝust'e tio — ebl'e. (en grand'a impet'o) Kaj kial ne rab'o'bird'o! Kial mi ne ir'us rab'e, ankaŭ mi? Pren'i la pred'o'n, kiu mi'n log'as? Se mi do kapabl'as pik'i la ung'eg'o'j'n en ĝi'n. Venk'i ĝi'n.

SOLNESS
Hilde, — ĉu vi sci'as kio vi est'as?

HILDE
Jes, mi ja est'as tia strang'a bird'o.

SOLNESS
Ne. Vi est'as kiel tag'iĝ'o. Kiam mi rigard'as vi'n, — tiam est'as kvazaŭ mi rigard'us al la sun'lev'iĝ'o.

HILDE
Dir'u, konstru'estr'o, — ĉu vi est'as cert'a, ke vi neniam vok'is mi'n? Tiel intern'e?

SOLNESS
(mal'laŭt'e kaj mal'rapid'e) Mi preskaŭ kred'as ke mi est'as tio'n far'int'a.

HILDE
Kio'n vi vol'is pri mi?

SOLNESS
Vi est'as la jun'ec'o, Hilde.

HILDE
(rid'et'as) La jun'ec'o, kiu'n vi tiel tim'as?

SOLNESS
(kap'sign'as mal'rapid'e) Kaj al kiu mi profund'e kor'e sopir'as.

(Hilde ek'star'as, ir'as al la et'a tabl'o kaj serĉ'as la dokument'uj'o'n de Ragnar.)

HILDE
(etend'as la uj'o'n al li) Nun pri tiu'j desegn'aĵ'o'j —

SOLNESS
(abrupt'e, rifuz'ant'e) For'met'u tiu'j'n aĵ'o'j'n! Mi sufiĉ'e rigard'is ili'n.

HILDE
Jes, sed vi ja dev'as skrib'i i'o'n sur ili'n por li.

SOLNESS
Skrib'i sur ili'n! Neniam en la mond'o!

HILDE
Sed ĉar la bedaŭr'ind'a mal'jun'a vir'o nun kuŝ'as antaŭ la mort'o! Ĉu vi ne pov'as far'i al li kaj al la fil'o ĝoj'o'n antaŭ ol ili dis'iĝ'as? Kaj ebl'e li ankaŭ pov'us konstru'i laŭ ili.

SOLNESS
Jes, est'as ja ĝust'e tio, kio'n li pov'as. Tio'n li ja cert'ig'is al si, — tiu monsinjor'o.

HILDE
Sed, bon'a Di'o, — ĉar tiel est'as, — ĉu vi ne pov'as iom'et'e mensog'i?

SOLNESS
Mensog'i? (koler'e) Hilde, — for'ir'u de mi kun tiu'j diabl'a'j desegn'aĵ'o'j!

HILDE
(tir'as la uj'o'n iom'et'e al si) Nu, nu, nu, — ne mord'u mi'n. — Vi parol'as pri trol'o'j, vi. Ŝajn'as al mi, ke vi mem kondut'as kiel trol'o. (ĉirkaŭ'rigard'as) Kie vi hav'as plum'o'n kaj ink'o'n?

SOLNESS
Mi ne hav'as ti'aĵ'o'n ĉi tie.

HILDE
(ir'as al la pord'o) Sed ĉe la fraŭl'in'o cert'e —

SOLNESS
Rest'u kie vi est'as, Hilde! — Mi mensog'u, vi dir'is. Nu ja, pro li'a mal'jun'a patr'o mi pov'us far'i. Ĉar li'n mi iam romp'is. Ĵet'is li'n ter'e'n.

HILDE
Ankaŭ li'n?

SOLNESS
Mi bezon'is lok'o'n por mi mem. Sed tiu Ragnar, — por neni'u prez'o li dev'as el'star'i.

HILDE
La kompat'ind'ul'o, tio'n li ja cert'e ne far'os. Ĉar li ja ne taŭg'as —

SOLNESS
(pli proksim'e, rigard'as ŝi'n kaj flustr'as) Se Ragnar progres'os, li frap'os mi'n al la ter'o'n. Romp'as mi'n, — kiel mi far'is al li'a patr'o.

HILDE
Romp'as vi'n? Ĉu li do taŭg'as?

SOLNESS
Jes, est'u cert'a, ke li taŭg'as! Li est'as la jun'ul'o, kiu star'as pret'a por frap'i la pord'o'n al mi. Kaj for'pel'i la tut'a'n konstru'estr'o'n Solness.

HILDE
(rigard'as li'n en silent'a riproĉ'o) Kaj vi tamen vol'is bar'i li'n ekster'e. Fi, konstru'estr'o!

SOLNESS
Ĝi postul'is sufiĉ'e da sang'o, la batal'o, kiu'n mi lukt'is. — Kaj mi tim'as, ke la help'ant'o'j kaj la serv'ant'o'j ne plu obe'os mi'n.

HILDE
Vi do antaŭ'e'n'ir'u mem'star'e. Neni'o ali'a ebl'as.

SOLNESS
Sen'esper'e, Hilde. La ŝanĝ'iĝ'o ven'os. Fru'e aŭ mal'fru'e. La venĝ'o, ĝi est'as sen'indulg'a.

HILDE
(en tim'o, kovr'as si'a'j'n orel'o'j'n) Ti'aĵ'o'n do ne dir'u! Ĉu vi vol'as pren'i mi'a'n viv'o'n! For'pren'i de mi tio'n, kio est'as pli valor'a ol la viv'o!

SOLNESS
Kaj kio tio est'as?

HILDE
Vid'i vi'n grand'a. Vid'i vi'n kun flor'kron'o en la man'o. Alt'e, alt'e sur preĝ'ej'a tur'o. (de'nov'e trankvil'a) Nu, pren'u la krajon'o'n. Ĉar krajon'o'n vi cert'e hav'as?

SOLNESS
(el'pren'as uj'et'o'n) Jen mi hav'as.

HILDE
(met'as la dokument'uj'o'n sur la tabl'o'n ĉe la sof'o) Bon'e. Kaj nun ni ek'sid'u, ni du, konstru'estr'o. (Solness ek'sid'as ĉe la tabl'o)

HILDE
(mal'antaŭ li, klin'as si'n super la seĝ'o'dors'o'n) Kaj ni skrib'u sur la desegn'aĵ'o'j'n. Ver'e bel'e kaj varm'e ni skrib'u. Por tiu mal'bon'a Roar — aŭ kiel li nom'iĝ'as.

SOLNESS
(skrib'as kelk'a'j'n lini'o'j'n, turn'as la kap'o'n kaj ek'rigard'as ŝi'n) Dir'u al mi i'o'n, Hilde.

HILDE
Jes?

SOLNESS
Ĉar vi nun atend'ad'is mi'n dum dek jar'o'j —

HILDE
Kio do?

SOLNESS
Kial vi ne skrib'is al mi? Kaj mi est'us ja pov'int'a respond'i.

HILDE
(rapid'e) Ne, ne, ne do! Est'is ja ĝust'e tio kio'n mi ne dezir'is.

SOLNESS
Kial ne?

HILDE
Mi tim'is, ke tiam romp'iĝ'us por mi. — Sed ni dev'is ja skrib'i sur la desegn'aĵ'o'j'n, konstru'estr'o.

SOLNESS
Ni ja dev'is.

HILDE
(klin'as si'n antaŭ'e'n kaj inspekt'as, dum li skrib'as) Tiel bon'e kaj kor'varm'e. Ho, kiel mi mal'am'as — kiel mi mal'am'as tiu'n Roald —

SOLNESS
(skrib'ant'e) Ĉu vi neniam ver'e am'is iu'n, vi Hilde?

HILDE
(akr'e) Kio'n vi dir'as?

SOLNESS
Ĉu vi neniam am'is iu'n.

HILDE
Am'is iu'n ali'a'n, vi sugest'as?

SOLNESS
(ek'rigard'as ŝi'n) Am'is iu'n ali'a'n, jes. Ĉu neniam? Dum ĉi tiu'j dek jar'o'j? Neniam?

HILDE
Ho jes, foj'e. Kiam mi fort'e koler'iĝ'is, ĉar vi ne ven'is.

SOLNESS
Tiam vi interes'iĝ'is pri ali'ul'o'j?

HILDE
Iom'et'e. Dum semajn'o. Bon'a Di'o, konstru'estr'o, vi do sci'as kiel ti'aĵ'o okaz'as.

SOLNESS
Hilde, — kial vi ven'is ĉi tie'n?

HILDE
Ne perd'ig'u la temp'o'n per babil'aĵ'o. La bedaŭr'ind'a mal'jun'ul'o pov'us ja mort'i dum'e.

SOLNESS
Respond'u al mi, Hilde. Kio'n vi atend'as de mi?

HILDE
Mi vol'as hav'i mi'a'n reĝ'land'o'n.

SOLNESS
Hm —

(Li ĵet'as rigard'o'n al la pord'o mal'dekstr'e kaj daŭr'as skrib'i sur la desegn'aĵ'o'j'n.)

(Sinjor'in'o Solness en'ven'as sam'moment'e. Ŝi kun'port'as iu'j'n pak'aĵ'o'j'n.)

Sinjor'in'o SOLNESS
Jen mi kun'pren'is i'o'n por vi, fraŭl'in'o Wangel. La grand'a'j pak'o'j send'iĝ'os post'e.

HILDE
Ho, kiel kor'e afabl'e de vi tamen!

Sinjor'in'o SOLNESS
Nur simpl'a dev'o. Neni'o ali'a.

SOLNESS
(tra'leg'as kio'n li skrib'is) Aline!

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes?

SOLNESS
Ĉu vi vid'is ĉu ŝi — la libr'o'ten'ist'in'o est'as tie?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, kompren'ebl'e ke ŝi est'as tie.

SOLNESS
(met'as la desegn'aĵ'o'j'n en la uj'o'n) Hm —

Sinjor'in'o SOLNESS
Ŝi star'is apud la pupitr'o, kiel ŝi kutim'as — kiam mi ir'as tra la ĉambr'o.

SOLNESS
(ek'star'as) Mi do don'os ĝi'n al ŝi. Kaj dir'os al ŝi, ke —

HILDE
(pren'as de li la uj'o'n) Ho ne, las'u mi'n hav'i tiu'n ĝoj'o'n! (ir'as al la pord'o, sed turn'as si'n) Kiel ŝi nom'iĝ'as?

SOLNESS
Ŝi nom'iĝ'as fraŭl'in'o Fosli.

HILDE
Iŝ, aspekt'as mal'varm'e! La bapt'o'nom'o'n, mi pet'as?

SOLNESS
Kaj'a, — mi kred'as.

HILDE
(mal'ferm'as la pord'o'n kaj vok'as ekster'e'n) Kaj'a! En'ven'u! Rapid'e! La konstru'estr'o vol'as parol'i kun vi.

(Kaj'a ven'as intern'e'n de la pord'o)

Kaj'a
(rigard'as li'n tim'ig'it'e) Jen mi est'as —?

HILDE
(don'as al ŝi la dokument'uj'o'n) Jen vid'u, Kaj'a! Vi pov'as kun'pren'i tio'n ĉi. Ĉar nun la konstru'estr'o surskrib'is.

Kaj'a
Ho, fin'e do!

SOLNESS
Don'u ĝi'n al la mal'jun'ul'o plej ebl'e rapid'e.

Kaj'a
Mi tuj ir'os hejm'e'n kun ĝi.

SOLNESS
Jes, far'u. Kaj nun Ragnar pov'os ebl'e konstru'i.

Kaj'a
Ho, ĉu li rajt'as ven'i por dank'i vi'n pro ĉio —?

SOLNESS
(akr'e) Mi vol'as neniu'n dank'o'n! Salut'u kaj dir'u tio'n de mi.

Kaj'a
Jes mi —

SOLNESS
Kaj dir'u al li, ke de nun mi ne bezon'as li'n. Kaj ankaŭ ne vi'n.

Kaj'a
(mal'laŭt'e kaj trem'e) Ankaŭ ne mi'n!

SOLNESS
Nun vi ja ek'hav'os ali'a'j'n afer'o'j'n por pri'pens'i. Kaj pri'zorg'i. Kaj tio est'as ja nur bon'a. Do, ir'u hejm'e'n kun la desegn'aĵ'o'j, fraŭl'in'o Fosli. Rapid'e! Ĉu vi aŭd'as!

Kaj'a
(kiel antaŭ'e) Jes, sinjor'o Solness. (Ŝi el'ir'as.)

Sinjor'in'o SOLNESS
Je Di'o, kia'j'n ruz'a'j'n okul'o'j'n ŝi hav'as.

SOLNESS
Ŝi! Tia azen'in'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, — mi vid'as kio'n mi vid'as, mi, Halvard. — Ĉu vi ver'e mal'dung'as ili'n?

SOLNESS
Jes.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ankaŭ ŝi'n?

SOLNESS
Ĉu tiel ne est'as laŭ vi'a dezir'o?

Sinjor'in'o SOLNESS
Sed ke vi pov'as mal'hav'i ŝi'n —? Nu ja, vi cert'e hav'as iu'n rezerv'e, vi, Halvard.

HILDE
(gaj'e) Mi almenaŭ ne taŭg'as por star'i apud la pupitr'o.

SOLNESS
Nu, nu, nu, — ord'iĝ'os, Aline. Nun vi nur pens'u pri la trans'loĝ'ad'o en la nov'a'n hejm'o'n — plej ebl'e rapid'e. Ĉi-vesper'e ni lev'os la flor'kron'o'n supr'e'n — (turn'as si'n al Hilde) — tut'e supr'e'n sur la turp'int'o'n. Kio'n vi dir'as al tio, fraŭl'in'o Hilde?

HILDE
(rigard'as li'n per bril'a'j okul'o'j) Est'os eg'e ĝoj'e de'nov'e vid'i vi'n tiel alt'e.

SOLNESS
Mi'n!

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho Di'o, fraŭl'in'o Wangel, ne imag'u al vi i'o'n tia'n! Mi'a edz'o —! Tiel kap'turn'em'a kiel li est'as!

HILDE
Kap'turn'em'a! Ne, tia li ver'e ne est'as!

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, efektiv'e li est'as.

HILDE
Sed mi ja mem vid'is li'n tut'e supr'e sur alt'a preĝ'ej'a tur'o!

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, mi aŭd'as hom'o'j'n parol'i pri tio. Sed tut'e ne ebl'as —

SOLNESS
(impet'e) Ne ebl'as, — ne ebl'as, jes! Sed mi tamen star'is tie supr'e, mi!

Sinjor'in'o SOLNESS
Kiel vi do pov'as dir'i ti'aĵ'o'n, Halvard? Vi ja eĉ ne toler'as el'ir'i sur la balkon'o'n ĉi tie en la supr'a etaĝ'o. Tia vi ja ĉiam est'is.

SOLNESS
Vi ebl'e spert'os i'o'n ali'a'n ĉi-vesper'e.

Sinjor'in'o SOLNESS
(tim'ig'it'a) Ne, ne, ne! Tio'n mi ja, je Di'o, neniam vid'os! Ĉar mi tuj skrib'os al la doktor'o. Kaj li cert'e de'turn'os vi'n.

SOLNESS
Sed Aline do —!

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, ĉar vi ja est'as mal'san'a, Halvard! Tio ĉi ne pov'as est'i io ali'a! Ho Di'o, — ho Di'o! (Ŝi el'ir'as rapid'e dekstr'e.)

HILDE
(rigard'as li'n atent'e) Ĉu est'as tiel, aŭ ĉu ne?

SOLNESS
Ke mi est'as kap'turn'em'a?

HILDE
Ke mi'a konstru'estr'o ne kuraĝ'as, ne pov'as grimp'i tiel alt'e kiel li mem konstru'as?

SOLNESS
Ĉu tiel vi rigard'as la afer'o'n?

HILDE
Jes.

SOLNESS
Aspekt'e neni'u angul'o en mi pov'as est'i sekur'a kontraŭ vi.

HILDE
(rigard'as tra la oriel'fenestr'o) Tie supr'e do. Tut'e supr'e —

SOLNESS
(proksim'iĝ'as) En la plej supr'a tur'ĉambr'et'o vi pov'us loĝ'i, Hilde. — Pov'us loĝ'i tie kiel princ'in'o.

HILDE
(ne'difin'ebl'e, inter serioz'ec'o kaj ŝerc'o) Jes, tio'n vi ja promes'is al mi.

SOLNESS
Ĉu mi ver'e far'is?

HILDE
Fi, konstru'estr'o! Vi dir'is, ke mi far'iĝ'u princ'in'o. Kaj ke mi ricev'u reĝ'land'o'n de vi. Kaj tiam vi — Nu!

SOLNESS
(konsider'em'e) Ĉu vi est'as tut'e cert'a, ke ne est'as ia rev'o, — ia imag'aĵ'o, kiu fiks'iĝ'is en vi?

HILDE
(akr'e) Ĉar ebl'e vi ne far'is?

SOLNESS
Mi apenaŭ mem sci'as —. (pli mal'laŭt'e) Sed tio'n mi nun sci'as, ke mi —

HILDE
Ke vi —? Dir'u tuj!

SOLNESS
— ke mi est'us dev'int'a tio'n far'i.

HILDE
(en brav'a ek'kri'o) Neniam en la mond'o vi est'as kap'turn'em'a!

SOLNESS
Ĉi-vesper'e ni do supr'e'n'lev'os la flor'kron'o'n, — princ'in'o Hilde.

HILDE
(kun amar'a trajt'o) Super vi'a nov'a hejm'o, jes.

SOLNESS
Super la nov'a dom'o, kiu neniam far'iĝ'os hejm'o por mi.

(Li el'ir'as tra la ĝarden'pord'o)

HILDE
(rigard'as antaŭ'e'n kun vual'it'a okul'o kaj flustr'as al si mem. Aŭd'iĝ'as nur la vort'o'j:) — — — — terur'e ekscit'e — —

Tri'a Akt'o

(Grand'a, vast'a verand'o, aparten'ant'a al la loĝ'dom'o de konstru'estr'o Solness. Part'o de la dom'o kun el'ir'pord'o al la verand'o vid'iĝ'as mal'dekstr'e. Balustrad'o antaŭ tiu ĉi dekstr'e. Tut'e fon'e, sur la mal'vast'a flank'o de la verand'o, ŝtup'ar'o konduk'as al la pli mal'alt'e situ'ant'a ĝarden'o. Grand'a'j, mal'jun'a'j arb'o'j en la ĝarden'o etend'as si'a'j'n branĉ'o'j'n super la verand'o kaj al la dom'o. Plej dekstr'e, inter la arb'o'j, ek'vid'iĝ'as la sub'a part'o de la nov'a vila'o kun skafald'o ĉirkaŭ la tur'konstru'aĵ'o. En la fon'o la ĝarden'o lim'iĝ'as de mal'nov'a krad'bar'il'o. Ekster la bar'il'o est'as strat'o kun mal'alt'a'j, kaduk'a'j dom'et'o'j.)

(Vesper'ĉiel'o kun sun'bril'ig'it'a'j nub'o'j.)

(Sur la verand'o star'as ĝarden'a benk'o laŭ la mur'o de la dom'o, kaj antaŭ la benk'o long'a tabl'o. Apud la ali'a flank'o de la tabl'o est'as apog'seĝ'o kaj kelk'a'j taburet'o'j. Ĉiu'j mebl'o'j est'as korb'far'ist'a plekt'aĵ'o.)

(Sinjor'in'o Solness, en'volv'it'a en blank'a krep'ŝal'o, ripoz'as en la apog'seĝ'o rigard'ant'e dekstr'e'n.)

(Iom post'e Hilde Wangel ven'as supr'e'n la ŝtup'ar'o'n de la ĝarden'o. Ŝi est'as sam'e vest'it'a kiel antaŭ'e, kaj port'as ĉapel'o'n sur la kap'o. Sur la brust'o ŝi port'as et'a'n buked'o'n el ordinar'a'j flor'et'o'j.)

Sinjor'in'o SOLNESS
(turn'as la kap'o'n iom'et'e) Ĉu vi ĉirkaŭ'ir'is en la ĝarden'o, fraŭl'in'o Wangel!

HILDE
Jes, mi ĉirkaŭ'rigard'is tie.

Sinjor'in'o SOLNESS
Kaj ankaŭ trov'is flor'o'j'n, mi vid'as.

HILDE
Ho jes! Ĉar ili abund'as. Inter la arbust'o'j.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho ĉu? Ankoraŭ? Jes, ĉar mi tie'n preskaŭ neniam ven'as.

HILDE
(pli proksim'e) Ĉu ver'e! Vi do ne kur'as en la ĝarden'o'n ĉiu'n tag'o'n?

Sinjor'in'o SOLNESS
(kun lac'a rid'et'o) Mi ne plu i'e'n “kur'as”, mi. Nun ne plu.

HILDE
Nu, sed ĉu vi neniam foj'e ir'as por salut'i la bel'aĵ'o'j'n, kiu'j tie trov'iĝ'as?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ĉio fremd'iĝ'is por mi. Mi preskaŭ tim'as la re'vid'o'n.

HILDE
Vi'a'n propr'a'n ĝarden'o'n!

Sinjor'in'o SOLNESS
Ŝajn'as al mi, ke ĝi ne plu aspekt'as la mi'a.

HILDE
Ho, kial tiel —?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne, ĝi ne est'as. Ne est'as kiel en la temp'o de patr'o kaj patr'in'o. Nun ili bedaŭr'ind'e for'pren'is tiom mult'e de la ĝarden'o, fraŭl'in'o Wangel. Imag'u, — ili parcel'ig'is, — kaj konstru'is dom'o'j'n por fremd'a'j hom'o'j. Hom'o'j, kiu'j'n mi ne kon'as. Kaj ili pov'as sid'i rigard'ant'e mi'n tra si'a'j fenestr'o'j.

HILDE
(kun hel'a esprim'o) Sinjor'in'o Solness?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes?

HILDE
Permes'u al mi iom'et'e rest'ad'i ĉe vi?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes volont'e, se vi em'as.

(Hilde trans'lok'ig'as taburet'o'n al la apog'seĝ'o kaj ek'sid'as.)

HILDE
Ah, — ĉi tie oni pov'as sid'i sun'um'ant'e si'n kiel kat'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
(met'as la man'o'n facil'e sur ŝi'a'n nuk'o'n) Ĝentil'e ke vi vol'as sid'i ĉe mi. Mi kred'us, ke vi en'ir'us al mi'a edz'o.

HILDE
Kio'n mi far'us ĉe li?

Sinjor'in'o SOLNESS
Help'i li'n, mi pens'is.

HILDE
Ne dank'o'n. Ceter'e li ne est'as intern'e. Li ir'as tie kun la labor'ist'o'j. Sed li aspekt'is tiel mord'em'e, ke mi ne kuraĝ'is parol'i al li.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, fund'e li est'as mild'a kaj mol'a en la anim'o.

HILDE
Li!

Sinjor'in'o SOLNESS
Vi ankoraŭ ne ver'e kon'as li'n, vi, fraŭl'in'o Wangel.

HILDE
(rigard'as ŝi'n varm'e) Ĉu vi ĝoj'as nun, ĉar vi trans'loĝ'iĝ'os en la nov'a'n dom'o'n?

Sinjor'in'o SOLNESS
Mi dev'us ja ĝoj'i. Ĉar Halvard ja dezir'as —

HILDE
Ho, ne ĝust'e pro tio, mi pens'as.

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, jes, fraŭl'in'o Wangel. Ĉar est'as ja nur mi'a dev'o, tio, sub'ig'i mi'n al li. Sed oft'e sent'iĝ'as mal'facil'e dev'ig'i si'a'n anim'o'n al obe'em'o.

HILDE
Jes, tio cert'e sent'iĝ'as mal'facil'e.

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes imag'u. Kiam oni ne est'as pli bon'a hom'o ol mi, jen —

HILDE
Kiam oni tra'viv'is tiom da pez'aĵ'o'j, kiel vi —

Sinjor'in'o SOLNESS
Kiel vi tio'n sci'as?

HILDE
Vi'a edz'o dir'is.

Sinjor'in'o SOLNESS
Al mi li mal'oft'e tuŝ'as tiu'j'n afer'o'j'n. — Jes, kred'u, ke mi tra'viv'is sufiĉ'e mult'e dum mi'a viv'o, mi, fraŭl'in'o Wangel.

HILDE
(rigard'as ŝi'n kompat'em'e kaj mal'rapid'e kap'sign'as) Kompat'ind'a sinjor'in'o Solness. Unu'e brul'is por vi —

Sinjor'in'o SOLNESS
(kun suspir'o) Jes, ĉio mi'a brul'is.

HILDE
Kaj post'e sekv'is tio pli grav'a.

Sinjor'in'o SOLNESS
(rigard'as ŝi'n demand'e) Pli grav'a?

HILDE
La plej aflikt'ig'a.

Sinjor'in'o SOLNESS
Al kio vi alud'as?

HILDE
(silent'e) Vi ja perd'is ambaŭ knab'et'o'j'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, ili, jes. Jes, vid'u, tiu est'is apart'a afer'o, tiu. Est'is ja el'ĉiel'a sort'o. Kaj al ti'aĵ'o oni dev'as si'n kurb'i. Kaj al'don'e dank'i.

HILDE
Ĉu vi tio'n far'as?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne ĉiam, bedaŭr'ind'e. Mi ja bon'e sci'as, ke est'as mi'a dev'o. Sed tamen mi ne pov'as.

HILDE
Nu ja, est'as kompren'ebl'e, mi pens'as.

Sinjor'in'o SOLNESS
Kaj oft'e mi dev'as dir'i al mi mem, ke est'is just'a pun'o por mi —

HILDE
Kial?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ĉar mi ne est'is sufiĉ'e persist'a en la mal'feliĉ'o.

HILDE
Sed mi ne kompren'as, ke —

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho ne, ne, fraŭl'in'o Wangel, — ne parol'u pli pri tiu'j du knab'et'o'j. Pri ili ni nur ĝoj'u. Ĉar ili ja est'as feliĉ'a'j, — feliĉ'a'j nun. Est'as ja la mal'grand'a'j perd'o'j en la viv'o, kiu'j tiel akr'e ŝir'as la kor'o'n. Perd'i ĉio'n, kio'n ali'a'j hom'o'j kalkul'as por neni'o.

HILDE
(met'as la brak'o'j'n sur ŝi'a'n genu'o'n kaj rigard'as al ŝi varm'e) Dolĉ'a sinjor'in'o Solness, — dir'u al mi, kio tio est'as!

Sinjor'in'o SOLNESS
Kiel mi dir'as. Nur et'a'j aĵ'o'j. Brul'is ja ĉiu'j la mal'nov'a'j portret'o'j sur la mur'o'j. Kaj ĉiu'j la mal'nov'a'j silk'a'j kostum'o'j brul'is. Tiu'j kiu aparten'is al la famili'o dum long'a'j temp'o'j. Kaj ĉiu'j punt'aĵ'o'j de patr'in'o kaj av'in'o — ankaŭ ili brul'is. Kaj imag'u, — la juvel'o'j! (pez'e) Kaj ĉiu'j pup'o'j.

HILDE
Pup'o'j?

Sinjor'in'o SOLNESS
(plor'sufok'e) Mi hav'is naŭ delikat'a'j'n pup'o'j'n.

HILDE
Kaj ankaŭ ili brul'is?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ĉiu'j. Ho, est'is kor'ŝir'e, — kor'ŝir'e por mi.

HILDE
Ĉu vi do konserv'is ĉiu'j'n tiu'j'n pup'o'j'n? Ek'de infan'ec'o?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne konserv'is. Mi kaj la pup'o'j, ni kun'viv'ad'is ankaŭ post'e.

HILDE
Post kiam vi far'iĝ'is plen'kresk'a?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, long'e post tiu temp'o.

HILDE
Ankaŭ post kiam vi edz'in'iĝ'is?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho jes. Kiam li nur ne vid'is, tiam — Sed ili ja for'brul'is, la mal'feliĉ'ul'o'j. Neni'u pens'is sav'i ili'n. Ho, est'as trist'e imag'i. Jes, ne rid'u pri mi, fraŭl'in'o Wangel.

HILDE
Mi tut'e ne rid'as.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ĉar iel est'is ja viv'o en ili. Mi port'is ili'n sub mi'a kor'o. Kvazaŭ et'a'j'n ne'nask'it'a'j'n infan'o'j'n.

(Doktor'o Herdal, kun la ĉapel'o en la man'o, el'ven'as tra la pord'o kaj ek'vid'as la sinjor'in'o'n Solness kaj Hilde.)

Doktor'o HERDAL
Nu, vi do sid'as ekster'e kapt'ant'e mal'varm'um'o'n, sinjor'in'o?

Sinjor'in'o SOLNESS
Mi trov'as, ke est'as bon'e kaj varm'e hodiaŭ.

Doktor'o HERDAL
Jes, jes. Sed ĉu io okaz'os en la dom'o? Mi ricev'is leter'et'o'n de vi.

Sinjor'in'o SOLNESS
(ek'star'as) Jes, est'as io pri'parol'end'a kun vi.

Doktor'o HERDAL
Bon'e. Ni do en'ir'u. (al Hilde) En mont'ar'a uniform'o ankaŭ hodiaŭ, fraŭl'in'o?

HILDE
(gaj'e, ek'star'as) Ho jes! Plen'e ekip'it'a! Sed hodiaŭ mi ne supr'e'n'ir'os por romp'i la nuk'o'n. Ni du bon'e rest'os mal'supr'e por rigard'i, ni, doktor'o.

Doktor'o HERDAL
Kio'n ni rigard'u?

Sinjor'in'o SOLNESS
(silent'e, tim'ig'it'e al Hilde) Tŝ, tŝ, — je Di'o! Jen li ven'as! Prov'u de'turn'i li'n de tiu kapric'o. Kaj ni est'u amik'in'o'j, fraŭl'in'o Wangel. Ĉu ne?

HILDE
(impet'e ĵet'as si'n al ŝi'a kol'o) Ho, se ni nur pov'us.

Sinjor'in'o SOLNESS
(liber'ig'as si'n atent'e) Nu—nu—nu! Jen li ven'as, doktor'o! Mi parol'u kun vi.

Doktor'o HERDAL
Ĉu tem'as pri li?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, cert'e li. En'ven'u.

(Ŝi kaj la doktor'o ir'as en la dom'o'n)

(En la post'a moment'o konstru'estr'o Solness ven'as de la ĝarden'o supr'e'n laŭ la ŝtup'ar'o. Serioz'a mien'o kapt'as la vizaĝ'o'n de Hilde)

SOLNESS
(Ek'rigard'as al la pord'o, kiu zorg'e ferm'iĝ'as de intern'e.) Ĉu vi tio'n rimark'is, Hilde, ke tuj kiam mi ven'as, ŝi for'ir'as?

HILDE
Mi rimark'is, ke tuj kiam vi ven'as, vi ig'as ŝi'n for'ir'i.

SOLNESS
Ebl'e tiel. Sed mi ne pov'as i'o'n ŝanĝ'i. (rigard'as ŝi'n atent'e) Ĉu vi frost'as, Hilde? Vi tiel aspekt'as.

HILDE
Mi ĵus el'ven'is de tomb'ej'a kel'o.

SOLNESS
Kio'n vi alud'as per tio?

HILDE
Ke frost'as en mi'a korp'o, konstru'estr'o.

SOLNESS
(mal'rapid'e) Mi kred'as, ke mi kompren'as —

HILDE
Kio'n vi vol'as ĉi tie nun?

SOLNESS
Mi ek'vid'is vi'n de tie for'e.

HILDE
Sed tiam vi ja ankaŭ vid'is ŝi'n?

SOLNESS
Mi sci'is, ke ŝi vol'us tuj for'ir'i, se mi ven'us.

HILDE
Ĉu est'as aflikt'e por vi, ke ŝi tiel evit'as vi'n?

SOLNESS
Iel tio ankaŭ sent'iĝ'as kiel mal'pez'iĝ'o.

HILDE
Ke vi ne hav'as ŝi'n rekt'e antaŭ la okul'o'j?

SOLNESS
Jes.

HILDE
Ke vi ne ĉiam'e vid'as, kiel pez'e ŝi pren'as tio'n ĉi pri la knab'et'o'j?

SOLNESS
Jes. Precip'e tial.

(Hilde paŝ'ad'as sur la verand'o kun la man'o'j sur'dors'e, ek'star'as ĉe la balustrad'o kaj rigard'as ekster'e'n sur la ĝarden'o'n.)

SOLNESS
(post iom'a paŭz'o) Vi parol'is long'e kun ŝi, ĉu?

HILDE
(star'as sen'mov'e kaj ne respond'as)

SOLNESS
Ĉu long'e, mi demand'as.

HILDE
(silent'as kiel antaŭ'e)

SOLNESS
Pri kio ŝi parol'is, Hilde?

HILDE
(daŭr'e silent'as)

SOLNESS
Kompat'ind'a Aline! Cert'e est'is pri la knab'et'o'j.

HILDE
(sku'iĝ'as nervoz'e; rapid'e ŝi kap'sign'as kelk'a'j'n foj'o'j'n.)

SOLNESS
Neniam super'venk'os. Neniam en la mond'o ŝi super'venk'os. (proksim'iĝ'as) Nun vi de'nov'e star'as tie kiel ŝton'a statu'o. Tiel vi star'is ankaŭ hieraŭ vesper'e.

HILDE
(turn'as si'n kaj rigard'as li'n per grand'a'j, serioz'a'j okul'o'j) Mi vol'as for'vojaĝ'i.

SOLNESS
(akr'e) For'vojaĝ'i!

HILDE
Jes.

SOLNESS
Sed tio'n mi ne permes'as.

HILDE
Kio'n mi nun far'u ĉi tie?

SOLNESS
Nur est'i ĉi tie, Hilde!

HILDE
(rigard'as li'n de supr'e mal'supr'e'n) Nu, dank'o'n. Far'iĝ'is ja ne tiel.

SOLNESS
(sen'pri'pens'e) Des pli bon'e!

HILDE
(impet'e) Mi ne pov'as far'i mal'bon'o'n kontraŭ iu, kiu'n mi kon'as! Ne for'pren'i i'o'n, kio aparten'as al ŝi.

SOLNESS
Kiu dir'as, ke vi tio'n far'u!

HILDE
(daŭr'e) Kontraŭ iu fremd'a, konsent'it'e! Ĉar tio est'as io tut'e ali'a! Kontraŭ iu kiu'n mi neniam vid'is antaŭ mi'a'j okul'o'j. Sed kontraŭ iu al kiu mi proksim'iĝ'is —! Ho ne! Ne do! Uŝ!

SOLNESS
Jes, sed i'o'n ali'a'n mi ja ne dir'is!

HILDE
Ho, konstru'estr'o, vi cert'e bon'e sci'as, kiel evolu'us. Kaj tial mi for'vojaĝ'os.

SOLNESS
Kaj kio far'iĝ'os el mi, kiam vi est'os for'ir'int'a? Por kio mi tiam viv'u? Post'e?

HILDE
(kun la ne'difin'ebl'a esprim'o en la okul'o'j) Pri vi ne est'as zorg'o. Vi hav'as ja vi'a'j'n dev'o'j'n por ŝi. Viv'u por tiu'j dev'o'j.

SOLNESS
Tro mal'fru'e. Tiu'j potenc'o'j, — tiu'j — tiu'j —

HILDE
— la diabl'o'j —

SOLNESS
Jes, la diabl'o'j! Kaj ankaŭ la trol'o en'e en mi. Ili suĉ'is el ŝi la viv'sang'o'n. (rid'as sen'esper'e) Pro mi'a feliĉ'o ili tio'n far'is! Jes—jes! (pez'e) Kaj nun ŝi est'as mort'a — pro mi. Kaj mi est'as viv'a katen'it'a al tiu mort'int'o. (en sovaĝ'a tim'o) Mi — mi, kiu ne pov'as viv'i la viv'o'n sen ĝoj'o!

(Hilde ĉirkaŭ'ir'as la tabl'o'n kaj ek'sid'as sur la benk'o'n kun la kubut'o'j sur la tabl'o'tabul'o kaj kun la kap'o apog'at'a en la man'o'j.)

HILDE
(sid'as moment'o'n li'n rigard'ant'e) Kio'n vi do konstru'os ven'ont'a'n foj'o'n?

SOLNESS
(sku'as la kap'o'n) Mi ne kred'as, ke de nun mult'e pli far'iĝ'os.

HILDE
Ne tia'j hejm'ec'a'j, feliĉ'a'j hejm'o'j por patr'in'o kaj patr'o? Kaj por la infan'ar'o?

SOLNESS
Mi ŝat'us sci'i ĉu por tio far'iĝ'os bezon'o est'ont'e.

HILDE
Kompat'ind'a konstru'estr'o! Kaj vi kiu pas'ig'is ĉi tiu'j'n dek jar'o'j'n — dediĉ'ant'e la viv'o'n — nur por tio!

SOLNESS
Nu ja, vi parol'as, Hilde.

HILDE
(ekscit'e) Ho, aspekt'as al mi stult'e, stult'e, — ĉio!

SOLNESS
Kiu ĉio?

HILDE
Ke oni ne kuraĝ'as kapt'i si'a'n propr'a'n feliĉ'o'n. Si'a'n propr'a'n viv'o'n! Nur ĉar star'as io kon'at'a en la voj'o!

SOLNESS
Iu preter kiu oni ne rajt'as pas'i.

HILDE
Mi dezir'us sci'i, ĉu oni ne fund'e rajt'us tio'n far'i? Sed tamen —. Ho, est'i tiu kiu pov'us for'dorm'i el la tut'o!

(Ŝi met'as la brak'o'j'n plat'e sur la tabl'o'n, ripoz'ig'as la mal'dekstr'a'n flank'o'n de la kap'o en la man'o'j'n kaj ferm'as la okul'o'j'n.)

SOLNESS
(turn'as la apog'seĝ'o'n kaj ek'sid'as ĉe la tabl'o) Ĉu vi hav'is hejm'ec'a'n, feliĉ'a'n hejm'o'n — nord'e ĉe vi'a patr'o, Hilde?

HILDE
(sen'mov'e, respond'as kvazaŭ du'on'e en dorm'o) Nur kaĝ'o'n mi hav'is.

SOLNESS
Kaj tie'n vi tut'e ne vol'as re'ven'i?

HILDE
(kiel antaŭ'e) La bird'o de la arb'ar'o ne vol'as re'ir'i en la kaĝ'o'n.

SOLNESS
Prefer'e ĉas'i en la liber'a aer'o —

HILDE
(daŭr'e kiel antaŭ'e) La rab'o'bird'o prefer'e ĉas'as —

SOLNESS
(ten'as la rigard'o'n kuŝ'ant'a sur ŝi) Ke oni hav'us viking'a'n spit'o'n en la viv'o —

HILDE
(kun ordinar'a voĉ'o, mal'ferm'as la okul'o'j'n, sed ne mov'as si'n) Kaj la ali'aĵ'o? Kio tio est'us!

SOLNESS
Fortik'a konscienc'o.

(Hilde vigl'e rekt'ig'as si'n sur la benk'o. Ŝi'a'j okul'o'j de'nov'e hav'as la ĝoj'a'n, bril'a'n esprim'o'n.)

HILDE
(kap'sign'as al li) Mi sci'as, kio'n vi konstru'os ven'ont'a'n foj'o'n, mi!

SOLNESS
Jen vi sci'as pli ol mi, Hilde.

HILDE
Jes, la konstru'estr'o'j, ili ja est'as tiel stult'a'j, ili.

SOLNESS
Kaj kio tio do est'os?

HILDE
(kap'sign'as de'nov'e) La kastel'o.

SOLNESS
Kiu kastel'o?

HILDE
Mi'a kastel'o, kompren'ebl'e.

SOLNESS
Vi nun vol'as hav'i kastel'o'n?

HILDE
Ĉu vi ne ŝuld'as al mi reĝ'land'o'n, mi demand'as?

SOLNESS
Jes, mi aŭd'as vi'n dir'i tio'n.

HILDE
Nu. Vi do ŝuld'as al mi tiu'n reĝ'land'o'n. Kaj al reĝ'land'o aparten'as kastel'o, mi opini'us!

SOLNESS
(pli kaj pli gaj'ig'it'a) Jes, ordinar'e est'as ja tiel.

HILDE
Bon'e; do konstru'u ĝi'n por mi! Tuj!

SOLNESS
(rid'as) Tuj dum hor'o?

HILDE
Jes! Ĉar nun ili pas'is, — la dek jar'o'j. Kaj mi ne plu vol'as atend'ad'i. Do, — el'ig'u la kastel'o'n, konstru'estr'o!

SOLNESS
Ne est'as facil'e est'i vi'a ŝuld'ant'o, Hilde.

HILDE
Tio'n vi dev'us pri'pens'i pli fru'e. Nun est'as tro mal'fru'e. Do — (frap'as la tabl'o'n) — sur'tabl'ig'u la kastel'o'n! Est'as mi'a kastel'o! Mi vol'as ĝi'n tuj hav'i!

SOLNESS
(pli serioz'e, klin'as si'n pli proksim'e'n, kun la brak'o'j sur la tabl'o) Kia vi imag'as la kastel'o'n, Hilde?

(Ŝi'a okul'o vual'iĝ'as iom post iom. Ŝi kvazaŭ rigard'as en si mem.)

HILDE
(mal'rapid'e) Mi'a kastel'o situ'u alt'e. Tre alt'e ĝi kuŝ'u. Kaj liber'e al ĉiu'j flank'o'j. Por ke mi vid'u vast'e, — vast'e ekster'e'n.

SOLNESS
Kaj alt'a tur'o est'u, ĉu?

HILDE
Terur'e alt'a tur'o. Kaj tut'e supr'e sur la tur'o est'u altan'o. Kaj sur ĝi mi vol'as star'i —

SOLNESS
(sen'vol'e tuŝ'as si'a'n frunt'o'n) Ke vi ŝat'as star'i tiel vertiĝ'e alt'e —

HILDE
Ho jes! Ĝust'e tie supr'e mi vol'as star'i rigard'ant'e la ali'ul'o'j'n, — tiu'j'n, kiu'j konstru'as preĝ'ej'o'j'n. Kaj hejm'o'j'n por patr'in'o kaj patr'o kaj la infan'ar'o. Kaj tio'n ankaŭ vi supr'e'n'ir'u por rigard'i.

SOLNESS
(mal'laŭt'e) La konstru'estr'o, ĉu li rajt'as supr'e'n'ven'i al la princ'in'o?

HILDE
Se la konstru'estr'o vol'as.

SOLNESS
(pli mal'laŭt'e) Do mi kred'as, ke la konstru'estr'o ven'os.

HILDE
(kap'sign'as) La konstru'estr'o, — li ven'os.

SOLNESS
Sed neniam plu konstru'os, — kompat'ind'a konstru'estr'o.

HILDE
(vigl'e) Ho jes! Ni du labor'u kun'e. Kaj ni konstru'os la plej bel'a'n, — la plej delikat'a'n en la tut'a mond'o.

SOLNESS
(ekscit'a) Hilde, — dir'u al mi kio tio est'as!

HILDE
(rigard'as li'n rid'et'e, iom'et'e sku'as la kap'o'n, pint'ig'as la buŝ'o'n kaj parol'as kvazaŭ al infan'o) La konstru'estr'o'j, — ili est'as iu'j tre — tre stult'a'j hom'o'j.

SOLNESS
Jes, cert'e ili est'as stult'a'j, jes. Sed dir'u do al mi, kio tio est'as! La plej delikat'a en la mond'o. Kio'n ni du konstru'os kun'e?

HILDE
(silent'as iom'et'e kaj dir'as per ne'difin'ebl'a esprim'o en la okul'o'j) Aer'kastel'o'j.

SOLNESS
Aer'kastel'o'j?

HILDE
(kap'jes'as) Aer'kastel'o'j, jes! Ĉu vi sci'as, kio tia aer'kastel'o est'as?

SOLNESS
Est'as ja la plej delikat'a en la mond'o, vi dir'as.

HILDE
(ek'star'as ekscit'e kaj frap'as kvazaŭ rifuz'e per la man'o) Nu ja, cert'e ja! Aer'kastel'o'j, — ili est'as konven'a'j por rifuĝ'o. Kaj ankaŭ konven'e facil'a'j por konstru'i — (rigard'as li'n mok'e) — prefer'e por tiu'j konstru'estr'o'j, kiu'j hav'as kap'turn'ig'it'a'n konscienc'o'n.

SOLNESS
(ek'star'as) Post tiu ĉi tag'o ni du konstru'os kun'e, Hilde.

HILDE
(kun du'on'e dub'em'a rid'et'o) Tia'n ver'a'n aer'kastel'o'n?

SOLNESS
Jes. Kun fundament'o sub'e.

(Ragnar Brovik ven'as el la dom'o. Li port'as grand'a'n verd'a'n flor'kron'o'n kun flor'o'j kaj silk'a'j ruband'o'j.)

HILDE
(ĝoj'kri'e) La flor'kron'o! Ho, kiel terur'e rav'a!

SOLNESS
(mir'e) Ĉu est'as vi kiu ven'as kun la flor'kron'o, Ragnar?

RAGNAR
Mi promes'is al la labor'estr'o.

SOLNESS
(mal'pez'ig'it'a) Nu, do cert'e pli'bon'iĝ'is pri vi'a patr'o?

RAGNAR
Ne.

SOLNESS
Ĉu ne vigl'ig'is li'n, kio'n mi skrib'is?

RAGNAR
Ven'is tro mal'fru'e.

SOLNESS
Tro mal'fru'e!

RAGNAR
Kiam ŝi ven'is kun ĝi, li ne plu konsci'iĝ'is. Li ek'hav'is apopleksi'o'n.

SOLNESS
Sed ir'u do hejm'e'n al li! Zorg'u pri vi'a patr'o.

RAGNAR
Li ne plu bezon'as mi'n.

SOLNESS
Sed vi cert'e bezon'as est'i ĉe li.

RAGNAR
Ŝi sid'as ĉe li'a lit'o.

SOLNESS
(iom ne'cert'e) Kaj'a?

RAGNAR
(rigard'as li'n sombr'e) Jes, — Kaj'a, jes.

SOLNESS
Ir'u hejm'e'n, Ragnar. Kaj al li kaj al ŝi. Don'u al mi la flor'kron'o'n.

RAGNAR
(sub'prem'ant'e mok'a'n rid'et'o'n) Vi do ne mem vol'as —?

SOLNESS
Mi mem port'os ĝi'n lok'e'n. (pren'as de li la flor'kron'o'n) Kaj ir'u hejm'e'n, vi. Ni ne bezon'as vi'n hodiaŭ.

RAGNAR
Mi sci'as, ke de nun vi ne bezon'as mi'n. Sed hodiaŭ mi rest'os.

SOLNESS
Nu, do rest'u se vi nepr'e vol'as.

HILDE
(ĉe la balustrad'o) Konstru'estr'o, — ĉi tie mi vol'as star'i vi'n rigard'ant'e.

SOLNESS
Mi'n!

HILDE
Est'os terur'e ekscit'e.

SOLNESS
(mal'laŭt'e) Pri tio ni du parol'os post'e, Hilde.

(Li ir'as kun la flor'kron'o mal'supr'e'n laŭ la ŝtup'ar'o kaj for'e'n tra la ĝarden'o.)

HILDE
(post'rigard'as li'n; post'e ŝi turn'as si'n al Ragnar.) Vi dev'us do almenaŭ dank'i li'n, mi pens'as.

RAGNAR
Dank'i li'n? Ĉu mi dank'us li'n?

HILDE
Jes, vi ja ver'e dev'us!

RAGNAR
Est'us pli ĝust'e dank'i vi'n.

HILDE
Kial vi dir'as ti'aĵ'o'n?

RAGNAR
(ne respond'ant'e al ŝi) Sed est'u si'n'gard'a, fraŭl'in'o! Ĉar vi ankoraŭ ne kon'as li'n bon'e.

HILDE
(fajr'e) Ho, est'as mi, kiu kon'as li'n plej bon'e!

RAGNAR
(rid'as en koler'o) Dank'i li'n, kiu ten'is mi'n mal'supr'e jar'o'n post jar'o! Li'n, kiu ig'is mi'a'n patr'o'n dub'i pri mi. Ig'is mi'n mem dub'i —. Kaj ĉio nur por ke —!

HILDE
(kvazaŭ i'o'n suspekt'ant'e) Por ke —? Dir'u tuj!

RAGNAR
Por pov'i ten'i ŝi'n ĉe si.

HILDE
(ek'paŝ'as al li) La fraŭl'in'o'n ĉe la pupitr'o!

RAGNAR
Jes.

HILDE
(minac'ant'e, per pugn'it'a'j man'o'j) Ne est'as ver'o! Vi mensog'as pri li!

RAGNAR
Ankaŭ mi ne vol'is tio'n kred'i antaŭ hodiaŭ, — kiam ŝi mem rakont'is.

HILDE
(kvazaŭ ekster si mem) Kio'n ŝi dir'is! Mi vol'as sci'i! Tuj! Tuj!

RAGNAR
Ŝi dir'is, ke li pren'is ŝi'a'n anim'o'n — tut'e kaj plen'e. Pren'is ŝi'a'j'n pens'o'j'n sol'e por si. Ŝi dir'as, ke ŝi neniam pov'os las'i li'n. Ke ŝi vol'as rest'i ĉi tie, kie li est'as —

HILDE
(kun fajr'a'j okul'o'j) Ŝi ne rajt'as!

RAGNAR
(kvazaŭ esplor'e) Pro kiu ŝi ne rajt'as?

HILDE
(rapid'e) Ankaŭ ne pro li!

RAGNAR
Ho ne, — mi ja bon'e kompren'as ĉio'n nun. De nun ŝi ebl'e nur — ĝen'us.

HILDE
Neni'o'n vi kompren'as — parol'ant'e tiel! Ne, mi dir'u al vi, kial li re'ten'is ŝi'n.

RAGNAR
Kaj kial do?

HILDE
Por re'ten'i vi'n.

RAGNAR
Ĉu li dir'is tio'n al vi?

HILDE
Ne, sed est'as tiel! Dev'as est'i tiel! (sovaĝ'e) Mi vol'as, — mi vol'as, ke est'u tiel!

RAGNAR
Kaj ĝust'e kiam vi ven'is, — li mal'kapt'is ŝi'n.

HILDE
Vi'n, — vi'n li mal'kapt'is! Ĉu vi kred'as, ke li pens'as pri tia'j fremd'a'j fraŭl'in'o'j, li?

RAGNAR
(pri'pens'as) Ĉu li tim'ad'is mi'n?

HILDE
Li tim'ad'is? Tiel orgojl'a vi ne est'u, mi pens'as.

RAGNAR
Ho, li ja antaŭ long'e est'us dev'int'a kompren'i, ke ankaŭ mi taŭg'as al io, mi. — Ceter'e, — tim'em'a, — est'as ĝust'e tio, kio li est'as, vi sci'u.

HILDE
Li! Imag'u al mi tio'n!

RAGNAR
Iel li est'as tim'em'a. Li, la grand'a konstru'estr'o. Rab'i la viv'feliĉ'o'n de ali'a'j hom'o'j, — kiel li far'is pri mi'a patr'o kaj mi, — pri tio li ne tim'as. Sed nur tio, grimp'i supr'e'n sur iu skafald'et'o, — de tio li pet'us Di'o'n protekt'i si'n!

HILDE
Ho, vi dev'us est'i vid'int'a li'n tiel alt'e supr'e, — tiel vertiĝ'e alt'e, kiel mi li'n iam vid'is!

RAGNAR
Ĉu vi vid'is?

HILDE
Jes, mi ver'e far'is. Tiel liber'a kaj fier'a kiel li star'is fiks'ant'e la flor'kron'o'n al la vent'o'montr'il'o!

RAGNAR
Mi sci'as, ke unu foj'o'n en si'a viv'o li kuraĝ'is. Unu sol'a'n foj'o'n. Ni jun'ul'o'j oft'e parol'is pri tio. Sed neni'u potenc'o en la mond'o ig'os li'n far'i tio'n de'nov'e.

HILDE
Hodiaŭ li far'os de'nov'e!

RAGNAR
(mok'e) Ho, vi kred'u tio'n!

HILDE
Ni vid'os!

RAGNAR
Nek vi nek mi tio'n vid'os.

HILDE
(furioz'e, sen'brid'e) Mi vol'as vid'i! Mi vol'as kaj mi dev'as vid'i!

RAGNAR
Sed li ne far'os. Simpl'e ne kuraĝ'os. Ĉar li ja hav'as tiu'n difekt'o'n, — li, la grand'a konstru'estr'o.

(Sinjor'in'o Solness el'ven'as de la dom'o ekster'e'n sur la verand'o.)

Sinjor'in'o SOLNESS
(ĉirkaŭ'rigard'as) Ĉu li ne ĉe'est'as? Kie'n li ir'is?

RAGNAR
La konstru'estr'o est'as tie ĉe la labor'ist'o'j.

HILDE
Li ir'is kun la flor'kron'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
(en tim'o) Kun la flor'kron'o! Ho Di'o, — ho Di'o! Brovik, — ir'u al li! Send'u li'n ĉi tie'n!

RAGNAR
Ĉu mi dir'u, ke la sinjor'in'o vol'as parol'i kun li?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho jes, kar'a, far'u. — Ne, ne, — ne dir'u ke mi vol'as i'o'n! Dir'u, ke est'as iu. Kaj ke li dev'as tuj ven'i.

RAGNAR
Bon'e. Mi far'os, sinjor'in'o.

(Li ir'as mal'supr'e'n la ŝtup'ar'o'n kaj for tra la ĝarden'o.)

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, fraŭl'in'o Wangel, vi ne pov'as imag'i kia'n tim'o'n mi sufer'as pro li.

HILDE
Sed ĉu tio ĉi est'as tiel tim'ig'ind'a?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho jes, kompren'ebl'e. Imag'u se li serioz'e far'os! Se li ek'pens'as supr'e'n'ir'i la skafald'o'n!

HILDE
(ekscit'it'e) Ĉu vi kred'as, ke li far'os?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, oni neniam pov'as sci'i kio'n li pov'us ek'pens'i. Li pov'us far'i kio'n ajn.

HILDE
Aha, ankaŭ vi opini'as, ke li est'as — tia —?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, mi ne plu sci'as, kio'n opini'i pri li. Ĉar la doktor'o ja rakont'is al mi tiom'e. Kaj kiam mi tio'n kun'met'as kun iaĵoj, kiu'j'n mi aŭd'is li'n dir'i —

(Doktor'o Herdal ek'rigard'as tra la pord'o)

Doktor'o HERDAL
Ĉu li ne baldaŭ ven'os?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, mi pens'as. Mi almenaŭ send'is por vok'i li'n.

Doktor'o HERDAL
(pli proksim'e) Sed vi ja dev'as en'ir'i, vi, sinjor'in'o —

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne, ne. Mi rest'os ĉi tie por atend'i Halvard.

Doktor'o HERDAL
Jes, sed ven'is kelk'a'j sinjor'in'o'j al vi —

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho Di'o, ankaŭ tio! Kaj ĝust'e nun!

Doktor'o HERDAL
Ven'is iu'j, kiu'j dir'as, ke ili nepr'e vol'as rigard'i la solen'aĵ'o'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes-ja, mi do tamen dev'as en'ir'i al ili. Ĉar est'as ja mi'a dev'o.

HILDE
Ĉu vi ne pov'as pet'i tiu'j'n sinjor'in'o'j'n for'ir'i?

Sinjor'in'o SOLNESS
Ne'ebl'as. Ĉar ili ja jam ven'is, est'as mi'a dev'o akcept'i ili'n. Sed rest'u vi ĉi tie dum'e, — por akcept'i li'n, kiam li ven'os.

Doktor'o HERDAL
Kaj re'ten'u li'n per babil'aĵ'o tiom long'e kiel ebl'e —

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, far'u, kar'a fraŭl'in'o Wangel. Re'ten'u li'n tiel firm'e kiel vi pov'as.

HILDE
Ĉu ne est'us pli ĝust'e, ke vi mem far'us?

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, je Di'o, — est'us ja mi'a dev'o. Sed kiam oni hav'as dev'o'j'n mult'flank'e, tiam —

Doktor'o HERDAL
(rigard'as al la ĝarden'o) Jen li ven'as!

Sinjor'in'o SOLNESS
Kaj imag'u, — mi kiu dev'as en'ir'i!

Doktor'o HERDAL
(al Hilde) Ne menci'u ke mi ĉe'est'as.

HILDE
Ne, mi cert'e trov'os ali'a'n parol'tem'o'n kun la konstru'estr'o.

Sinjor'in'o SOLNESS
Kaj nepr'e re'ten'u li'n. Mi opini'as, ke est'as vi, kiu kapabl'as.

(Sinjor'in'o Solness kaj doktor'o Herdal ir'as en la dom'o'n. Hilde rest'as star'ant'a sur la verand'o.)

(Konstru'estr'o Solness ven'as de la ĝarden'o supr'e'n laŭ la ŝtup'ar'o)

SOLNESS
Laŭ'dir'e est'as iu, kiu serĉ'as mi'n, mi aŭd'as.

HILDE
Jes, tiu est'as mi, konstru'estr'o.

SOLNESS
Ho, ĉu est'as vi, Hilde. Mi tim'is, ke est'us Aline kaj la doktor'o.

HILDE
Aspekt'e vi est'as tre tim'em'a, vi!

SOLNESS
Ĉu vi tio'n kred'as?

HILDE
Jes, hom'o'j dir'as, ke vi tim'as grimp'i — ekzempl'e la skafald'o'j'n.

SOLNESS
Nu, tio est'as ja apart'a afer'o, tio.

HILDE
Sed tim'em'a, — vi do est'as?

SOLNESS
Jes, mi est'as.

HILDE
Tim'as ke vi fal'os kaj mort'frap'iĝ'os?

SOLNESS
Ne, tiel ne.

HILDE
Kiel do?

SOLNESS
Mi tim'as la venĝ'o'n, Hilde.

HILDE
La venĝ'o'n? (sku'as la kap'o'n) Tio'n mi ne kompren'as.

SOLNESS
Ek'sid'u. Kaj mi rakont'os i'o'n al vi.

HILDE
Jes, far'u! Tuj!

(Ŝi ek'sid'as sur taburet'o'n ĉe la balustrad'o kaj rigard'as li'n atent'e.)

SOLNESS
(ĵet'as si'a'n ĉapel'o'n sur la tabl'o'n) Vi ja sci'as, ke la unu'a pri kio mi komenc'is, est'is preĝ'ej'a'j konstru'aĵ'o'j.

HILDE
(kap'sign'as) Mi bon'e sci'as.

SOLNESS
Ĉar mi, vid'u, kiel knab'o mi ven'is el pi'a hejm'o en la kamp'ar'o. Kaj tial ŝajn'is al mi, ke tiu preĝ'ej'a konstru'ad'o est'as la plej dign'a, kiu'n mi pov'us elekt'i.

HILDE
Jes — jes.

SOLNESS
Kaj tio'n mi kuraĝ'as dir'i, ke mi konstru'is tiu'j'n et'a'j'n, mal'riĉ'a'j'n preĝ'ej'o'j'n kun tiel honest'a kaj varm'a kaj kor'a anim'o, ke — ke —

HILDE
Ke —? Nu?

SOLNESS
Jes, ŝajn'is al mi, ke li pov'us est'i kontent'a pri mi.

HILDE
Li? Kiu li?

SOLNESS
Li, kiu hav'us la preĝ'ej'o'j'n, kompren'ebl'e! Li, por kiu ili serv'us al honor'o kaj laŭd'o.

HILDE
Ĉu tiel! Sed ĉu vi cert'as, ke — ke li ne est'is — tiel — kontent'a pri vi?

SOLNESS
(mal'estim'e) Li kontent'a pri mi! Kiel pov'as vi tiel parol'i, Hilde? Li, kiu permes'is al la trol'o en mi bru'i laŭ propr'a vol'o. Li, kiu ordon'is al ili ĉe'est'i nokt'e kaj tag'e por serv'i mi'n, — al ĉiu'j tiu'j — tiu'j —

HILDE
Diabl'o'j —

SOLNESS
Jes, ambaŭ spec'o'j. Ho ne, mi dev'is sent'i, ke li ne est'as kontent'a pri mi. (mister'e) Kompren'u, ke tial ver'e li ig'is for'brul'i la mal'nov'a'n dom'o'n.

HILDE
Ĉu tial?

SOLNESS
Jes, ĉu vi ne kompren'as? Li vol'is don'i al mi ebl'ec'o'n far'iĝ'i majstr'o en mi'a fak'o — kaj konstru'i ankoraŭ pli honor'ind'a'j'n preĝ'ej'o'j'n por li. Unu'e mi ne kompren'is kie'n li vol'is. Sed jen subit'e ek'lum'iĝ'is por mi.

HILDE
Kiam tio okaz'is?

SOLNESS
Tio okaz'is kiam mi konstru'is la preĝ'ej'tur'o'n nord'e en Lysanger.

HILDE
Tio'n mi suspekt'is.

SOLNESS
Ĉar, vid'u Hilde, tie nord'e en la fremd'a lok'o, tie mi konstant'e pens'ad'is kaj cerb'um'is en mi mem. Jen mi vid'is kial li for'pren'is de mi mi'a'j'n infan'o'j'n. Est'is por ke neni'o mal'help'u mi'n. Ne ti'aĵ'o'j kiel am'o kaj feliĉ'o, kompren'u. Mi dev'is nur est'i konstru'estr'o. Neni'o ali'a. Kaj mi'a'n tut'a'n viv'o'n mi dev'is konstru'i por li. (rid'as) Sed el tio tamen neni'o far'iĝ'is.

HILDE
Kio'n vi do far'is?

SOLNESS
Unu'e mi esplor'is kaj prov'is mi'n mem —

HILDE
Kaj post'e?

SOLNESS
Post'e mi far'is la ne'ebl'a'n. Mi kiel li.

HILDE
La ne'ebl'a'n?

SOLNESS
Neniam antaŭ'e mi el'ten'is grimp'i alt'e'n kaj liber'e supr'e'n. Sed tiu'n tag'o'n mi kapabl'is.

HILDE
(ek'salt'as) Jes, jes, vi kapabl'is!

SOLNESS
Kaj kiam mi star'is tie tut'e supr'e kaj pend'ig'is la flor'kron'o'n sur la pint'o'n, mi dir'is al li: Aŭskult'u nun, vi potenc'ul'o! De nun mi vol'as est'i liber'a konstru'estr'o, ankaŭ mi. En mi'a fak'o. Kiel vi en la vi'a. Neniam plu mi vol'as konstru'i preĝ'ej'o'j'n por vi. Nur hejm'o'j'n por hom'o'j.

HILDE
(kun grand'a'j bril'a'j okul'o'j) Tio est'is la kant'o, kiu'n mi aŭd'is tra la aer'o!

SOLNESS
Sed li el'pens'is i'o'n post'e.

HILDE
Kio'n vi alud'as per tio?

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n mal'ĝoj'e) Konstru'i hejm'o'j'n por hom'o'j, — ne valor'as ŝiling'o'n, Hilde.

HILDE
Ĉu tio'n vi dir'as nun?

SOLNESS
Jes, ĉar nun mi vid'as. La hom'o'j ne bezon'as si'a'j'n hejm'o'j'n. Ne por est'i feliĉ'a'j, ne. Kaj ankaŭ mi ne bezon'us tia'n hejm'o'n. Se mi iu'n posed'us. (kun silent'a, amar'a rid'o) Jen la tut'a aranĝ'o, tiel long'e, tiel long'e kiel mi vid'as mal'antaŭ'e'n. Ver'e neni'o konstru'it'a. Eĉ neni'o ofer'it'a por i'o'n konstru'i. Neni'o, neni'o — ĉio.

HILDE
Kaj neni'o'n vi vol'as konstru'i ek'de nun?

SOLNESS
(vigl'e) Jes, ĝust'e nun mi vol'as komenc'i!

HILDE
Kio'n do? Kio'n do? Dir'u tuj!

SOLNESS
La sol'a en kiu mi kred'as ke kuŝ'as hom'a feliĉ'o, tio'n mi vol'as nun konstru'i.

HILDE
(rigard'as li'n firm'e) Konstru'estr'o, — nun vi pens'as pri ni'a'j aer'kastel'o'j.

SOLNESS
La aer'kastel'o'j, jes.

HILDE
Mi tim'as, ke vi kap'turn'iĝ'us antaŭ ol ni ating'us du'on'voj'e.

SOLNESS
Ne kiam mi pov'as ir'i man'o'n en man'o kun vi, Hilde.

HILDE
(kun aspekt'o de sub'prem'at'a koler'o) Nur kun mi? Ĉu ne plur'a'j kun'ir'os?

SOLNESS
Pri kiu'j ali'a'j vi pens'as?

HILDE
Ho, — ŝi, tiu Kaj'a ĉe la pupitr'o. Povr'ul'in'o, — ĉu vi ne ankaŭ kun'pren'os ŝi'n?

SOLNESS
Hoho. Ĉu est'is pri ŝi, ke Aline sid'is ĉi tie babil'ant'e kun vi.

HILDE
Ĉu est'as tiel aŭ ĉu ne?

SOLNESS
(impet'e) Mi ne respond'as pri ti'aĵ'o! Vi plen'e kaj tut'e kred'u mi'n!

HILDE
Dum dek jar'o'j mi kred'is tut'e, tut'e pri vi.

SOLNESS
Vi daŭr'e kred'u pri mi!

HILDE
Do las'u mi'n vid'i vi'n liber'a alt'e supr'e!

SOLNESS
(pez'e) Ho, Hilde, — tiel por ĉiu'tag'a uz'o mi ne est'as.

HILDE
(pasi'e) Mi vol'as! Mi vol'as! (pet'ant'e) Nur unu sol'a'n foj'o'n ankoraŭ, konstru'estr'o! Far'u la ne'ebl'a'n de'nov'e!

SOLNESS
(star'as ŝi'n profund'e rigard'ant'e) Se mi tio'n prov'as, Hilde, mi vol'as star'i tie supr'e al li parol'ant'e kiel la pas'int'a'n foj'o'n.

HILDE
(en kresk'ant'a intens'ec'o) Kio'n vi dir'os al li.

SOLNESS
Mi dir'os al li: Aŭskult'u mi'n, potenc'a majstr'o, — juĝ'u pri mi laŭ vi'a bon'trov'o, kiel al vi plaĉ'as. Sed de nun mi nur konstru'os la plej delikat'a'n en la mond'o —

HILDE
(en rav'o) Jes — jes — jes!

SOLNESS
— konstru'os kun'e kun princ'in'o, kiu'n mi am'as —

HILDE
Jes, dir'u tio'n al li! Dir'u tio'n al li!

SOLNESS
Jes. Kaj post'e mi dir'os al li: Nun mi ir'os mal'supr'e'n kaj ĉirkaŭ'brak'os ŝi'n kaj kis'os ŝi'n —

HILDE
— mult'a'j'n foj'o'j'n! Dir'u tio'n!

SOLNESS
— mult'a'j'n, mult'a'j'n foj'o'j'n mi vol'as dir'i.

HILDE
Kaj jen —?

SOLNESS
Jen mi vol'as sving'i mi'a'n ĉapel'o'n — kaj ir'i mal'supr'e'n al la ter'o — kaj far'i kiel mi al li dir'is.

HILDE
(kun etend'at'a man'o) Nun mi re'vid'as vi'n, kiel tiu'n foj'o'n kiam est'is kant'ad'o en la aer'o!

SOLNESS
(rigard'as ŝi'n kun klin'at'a kap'o) Kiel vi far'iĝ'is tia, kia vi est'as, Hilde?

HILDE
Kiel vi far'is mi'n tia, kia mi est'as?

SOLNESS
(mal'long'e kaj firm'e) La princ'in'o hav'u si'a'n kastel'o'n.

HILDE
(ĝoj'kri'e, man'frap'as) Ho, konstru'estr'o —! Mi'a delikat'a, delikat'a kastel'o. Ni'a aer'kastel'o!

SOLNESS
Kun fundament'o sub'e.

(En la strat'o kolekt'iĝ'is mult'a'j hom'o'j, kiu'j nur mal'klar'e vid'iĝ'as inter la arb'o'j. Muzik'o el blov'instrument'o'j aŭd'iĝ'as de for'e mal'antaŭ la nov'a dom'o)

(Sinjor'in'o Solness, kun pelt'kol'um'o, doktor'o Herdal, kun ŝi'a blank'a ŝal'o sur la brak'o, kaj kelk'a'j sinjor'in'o'j ven'as sur la verand'o'n. Ragnar Brovik sam'temp'e ven'as de la ĝarden'o.)

Sinjor'in'o SOLNESS
(al Ragnar) Ĉu est'u ankaŭ muzik'o?

RAGNAR
Jes. Est'as la asoci'o de la konstru'labor'ist'o'j. (al Solness) Mi dir'u de la labor'estr'o, ke li nun star'as pret'a por supr'e'n'ir'i kun la flor'kron'o.

SOLNESS
(pren'as si'a'n ĉapel'o'n) Bon'e. Mi mem ven'os.

Sinjor'in'o SOLNESS
(tim'e) Kio'n vi vol'as tie, Halvard?

SOLNESS
(abrupt'e) Mi dev'as est'i tie sub'e kun la labor'ist'o'j.

Sinjor'in'o SOLNESS
Jes, sub'e, jes. Nur sub'e.

SOLNESS
Mi ja kutim'as. Tiel labor'tag'e.

(Li mal'supr'e'n'ir'as la ŝtup'ar'o'n kaj for tra la ĝarden'o.)

Sinjor'in'o SOLNESS
(vok'as post li'n super la balustrad'o) Sed nepr'e pet'u la vir'o'n, ke li est'u si'n'gard'em'a, kiam li supr'e'n'ir'os! Promes'u tio'n, Halvard!

Doktor'o HERDAL
(al sinjor'in'o Solness) Jen vid'u ke mi prav'as! Li ne plu pens'as pri tiu'j stult'aĵ'o'j.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, tio mal'pez'ig'is! Du foj'o'j'n vir'o'j fal'is por ni. Kaj ambaŭ mort'is sur'lok'e. (turn'as si'n al Hilde) Dank'o'n al vi, fraŭl'in'o Wangel, ke vi re'ten'is li'n tiel firm'e. Mi cert'e ne est'us pov'int'a.

Doktor'o HERDAL
(gaj'e) Jes, jes, fraŭl'in'o Wangel, vi ja kapabl'as re'ten'i kiu'n ajn firm'e, se vi ver'e vol'as, vi!

(Sinjor'in'o Solness kaj doktor'o Herdal ir'as al la sinjor'in'o'j, kiu'j star'as pli proksim'e al la ŝtup'ar'o rigard'ant'e tra la ĝarden'o. Hilde rest'as star'ant'a ĉe la balustrad'o antaŭ'e. Ragnar ir'as al ŝi.)

RAGNAR
(kun sub'prem'at'a rid'o, du'on'e mal'laŭt'e) Fraŭl'in'o, — vi vid'as la jun'a'j'n hom'o'j'n mal'supr'e sur la strat'o, ĉu?

HILDE
Jes.

RAGNAR
Est'as la kamarad'o'j, kiu'j vol'as rigard'i la majstr'o'n.

HILDE
Kial vol'as ili li'n rigard'i?

RAGNAR
Ili vol'as vid'i, ke li ne kuraĝ'as supr'e'n'grimp'i sur si'a'n propr'a'n dom'o'n.

HILDE
Ĉu tio'n ili vol'as, tiu'j knab'o'j!

RAGNAR
(koler'e kaj mok'e) Li sub'prem'is ni'n sufiĉ'e long'e, li. Nun ni vol'as vid'i ke ankaŭ li dev'as ten'i si'n sub'e.

HILDE
Tio'n vi ne vid'os. Ĉi tiu'n foj'o'n ne.

RAGNAR
(rid'et'as) Ĉu? Kie ni do vid'os li'n?

HILDE
Alt'e, — alt'e supr'e ĉe la pint'o vi vid'os li'n!

RAGNAR
(rid'as) Li'n! Kred'u tio'n!

HILDE
Li vol'as al la supr'o. Kaj do vi li'n tie vid'os.

RAGNAR
Jes, li vol'as, jes! Tio'n mi volont'e kred'as. Sed efektiv'e li ne pov'as. Kap'turn'iĝ'us por li long'e, long'e antaŭ ol li ating'us du'on'e. Li dev'us re'e'n ramp'i mal'supr'e'n sur man'o'j kaj genu'o'j.

Doktor'o HERDAL
(montr'as ekster'e'n) Vid'u! La labor'estr'o supr'e'n'ir'as la ŝtup'ar'eg'o'j'n.

Sinjor'in'o SOLNESS
Kaj li ja hav'as la flor'kron'o'n por port'i. Ke li nun est'u si'n'gard'a!

RAGNAR
(ek'rigard'as dub'em'e kaj kri'as) Sed est'as ja —!

HILDE
(kri'as en ĝoj'eg'o) Est'as la konstru'estr'o mem!

Sinjor'in'o SOLNESS
(ek'kri'as en tim'o) Jes, est'as Halvard! Ho, grand'a Di'o —! Halvard! Halvard!

Doktor'o HERDAL
Tŝ! Ne kri'u al li!

Sinjor'in'o SOLNESS
(du'on'e sen'reg'a) Mi vol'as al li! Pren'u li'n mal'supr'e'n!

Doktor'o HERDAL
(re'ten'as ŝi'n) Ĉiu'j star'u sen'mov'e! Eĉ ne son'o!

HILDE
(sen'mov'a, sekv'as Solness per la okul'o'j) Li ir'as supr'e'n, supr'e'n. Ĉiam pli supr'e'n. Ĉiam pli supr'e'n! Vid'u! Vid'u nur!

RAGNAR
(sen'spir'e) Nun li dev'as turn'i. Ne ebl'as io ali'a.

HILDE
Li grimp'as supr'e'n, supr'e'n. Baldaŭ li est'os tut'e supr'e.

Sinjor'in'o SOLNESS
Ho, mi mort'os pro tim'o. Mi ne el'ten'as la vid'o'n!

Doktor'o HERDAL
Do ne rigard'u li'n, vi.

HILDE
Jen li star'as sur la plej super'a'j tabul'o'j! Tut'e supr'e!

Doktor'o HERDAL
Neni'u mov'u si'n! Ĉu vi aŭd'as!

HILDE
(ĝoj'as en silent'a ĝu'o) Fin'e! Fin'e! Nun mi de'nov'e vid'as li'n grand'a kaj liber'a!

RAGNAR
(kvazaŭ sen'voĉ'a) Sed tio est'as ja —

HILDE
Tia mi vid'is li'n dum la dek jar'o'j. Kiel mem'fid'e li star'as! Tamen terur'e ekscit'e. Rigard'u li'n! Nun li pend'ig'as la flor'kron'o'n sur la turp'int'o'n!

RAGNAR
Est'as kvazaŭ rigard'i i'o'n ne'ebl'a'n.

HILDE
Jes, est'as ja la ne'ebl'a, tio, kio'n li nun far'as! (kun ne'difin'ebl'a esprim'o en la okul'o'j) Ĉu vi vid'as iu'n ali'a'n tie supr'e ĉe li?

RAGNAR
Est'as neni'u ali'a.

HILDE
Jes, est'as iu kun kiu li kverel'as.

RAGNAR
Vi erar'as.

HILDE
Ĉu vi eĉ ne aŭd'as kant'o'n en la aer'o?

RAGNAR
Dev'as est'i la vent'o en la arb'o'kron'o'j.

HILDE
Mi aŭd'as kant'o'n. Fort'a'n kant'o'n! (kri'as en sovaĝ'a ĝoj'o) Vid'u, vid'u! Nun li sving'as la ĉapel'o'n! Li salut'as al ni sub'e! Ho, salut'u do supr'e'n al li. Ĉar nun, nun est'as fin'it'e! (tir'as la blank'a'n ŝal'o'n for de la doktor'o, sving'as ĝi'n kaj kri'as supr'e'n) Viv'u la konstru'estr'o Solness!

Doktor'o HERDAL
Ne far'u! Ne far'u! Pro Di'o —!

(La sinjor'in'o'j sur la verand'o sving'as poŝ'tuk'o'j'n kaj oni hura'as mal'supr'e en la strat'o. Subit'e mut'iĝ'as, kaj la hom'amas'o trans'ŝalt'as al kri'o de terur'o. Hom'a korp'o kun'e kun tabul'o'j kaj pec'o'j de lign'aĵ'o vid'iĝ'as inter la arb'o'j fal'i mal'supr'e'n.)

Sinjor'in'o SOLNESS Kaj La Sinjor'in'o'j
(sam'temp'e) Li fal'as!

(Sinjor'in'o Solness ŝancel'iĝ'as, fal'et'as sen'fort'a mal'antaŭ'e'n kaj kapt'iĝ'as de la sinjor'in'o'j sub kri'o'j kaj konfuz'o.)

(La hom'amas'o sur la strat'o romp'as la bar'il'o'n kaj sturm'as en la ĝarden'o'n. Ankaŭ doktor'o Herdal rapid'as tie'n. Mal'long'a paŭz'o)

HILDE
(fiks'e rigard'as supr'e'n kaj dir'as kvazaŭ ŝton'iĝ'int'a) Mi'a konstru'estr'o.

RAGNAR
(apog'as si'n trem'e al la balustrad'o) Li cert'e est'as frakas'it'a. Mort'ig'it'a sur'lok'e.

Unu El La Sinjor'in'o'j
(dum oni port'as sinjor'in'o'n Solness en la dom'o'n) Kur'u al la doktor'o —

RAGNAR
Mi ne pov'as mov'i pied'o'n —

Ali'a Sinjor'in'o
Vok'u do iu'n tie sub'e!

RAGNAR
(prov'as vok'i) Kiel est'as? Ĉu li viv'as?

Voĉ'o
(el la ĝarden'o) Konstru'estr'o Solness est'as mort'a!

Ali'a'j Voĉ'o'j
(pli proksim'e) La tut'a kap'o frakas'it'a. — Li fal'is rekt'e en la ŝton'ej'o'n.

HILDE
(turn'as si'n al Ragnar kaj dir'as silent'e) Nun mi ne plu vid'as li'n tie supr'e.

RAGNAR
Terur'e. Li tamen ne kapabl'is.

HILDE
(kvazaŭ en silent'a, frenez'a triumf'o) Sed tut'e al la supr'o li ating'is. Kaj mi aŭd'is harp'o'j en la aer'o. (Ŝi sving'as la ŝal'o'n supr'e'n kaj kri'as en sovaĝ'a ard'o) Mi'a, — mi'a konstru'estr'o!

  
  
  
  
  
  
End of the Project Gutenberg EBook of Konstruestro Solness, by Henrik Ibsen  
  
*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK KONSTRUESTRO SOLNESS ***  
  
***** This file should be named 19858-h.htm or 19858-h.zip *****  
This and all associated files of various formats will be found in:  
        http://www.gutenberg.org/1/9/8/5/19858/  
  
Produced by Andrew Sly  
  
Updated editions will replace the previous one--the old editions  
will be renamed.  
  
Creating the works from public domain print editions means that no  
one owns a United States copyright in these works, so the Foundation  
(and you!) can copy and distribute it in the United States without  
permission and without paying copyright royalties.  Special rules,  
set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to  
copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to  
protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark.  Project  
Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you  
charge for the eBooks, unless you receive specific permission.  If you  
do not charge anything for copies of this eBook, complying with the  
rules is very easy.  You may use this eBook for nearly any purpose  
such as creation of derivative works, reports, performances and  
research.  They may be modified and printed and given away--you may do  
practically ANYTHING with public domain eBooks.  Redistribution is  
subject to the trademark license, especially commercial  
redistribution.  
  
  
  
*** START: FULL LICENSE ***  
  
THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE  
PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK  
  
To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free  
distribution of electronic works, by using or distributing this work  
(or any other work associated in any way with the phrase "Project  
Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project  
Gutenberg-tm License (available with this file or online at  
http://gutenberg.org/license).  
  
  
Section 1.  General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm  
electronic works  
  
1.A.  By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm  
electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to  
and accept all the terms of this license and intellectual property  
(trademark/copyright) agreement.  If you do not agree to abide by all  
the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy  
all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession.  
If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project  
Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the  
terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or  
entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8.  
  
1.B.  "Project Gutenberg" is a registered trademark.  It may only be  
used on or associated in any way with an electronic work by people who  
agree to be bound by the terms of this agreement.  There are a few  
things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works  
even without complying with the full terms of this agreement.  See  
paragraph 1.C below.  There are a lot of things you can do with Project  
Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement  
and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic  
works.  See paragraph 1.E below.  
  
1.C.  The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation"  
or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project  
Gutenberg-tm electronic works.  Nearly all the individual works in the  
collection are in the public domain in the United States.  If an  
individual work is in the public domain in the United States and you are  
located in the United States, we do not claim a right to prevent you from  
copying, distributing, performing, displaying or creating derivative  
works based on the work as long as all references to Project Gutenberg  
are removed.  Of course, we hope that you will support the Project  
Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by  
freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of  
this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with  
the work.  You can easily comply with the terms of this agreement by  
keeping this work in the same format with its attached full Project  
Gutenberg-tm License when you share it without charge with others.  
  
1.D.  The copyright laws of the place where you are located also govern  
what you can do with this work.  Copyright laws in most countries are in  
a constant state of change.  If you are outside the United States, check  
the laws of your country in addition to the terms of this agreement  
before downloading, copying, displaying, performing, distributing or  
creating derivative works based on this work or any other Project  
Gutenberg-tm work.  The Foundation makes no representations concerning  
the copyright status of any work in any country outside the United  
States.  
  
1.E.  Unless you have removed all references to Project Gutenberg:  
  
1.E.1.  The following sentence, with active links to, or other immediate  
access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently  
whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the  
phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project  
Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed,  
copied or distributed:  
  
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with  
almost no restrictions whatsoever.  You may copy it, give it away or  
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included  
with this eBook or online at www.gutenberg.org  
  
1.E.2.  If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived  
from the public domain (does not contain a notice indicating that it is  
posted with permission of the copyright holder), the work can be copied  
and distributed to anyone in the United States without paying any fees  
or charges.  If you are redistributing or providing access to a work  
with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the  
work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1  
through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the  
Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or  
1.E.9.  
  
1.E.3.  If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted  
with the permission of the copyright holder, your use and distribution  
must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional  
terms imposed by the copyright holder.  Additional terms will be linked  
to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the  
permission of the copyright holder found at the beginning of this work.  
  
1.E.4.  Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm  
License terms from this work, or any files containing a part of this  
work or any other work associated with Project Gutenberg-tm.  
  
1.E.5.  Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this  
electronic work, or any part of this electronic work, without  
prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with  
active links or immediate access to the full terms of the Project  
Gutenberg-tm License.  
  
1.E.6.  You may convert to and distribute this work in any binary,  
compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any  
word processing or hypertext form.  However, if you provide access to or  
distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than  
"Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version  
posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org),  
you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a  
copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon  
request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other  
form.  Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm  
License as specified in paragraph 1.E.1.  
  
1.E.7.  Do not charge a fee for access to, viewing, displaying,  
performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works  
unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9.  
  
1.E.8.  You may charge a reasonable fee for copies of or providing  
access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided  
that  
  
- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from  
     the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method  
     you already use to calculate your applicable taxes.  The fee is  
     owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he  
     has agreed to donate royalties under this paragraph to the  
     Project Gutenberg Literary Archive Foundation.  Royalty payments  
     must be paid within 60 days following each date on which you  
     prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax  
     returns.  Royalty payments should be clearly marked as such and  
     sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the  
     address specified in Section 4, "Information about donations to  
     the Project Gutenberg Literary Archive Foundation."  
  
- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies  
     you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he  
     does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm  
     License.  You must require such a user to return or  
     destroy all copies of the works possessed in a physical medium  
     and discontinue all use of and all access to other copies of  
     Project Gutenberg-tm works.  
  
- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any  
     money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the  
     electronic work is discovered and reported to you within 90 days  
     of receipt of the work.  
  
- You comply with all other terms of this agreement for free  
     distribution of Project Gutenberg-tm works.  
  
1.E.9.  If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm  
electronic work or group of works on different terms than are set  
forth in this agreement, you must obtain permission in writing from  
both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael  
Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark.  Contact the  
Foundation as set forth in Section 3 below.  
  
1.F.  
  
1.F.1.  Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable  
effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread  
public domain works in creating the Project Gutenberg-tm  
collection.  Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic  
works, and the medium on which they may be stored, may contain  
"Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or  
corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual  
property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a  
computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by  
your equipment.  
  
1.F.2.  LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right  
of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project  
Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project  
Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project  
Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all  
liability to you for damages, costs and expenses, including legal  
fees.  YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT  
LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE  
PROVIDED IN PARAGRAPH F3.  YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE  
TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE  
LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR  
INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH  
DAMAGE.  
  
1.F.3.  LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a  
defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can  
receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a  
written explanation to the person you received the work from.  If you  
received the work on a physical medium, you must return the medium with  
your written explanation.  The person or entity that provided you with  
the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a  
refund.  If you received the work electronically, the person or entity  
providing it to you may choose to give you a second opportunity to  
receive the work electronically in lieu of a refund.  If the second copy  
is also defective, you may demand a refund in writing without further  
opportunities to fix the problem.  
  
1.F.4.  Except for the limited right of replacement or refund set forth  
in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS' WITH NO OTHER  
WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO  
WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE.  
  
1.F.5.  Some states do not allow disclaimers of certain implied  
warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages.  
If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the  
law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be  
interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by  
the applicable state law.  The invalidity or unenforceability of any  
provision of this agreement shall not void the remaining provisions.  
  
1.F.6.  INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the  
trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone  
providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance  
with this agreement, and any volunteers associated with the production,  
promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works,  
harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees,  
that arise directly or indirectly from any of the following which you do  
or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm  
work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any  
Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause.  
  
  
Section  2.  Information about the Mission of Project Gutenberg-tm  
  
Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of  
electronic works in formats readable by the widest variety of computers  
including obsolete, old, middle-aged and new computers.  It exists  
because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from  
people in all walks of life.  
  
Volunteers and financial support to provide volunteers with the  
assistance they need, is critical to reaching Project Gutenberg-tm's  
goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will  
remain freely available for generations to come.  In 2001, the Project  
Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure  
and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations.  
To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation  
and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4  
and the Foundation web page at http://www.pglaf.org.  
  
  
Section 3.  Information about the Project Gutenberg Literary Archive  
Foundation  
  
The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit  
501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the  
state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal  
Revenue Service.  The Foundation's EIN or federal tax identification  
number is 64-6221541.  Its 501(c)(3) letter is posted at  
http://pglaf.org/fundraising.  Contributions to the Project Gutenberg  
Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent  
permitted by U.S. federal laws and your state's laws.  
  
The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S.  
Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered  
throughout numerous locations.  Its business office is located at  
809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email  
business@pglaf.org.  Email contact links and up to date contact  
information can be found at the Foundation's web site and official  
page at http://pglaf.org  
  
For additional contact information:  
     Dr. Gregory B. Newby  
     Chief Executive and Director  
     gbnewby@pglaf.org  
  
  
Section 4.  Information about Donations to the Project Gutenberg  
Literary Archive Foundation  
  
Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide  
spread public support and donations to carry out its mission of  
increasing the number of public domain and licensed works that can be  
freely distributed in machine readable form accessible by the widest  
array of equipment including outdated equipment.  Many small donations  
($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt  
status with the IRS.  
  
The Foundation is committed to complying with the laws regulating  
charities and charitable donations in all 50 states of the United  
States.  Compliance requirements are not uniform and it takes a  
considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up  
with these requirements.  We do not solicit donations in locations  
where we have not received written confirmation of compliance.  To  
SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any  
particular state visit http://pglaf.org  
  
While we cannot and do not solicit contributions from states where we  
have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition  
against accepting unsolicited donations from donors in such states who  
approach us with offers to donate.  
  
International donations are gratefully accepted, but we cannot make  
any statements concerning tax treatment of donations received from  
outside the United States.  U.S. laws alone swamp our small staff.  
  
Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation  
methods and addresses.  Donations are accepted in a number of other  
ways including checks, online payments and credit card donations.  
To donate, please visit: http://pglaf.org/donate  
  
  
Section 5.  General Information About Project Gutenberg-tm electronic  
works.  
  
Professor Michael S. Hart is the originator of the Project Gutenberg-tm  
concept of a library of electronic works that could be freely shared  
with anyone.  For thirty years, he produced and distributed Project  
Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support.  
  
  
Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed  
editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S.  
unless a copyright notice is included.  Thus, we do not necessarily  
keep eBooks in compliance with any particular paper edition.  
  
  
Most people start at our Web site which has the main PG search facility:  
  
     http://www.gutenberg.org  
  
This Web site includes information about Project Gutenberg-tm,  
including how to make donations to the Project Gutenberg Literary  
Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to  
subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks.